Việt Nam tích cực thúc đẩy phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc nhấn mạnh, đây là năm thứ hai, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, giao Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) phối hợp với Mạng lưới các Trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp thuộc các Trường Đại học, Cao đẳng tổ chức nhằm mục đích kết nối các cơ sở giáo dục...
Ngày 31/10, NIC, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Mạng lưới Trung tâm Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp (VNEI) tổ chức Diễn đàn “Lãnh đạo cấp cao các trường Đại học/Cao đẳng trong bối cảnh Đổi mới sáng tạo mở” tại Triển lãm Quốc tế Đổi mới Sáng tạo Việt Nam (VIIE) 2023 tổ chức tại NIC Cơ sở Hoà Lạc. Diễn đàn là một hoạt động nằm trong khuôn khổ Hoạt động “Nguồn nhân lực cho Đổi mới sáng tạo - Hệ sinh thái khởi nghiệp (WISE) tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) phối hợp với NIC, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Diễn đàn đã đi đến nhiều tuyên bố, đồng thuận chung về phát triển và xây dựng Hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong cơ sở giáo dục đại học, đặc biệt chú trọng vào tinh thần hợp tác, đồng kiến tạo các kế hoạch hành động giữa các trường thành viên bao gồm: Xây dựng chương trình ươm tạo chung, kết nối sinh viên các trường thành viên; Mở mã ngành đào tạo về Đổi mới sáng tạo và Khởi nghiệp; Xây dựng chương trình Innovation Tour; Xây dựng Learning Hub; Xây dựng chuỗi hoạt động kết nối Hệ sinh thái các trường thành viên.
Là một trong những hoạt động thường niên của Mạng lưới VNEI với sự bảo trợ của NIC, Diễn đàn là nơi các đơn vị thành viên trao đổi, chia sẻ các thông tin liên quan cũng như các hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp của trường mình với các trường khác cũng như tìm kiếm các giải pháp để thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp - đổi mới sáng tạo tại các cơ sở giáo dục, đặc biệt trong bối cảnh Đổi mới sáng tạo mở hiện nay. Với 2 phiên thảo luận, 1 phiên đối thoại, Mạng lưới VNEI đã đưa ra những tuyên bố và đồng thuận chung về các định hướng hợp tác và phát triển nhằm phát triển và xây dựng Hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong cơ sở giáo dục đại học, đặc biệt chú trọng vào tinh thần hợp tác, đồng kiến tạo các kế hoạch hành động giữa các trường thành viên.
Diễn đàn lần này cũng nhằm tạo cơ chế đối thoại chính sách, chia sẻ kinh nghiệm trong đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; đề xuất các giải pháp cụ thể để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cho rằng, về mặt chính sách chung, Việt Nam đang tích cực thúc đẩy phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, hướng đến trở thành một hệ sinh thái năng động trong khu vực. Đảng và Nhà nước đã đề ra chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 với động lực chủ yếu dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
“Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, với vai trò là cơ quan tham mưu tổng hợp về chiến lược phát triển kinh - tế xã hội, quản lý hoạt động đầu tư và phát triển doanh nghiệp, đã nghiên cứu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đến năm 2030; đề xuất các cơ chế, chính sách ưu đãi về đổi mới sáng tạo; phát triển Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam với hàng nghìn chuyên gia, trí thức về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số và phối hợp với các cơ quan trong nước và hợp tác với đối tác quốc tế để đào tạo, phát triển nguồn nhân lực cho đổi mới sáng tạo” - Thứ trưởng Ngọc cho biết.
Cũng theo Thứ trưởng Ngọc, trong bối cảnh trên, các Trường Đại học, Cao đẳng, các trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp có vai trò đặc biệt quan trọng để góp phần phát triển Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam; trong đó tập trung vào phát triển nguồn nhân lực, thương mại hoá các kết quả nghiên cứu của các Viện, Trường, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp trong sinh viên, giảng viên, kết nối nhu cầu giữa doanh nghiệp và nhà trường.
Thực tế cho thấy, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp Việt Nam đã có những bước phát triển hết sức tích cực. Theo Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo Toàn cầu 2023, Việt Nam là một trong ba quốc gia có kết quả đổi mới sáng tạo vượt trội hơn so với mức độ phát triển trong 13 năm liên tiếp. Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam đã tăng từ vị trí thứ 5 lên vị trí thứ 3 trong số 6 nền kinh tế hàng đầu Đông Nam Á. Chính vì vậy, từ cuối năm 2022, Mạng lưới “Trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp các trường đại học, cao đẳng” (gọi tắt VNEI) đã được thành lập với sự bảo trợ của NIC nhằm góp phần phát huy vai trò, nhiệm vụ của các cơ sở giáo dục bậc đại học, cao đẳng trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của nước ta.
Để tận dụng được các cơ hội, Diễn đàn đã nhất trí cao rằng, cần nắm rõ những thách thức đối với hệ thống các trường Đại học, Cao đẳng; trong đó đặc biệt chú ý tới những thách thức, khó khăn của Lãnh đạo các trường Đại học, Cao đẳng. Đồng thời, để thay đổi, để phát triển, cần đổi mới sáng tạo mở, cần tăng cường trao đổi, chia sẻ về các bài toán của từng cơ sở giáo dục đào tạo và có thể cùng nhau tìm giải pháp thực hiện.
Tuyên bố 5 chương trình hành động của các trường: 1. Hợp tác Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; 2. Tăng cường hợp tác nghiên cứu các mô hình phát triển bằng đổi mới sáng tạo cho Việt Nam; 3. Chuyển giao tri thức và ứng dụng KHCN để giải quyết các vấn đề lớn của xã hội như biến đổi khí hậu, an sinh xã hội, phát triển bền vững…; 4. Cùng nhau xây dựng các diễn đàn chính sách, đối thoại, các hội thảo khoa học quốc tế và quốc gia về đổi mới sáng tạo; 5. Kết nối các nguồn lực, chia sẻ cơ hội phát triển cho tất cả các thành viên về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp. Song song là 5 sáng kiến triển khai ngay: 1. Xây dựng chương trình ươm tạo chung kết nối sinh viên các trường thành viên; 2. Mở mã ngành đào tạo về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp; 3. Xây dựng chương trình innovation tour; 4. Xây dựng Learning hub và 5. Xây dựng chuỗi hoạt động kết nối hệ sinh thái các trường thành viên.