Tổng cục Dự trữ Nhà nước: 15 năm trong ngành Tài chính
Ngày 24/8/2000, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 102/2000/QĐ-TTg chuyển Cục Dữ trữ quốc gia (nay là Tổng cục Dự trữ Nhà nước) về trực thuộc Bộ Tài chính. Cách đây vừa đúng 15 năm dưới ngôi nhà chung trong ngành Tài chính, đây là khoảng thời gian không dài so với bề dày 60 năm truyền thống ngành DTQG (thành lập ngày 07/8/1956), nhưng là mốc son đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ về tổ chức bộ máy, hệ thống kho tàng, cũng như cơ sở vật chất của ngành DTQG.
Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, hoàn thiện cơ chế chính sách
Để phù hợp với vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của công tác DTQG trong điều kiện mới, Bộ Tài chính đã tham mưu, đề xuất Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 106/2009/QĐ-TTg quy định chức năng nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tổng cục Dự trữ Nhà nước. Theo đó, nâng cấp Cục Dự trữ quốc gia lên Tổng cục DTNN, ngoài chức năng quản lý trực tiếp một số mặt hàng chiến lược, thiết yếu, Tổng cục DTNN còn thực hiện chức năng quản lý nhà nước về Dự trữ quốc gia; nâng cấp các Ban tham mưu thành các Vụ, thành lập Cục Công nghệ thông tin. Đặc biệt theo Quyết định số 106/2009/QĐ-TTg đã nâng đơn vị DTQG khu vực thành Cục DTNN khu vực và thành lập thêm 4 Cục DTNN khu vực trong cả nước đưa tổng số các Cục DTNN khu vực từ 18 lên 22 đơn vị tại khắp các địa bàn chiến lược.
15 năm - là khoảng thời gian liên tục không ngừng xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ chế chính sách về Dự trữ quốc gia. Nhằm tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động DTQG sau khi sáp nhập, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục DTNN triển khai xây dựng Pháp lệnh DTQG và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành (17/2004/PL-UBTVQH). Sau gần 10 năm thực hiện Pháp lệnh DTQG, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, Tổng cục DTNN tiếp tục hoàn thiện nâng Pháp lệnh DTQG lên Luật DTQG. Ngày 20/11/2012, Quốc hội khóa 13 đã ban hành Luật số 22/2012/QH13 về Luật DTQG. Việc ban hành Luật DTQG và sau đó là hàng loạt các văn bản quy phạm pháp luật nhằm hướng dẫn và thể chế hóa Luật DTQG thực sự tạo ra hành lang pháp lý giúp cho công tác quản lý hàng DTQG ngày càng hiệu lực và hiệu quả.
Tăng cường tiềm lực dự trữ quốc gia
Nhằm đáp ứng yêu cầu trong công tác DTQG, hệ thống cơ sở vật chất, kho tàng DTQG đã không ngừng được kiện toàn. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch tổng thể hệ thống kho DTNN đến năm 2020. Các bộ, ngành tham gia hàng dự trữ quốc gia đã quan tâm đầu tư phát triển theo hướng quy hoạch hệ thống kho tại 8 vùng chiến lược về kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng trên cả nước. Hệ thống kho của các bộ, ngành (Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính…) đã từng bước được đầu tư, sửa chữa, nâng cấp và áp dụng công nghệ bảo quản mới. Kho dự trữ quốc gia có quy mô đủ lớn, áp dụng khoa học công nghệ bảo quản tiên tiến. Đến nay, nhiều kho DTQG được đầu tư xây dựng mới theo hướng: Bố trí tập trung, công suất lớn, với công nghệ bảo quản kho kín, cơ giới hóa trong quá trình nhập, xuất (như kho lương thực, kho vật tư thiết bị tìm kiếm cứu nạn, kho bảo quản khí tài, thiết bị của quốc phòng, an ninh…).
Nằm trong Chiến lược phát triển của ngành Tài chính, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 139/2007/QĐ-TTg phê duyệt “Chiến lược phát triển dự trữ quốc gia đến năm 2010, định hướng đến năm 2020”. Theo đó, tiềm lực dự trữ quốc gia sẽ được tăng cường, đảm bảo đến năm 2015, tổng mức dự trữ quốc gia đạt khoảng 0,8-1% GDP và đến năm 2020 đạt khoảng 1,5% GDP. Đồng thời, để đáp ứng nhu cầu trong tình hình mới, trên cơ sở các danh mục mặt hàng đã được quy định, Tổng cục DTNN tập trung rà soát, sắp xếp, hoàn thiện về cơ cấu danh mục hàng DTQG theo hướng tập trung vào những mặt hàng chiến lược, thiết yếu, quan trọng, không dàn trải; tập trung nguồn lực tăng các danh mục để đáp ứng mục tiêu của DTQG nhằm chủ động đáp ứng yêu cầu cấp bách về phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, đảm bảo quốc phòng an ninh, góp phần phục vụ an sinh xã hội, vừa tận dụng các nguồn lực để tăng quy mô hàng DTQG. Trong giai đoạn từ 2010-2015, quy mô hàng DTQG đã tăng gấp 3 lần so với năm 2008.
Tự hào đã đóng góp vào sự nghiệp chung của ngành Tài chính
Trong suốt những năm qua, ngành DTQG luôn sẵn sàng, kịp thời đáp ứng mọi tình huống đột xuất, cấp bách để phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai tham gia hoạt động an sinh xã hội. Hàng năm, ngành DTQG đã xuất cấp hàng chục vạn tấn lương thực, hàng ngàn nhà bạt, phao áo, phao tròn cứu sinh, hàng triệu liều vắc-xin phòng chống dịch bệnh, hàng chục tấn giống cây trồng các loại, hàng trăm ngàn lít thuốc sát trùng và các thiết bị y tế... để giải quyết các biến cố về thiên tai, lũ lụt, phòng và dập dịch từ nguồn lực DTQG. Ngoài thực hiện mục tiêu của DTQG, ngành còn thực những nhiệm vụ đột xuất được Chính phủ giao như: Xuất hàng DTQG để hỗ trợ học sinh nghèo, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số tự nguyện tham gia dự án trồng rừng ... Bên cạnh nhiệm vụ góp phần đảm bảo an sinh xã hội, hàng DTQG còn được xuất cấp để phục vụ nhiệm vụ quốc phòng bảo vệ biên giới và hải đảo của Tổ quốc. Những kết quả đạt được của Tổng cục DTNN đã được ghi nhận trong thành tích chung của ngành Tài chính trong giai đoạn 2010-2015 vừa qua.
Là đơn vị hệ thống của ngành Tài chính, Dự trữ quốc gia tự hào đã đóng góp vào sự nghiệp chung của ngành Tài chính. Có thể nói, hoạt động DTQG là công cụ tài chính hữu hiệu của Chính phủ trong quá trình điều hành, phát triển bền vững của đất nước; không chỉ đáp ứng kịp thời nhu cầu phòng ngừa, khắc phục thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, bảo đảm quốc phòng, an ninh mà còn góp phần tích cực thực hiện bảo đảm an sinh xã hội... Với việc đa dạng hóa mục tiêu, kịp thời hiệu quả trong sử dụng, lực lượng DTQG đã và đang khẳng định vai trò, vị thế của mình trong đời sống kinh tế - xã hội của đất nước, góp phần quan trọng trong sự nghiệp Tài chính Việt Nam nói riêng và công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung, là dấu son tô thắm thêm truyền thống 60 năm vẻ vang của ngành DTQG./.