Bộ Tài chính cho biết, trong giai đoạn vừa qua, pháp luật về thuế, phí, lệ phí đã được rà soát, sửa đổi, bổ sung để phù hợp với sự phát triển của Đất nước trong từng thời kỳ, cũng như các yêu cầu về phát triển các ngành, lĩnh vực quan trọng.

Trong đó, ngành Công nghiệp ô tô luôn được Đảng và Nhà nước ưu tiên phát triển. Đến nay, Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi về thuế, phỉ, lệ phí đối với ngành ô tô, công nghiệp hỗ trợ ô tô, bao gồm cả các chính sách để khuyến khích sử dụng ô tô thân thiện môi trường, ô tô điện hóa ở mức độ khá cao.

Trong đó có thể kể đến như: chính sách ưu đãi về thuế nhập khẩu; chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt; chính sách về lệ phí trước bạ đối với xe điện; các chính sách ưu đãi đối với sản xuất pin lithium, pin nhiên liệu sử dụng cho xe điện hóa.

Bộ Tài chính khẳng định, hiện nay, các chính sách ưu đãi hỗ trợ sản xuất, lắp ráp ô tô điện hóa của Việt Nam hiện nay là tương đương hoặc thậm chí cao hơn các nước trong khu vực. Các chính sách để khuyến khích sử dụng ô tô điện hóa của Việt Nam đang tập trung vào dòng xe điện chạy pin thông qua các ưu đãi về thuế dành cho cả doanh nghiệp sản xuất xe điện (thuế nhập khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp) cũng như trong việc hỗ trợ cho người sử dụng xe điện được sử dụng xe điện với chi phí thấp hơn (thuế tiêu thụ đặc biệt, lệ phí trước bạ).

Mới đây, Bộ Giao thông Vận tải đã có dự thảo báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đề xuất chính sách hỗ trợ chuyển đổi sang xe ô tô điện. Từ đó, Bộ Tài chính đã tham gia ý kiến liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của Bộ về dự thảo này.

Cụ thể, liên quan đến phát triển ô tô điện hóa, hiện Bộ Công Thương đang là đơn vị được giao chủ trì phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất các chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư trong lĩnh vực sản xuất, lắp ráp ô tô điện hóa.

Hiện nay, Bộ Công Thương cũng đang xây dựng Báo cáo trình Chính phủ về lộ trình và định hướng phát triển ô tô điện tại Việt Nam. Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Giao thông Vận tải tham khảo nội dung Báo cáo của Bộ Công Thương có đề xuất thống nhất, phù hợp với điều kiện của Việt Nam và đảm bảo tính khả thi.

Cũng theo Bộ Tài chính, trong bối cảnh Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do, bên cạnh những cơ hội thuận lợi, ngành Công nghiệp ô tô trong nước cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức khác nhau như: Tỷ lệ sản xuất trong nước thấp, quy mô thị trường còn nhỏ, giá thành sản xuất, lắp ráp ô tô cao, hạ tầng giao thông còn nhiều điểm nghẽn... Việc xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách để thúc đẩy phát triển ngành Công nghiệp ô tô nói chung, xe ô tô điện hóa nói riêng trong thời gian tới cần được nghiên cứu thận trọng và kỹ lưỡng, đảm bảo bám sát định hướng chủ trương của Đảng và Nhà nước, phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn Việt Nam. Do đó, các đề xuất chính sách cũng như tổ chức thực hiện của các bộ, ngành, cơ quan có liên quan cần có tài liệu thuyết minh, tính khả thi trong thực tiễn và các căn cứ đề xuất, tránh đề xuất cảm tính, không hiệu quả, lãng phí nguồn lực ngân sách nhà nước.

Về đề xuất có chính sách ưu đãi thuế nhập khẩu xe ô tô điện, thời gian vừa qua, Bộ Tài chính đã nhận được kiến nghị của một số tổ chức và UBND tỉnh Phú Thọ về việc đề nghị giảm thuế nhập khẩu xe ô tô điện nguyên chiếc. Trên cơ sở ý kiến các bộ, ngành, Bộ Tài chính đã có Công văn số 6534/BTC- CST báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Tờ trình số 273/TTr-BTC báo cáo Chính phủ đề xuất không điều chỉnh giảm thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với các dòng xe điện nguyên chiếc.

Việc đặt vấn đề miễn thuế hoặc giảm thuế nhập khẩu đối với xe ô tô điện nguyên chiếc như kiến nghị của một số doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng đáng kể đến các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe ô tô điện trong nước, gây áp lực lên hạ tầng giao thông và làm giảm nguồn thu ngân sách nhà nước. Lãnh đạo Chính phủ cũng đã đồng ý với đề xuất này.

Về các ưu đãi miễn, giảm thuế để sản xuất, lắp ráp xe ô tô điện, pin xe điện, Bộ Tài chính cho rằng, pháp luật về thuế hiện hành đã có những ưu đãi ở mức cao đối với hoạt động sản xuất lắp ráp xe ô tô điện trong nước và pin xe điện, không chỉ ưu đãi đối với việc nhập khẩu linh kiện, phụ tùng sản xuất xe ô tô điện mà còn có ưu đãi thuế có thời hạn, có trọng tâm, trọng điểm đối với nguyên liệu, vật tư nhập khẩu để sản xuất, lắp ráp ô tô điện, pin xe điện. Các chính sách ưu đãi thuế này vẫn đang trong quá trình thực hiện. Theo đó, cần có thời gian tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện các chính sách ưu đãi thuế này qua quá trình thực hiện so với mục tiêu đề ra, trước khi đặt vấn đề bổ sung thêm các chính sách mới để đảm bảo phù hợp với tình hình phát triển của Đất nước cũng như ngành Công nghiệp ô tô trong giai đoạn tới đây.

Chính vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Giao thông Vận tải bác bỏ các đề xuất về việc bổ sung các chính sách ưu đãi miễn, giảm thuế nhập khẩu đối với sản xuất, lắp ráp xe ô tô điện, pin xe điện, nhập khẩu xe ô tô điện tại dự thảo Báo cáo mà chỉ nên đề xuất theo hướng tiếp tục tổ chức thực hiện tốt các chính sách ưu đãi về thuế, phí, lệ phí đối với ô tô điện đã được ban hành; đồng thời tiến hành tổng kết, đánh giá các chính sách này để nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền các giải pháp đồng bộ, phù hợp với định hướng phát triển của Đảng và Nhà nước, Chiến lược phát triển ngành Ô tô Việt Nam và thông lệ quốc tế.

Riêng về vấn đề trợ giá, Bộ Giao thông Vận tải đề xuất hỗ trợ 1.000 USD cho người mua ôtô điện. Phản hồi về đề xuất này, Bộ Tài chính cho rằng, hiện nay, các chính sách hỗ trợ từ nguồn ngân sách nhà nước ở nước ta đối với ưu tiên dành cho các đối tượng là người nghèo, đối tượng thuộc vùng sâu, vùng xa và một số đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trong khi những người sử dụng ô tô, đặc biệt là xe ô tô điện là những người có thu nhập cao trong xã hội.

Trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn gặp nhiều khó khăn, Nhà nước còn phải cân đối nguồn lực để thực hiện nhiều chương trình, dự án về an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo và phát triển cơ sở hạ tầng. Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Giao thông và Vận Tải không đặt vấn đề ban hành các chính sách hỗ trợ từ nguồn ngân sách nhà nước cho các tổ chức, cá nhân mua sắm xe ô tô điện.