Ngày 1/11 vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen đã đồng chủ trì buổi lễ trực tuyến tuyên bố thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược Xanh (GSP) giữa Việt Nam và Đan Mạch. GSP mở ra một chương mới trong quan hệ hợp tác hơn 50 năm giữa Việt Nam và Đan Mạch.

Nhân dịp này, Đại sứ Đan Mạch tại Việt Nam Nicolai Prytz đã có những trao đổi với báo chí về những nội dung liên quan.

Cùng hướng tới một 'tương lai xanh'

Năm 2013, Đan Mạch và Việt Nam đã ký kết Hiệp định Đối tác toàn diện, nâng tầm quan hệ song phương của hai nước từ hợp tác phát triển truyền thống lên quan hệ đối tác chính thức bao trùm các lĩnh vực như đối thoại chính trị, thương mại và đầu tư, tăng trưởng xanh, năng lượng, an toàn thực phẩm, văn hóa...

Kể từ đó, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững luôn là chủ đề nổi bật trong mọi chương trình hợp tác chiến lược giữa Đan Mạch và Việt Nam trong các lĩnh vực năng lượng, y tế, nông nghiệp và thực phẩm, giáo dục, thương mại và đầu tư…

Giải thích lý do hai nước thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược Xanh trong thời điểm hiện nay, trong khi đã có Quan hệ Đối tác toàn diện, Đại sứ Nicolai Prytz cho biết, trước đây hai nước có quan hệ Đối tác toàn diện nhưng giữa Đan Mạch, Việt Nam đã có hợp tác chiến lược trong rất nhiều ngành, liên quan đến tăng trưởng Xanh.

Vì vậy, khi hai nước tiến tới mối quan hệ Đối tác chiến lược Xanh, nghĩa là hai bên đang tìm một cái tên chính xác cho quan hệ hợp tác đang diễn ra hiện nay.

Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương nhất do biến đổi khí hậu, phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch và có ngành công nghiệp đang phát triển ngày càng tiêu tốn nhiều năng lượng.

Tuy nhiên, với vị thế là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất ở châu Á và dân số hơn 100 triệu người, Việt Nam có vai trò to lớn cũng như là một đối tác quan trọng trong tương lai xanh của thế giới.

Thỏa thuận thiết lập GSP đã đưa mối quan hệ hợp tác vốn đã thân thiết và thành công giữa Việt Nam và Đan Mạch lên một tầm cao mới.

Việt Nam là quốc gia thứ 5 thiết lập quan hệ GSP với Đan Mạch. Đại sứ Đan Mạch nhấn mạnh, Việt Nam là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu trong hợp tác chuyển đổi xanh và chống biến đổi khí hậu.

Cũng theo ông Nicolai Prytz, GSP sẽ tập trung giải quyết các vấn đề có tầm quan trọng quốc gia và quốc tế của Việt Nam cũng như hướng các nỗ lực tới việc sử dụng nhiều hơn công nghệ xanh và thực hành bền vững.

"Chúng tôi tin tưởng tuyệt đối vào sự thành công của mối quan hệ đối tác này vì hai nước chúng ta không những phải đối mặt với nhiều thách thức giống nhau mà còn cùng chia sẻ mức độ tham vọng và cam kết cao. Tuy xuất phát điểm có thể khác nhau nhưng cả hai nước đều hướng đến một mục tiêu chung: một tương lai xanh", Đại sứ Nicolai Prytz khẳng định.

Truyền cảm hứng để Việt Nam thực hiện chuyển đổi xanh phù hợp với điều kiện

Đại sứ Nicolai Prytz bày tỏ, khi Việt Nam và Đan Mạch cùng chung tay và chí hướng, GSP sẽ là công cụ quan trọng hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu quốc gia về chuyển đổi xanh cũng như thực hiện cam kết quốc tế đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Trong quan hệ đối tác này, Đan Mạch có thể đóng góp bằng các kinh nghiệm, tri thức, công nghệ và giải pháp xanh. Chính phủ Đan Mạch cũng mong muốn quan hệ Đối tác chiến lược Xanh giữa Đan Mạch và Việt Nam sẽ khơi nguồn cảm hứng cũng như tạo ra một hình mẫu về hợp tác song phương.

Sau khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược xanh, hai bên sẽ tiến hành triển khai các hoạt động hợp tác tập trung theo 3 cấp độ chính.

Thứ nhất, quan hệ chính trị, tăng cường đối thoại, trao đổi đoàn cấp cao về các chương trình nhằm ứng phó biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh.

Thứ hai, tăng cường hợp tác giữa 2 Chính phủ ở một số ngành đang được triển khai. Hai bên  sẽ trao đổi để tìm ra những quan điểm, cam kết chung để đưa ra tại Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 28 (COP 28) sắp tới.

Ngoài ra, Đan Mạch và Việt Nam đều là thành viên của Chương trình trao đổi năng lượng công bằng JETP và chúng ta sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ trong khuôn khổ này.

Thứ ba, về kinh tế, hai bên cũng hợp tác đưa ra những chính sách, các khung pháp lý phù hợp để khuyến khích đầu tư xanh từ lĩnh vực tư nhân, cùng tìm ra những lĩnh vực mới để tăng cường các hợp tác, lĩnh vực mà Đan Mạch có nhiều kinh nghiệm và Việt Nam cũng đang có nhu cầu phát triển.

Chia sẻ với Báo Điện tử Chính phủ về các giải pháp xanh mà Đan Mạch sẽ hỗ trợ cho Việt Nam, Đại sứ Nicolai Prytz cho biết, là một trong những quốc gia tiên phong, bắt đầu chuyển đổi xanh và kế hoạch chống biến đổi khí hậu từ 30 năm trước, Đan Mạch có rất nhiều kinh nghiệm và công cụ có thể hỗ trợ Việt Nam trong quá trình này.

Trong đó, phía Đan Mạch mong muốn chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi các đoàn chuyên gia, đào tạo năng lực cho cán bộ Việt Nam và truyền cảm hứng để Việt Nam thực hiện con đường của mình.

Thông qua những chia sẻ này, Việt Nam có thể lựa chọn các cách làm, kinh nghiệm phù hợp với điều kiện xã hội, điều kiện tự nhiên để ứng dụng sao cho phù hợp.

Đánh giá về năng lực của Việt Nam, theo Đại sứ Đan Mạch, Việt Nam có rất nhiều tiềm năng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió, với đường bờ biển dài và sức gió mạnh.

Do đó, Đại sứ tin rằng, nếu có thể khai thác những thế mạnh này, Việt Nam chắc chắn sẽ đủ và thậm chí thừa điện từ nguồn năng lượng tái tạo cung cấp cho hoạt động sản xuất.

Chia sẻ thêm về nội dung hợp tác giữa Việt Nam và Đan Mạch, bà Sharissa Funk, Tham tán về năng lượng, Đại sứ quán Đan Mạch tại Việt Nam cho biết hợp tác năng lượng là chương trình hợp tác lớn nhất và hiện đã bước sang giai đoạn 3.

"Đan Mạch và Việt Nam đã bắt đầu hợp tác trong Chương trình đối tác năng lượng từ năm 2013. Một điểm hết sức đặc biệt, đây là hợp tác trực tiếp giữa các cấp chuyên gia liên quan đến năng lượng.

Bên phía Đan Mạch, chúng tôi có cơ quan năng lượng Đan Mạch, Bộ Khí hậu và Năng lượng Đan Mạch. Còn ở phía đối tác Việt Nam có Bộ Công thương và các bộ ban ngành trực tiếp phụ trách vấn đề năng lượng", bà Sharissa Funk thông tin.

Một trong những điểm chính trong hợp tác năng lượng Đan Mạch – Việt Nam là xây dựng năng lực quy hoạch dài hạn. Trong đó, Đan Mạch sẽ hỗ trợ Việt Nam xây dựng mô hình và kịch bản phát triển năng lượng.

Hai năm một lần, hai bên sẽ hợp táp đưa ra ra Báo cáo Triển vọng năng lượng Viêt Nam, bao gồm các kịch bản, tình huống để hỗ trợ Việt Nam hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng "0".

Ngoài ra, Đan Mạch cũng mong muốn hỗ trợ Việt Nam giảm thiểu carbon trong ngành công nghiệp bằng cách xây dựng các khung tiêu chuẩn sử dụng năng lượng có hiệu quả trong ngành công nghiệp.

Tiếp theo Tuyên bố này, Việt Nam và Đan Mạch sẽ nhanh chóng thảo luận và đưa ra một kế hoạch hành động của GSP với các mục tiêu tham vọng và hành động cụ thể.

Kế hoạch hành động này sẽ đẩy mạnh việc trao đổi kiến thức và kinh nghiệm thực hành tốt nhất, tăng cường xây dựng năng lực, thúc đẩy chuyển giao công nghệ trong các chương trình hợp tác chiến lược giữa hai nước đang tiến hành trong các lĩnh vực năng lượng, nông nghiệp thực phẩm, y tế, giáo dục, thống kê...

Kế hoạch này cũng sẽ bao gồm các sáng kiến mới trong các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm như phát triển bền vững, khí hậu, giải pháp hàng hải…

Việc ký kết thỏa thuận này đánh dấu cột mốc quan trọng trong quan hệ hợp tác của hai nước cũng như thiết lập một khuôn khổ vững chắc để hỗ trợ Việt Nam phát triển một nền kinh tế có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, ít phát thải carbon, thúc đẩy phát triển nền kinh tế tuần hoàn.