Thanh toán số gia tăng mạnh mẽ

Theo báo cáo Tổng quan ngành Ngân hàng của Ngân hàng Quân đội (MB), năm 2025 đánh dấu một giai đoạn mới trong ngành Ngân hàng với sự tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế số, chính sách tiền tệ linh hoạt và các chính sách pháp lý hướng tới thúc đẩy tài chính toàn diện.

Sự điều chỉnh này không chỉ nhằm kiểm soát lạm phát mà còn phản ánh tầm nhìn của Chính phủ trong việc ổn định hệ thống tài chính dài hạn. Việc áp dụng tiêu chuẩn Basel II và triển khai Basel III vào cuối năm 2025 cho thấy Việt Nam đang từng bước nâng cao hệ thống quản trị rủi ro để phù hợp với chuẩn mực quốc tế, giúp các tổ chức tín dụng chuẩn hóa hoạt động và tăng cường khả năng chống chịu trước các cú sốc tài chính.

Điều này phản ánh cam kết của Việt Nam trong việc nâng cao tính minh bạch và quản trị rủi ro theo tiêu chuẩn quốc tế. Đây là một chiến lược dài hạn quan trọng để thu hút vốn quốc tế, tạo niềm tin cho nhà đầu tư và giữ chân các nguồn vốn ngoại, đặc biệt trong bối cảnh các dòng vốn toàn cầu đang dịch chuyển nhanh chóng.

Do đó, năm 2025, thanh toán số được dự đoán sẽ trở thành xu hướng chủ đạo khi nhu cầu thanh toán không dùng tiền mặt gia tăng mạnh mẽ. Theo báo cáo của PwC, Việt Nam có tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực thanh toán điện tử, với tỷ lệ tăng trưởng giao dịch hàng năm dự kiến đạt 15,7% cho đến năm 2025.

Điều này không chỉ là một bước tiến về mặt công nghệ mà còn phản ánh sự thay đổi cơ bản trong thói quen thanh toán của người tiêu dùng. Cũng theo báo cáo của PwC, hiện tượng này được thúc đẩy mạnh mẽ bởi sự gia tăng sử dụng dịch vụ ngân hàng số với chỉ 30% người dân trưởng thành đang sử dụng dịch vụ này, tạo ra cơ hội và tiềm năng để phát triển và khai thác, đặc biệt là từ các vùng chưa có điều kiện tiếp cận ngân hàng.

Chiến lược cũng hướng đến mục tiêu nâng cao khả năng tiếp cận của người dân đối với các dịch vụ tài chính và ngân hàng, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, miền núi và vùng nghèo.

Kỷ nguyên của tiền kỹ thuật số

Động lực tiếp theo cho nền tài chính số là sự phát triển của Tiền tệ kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC) ở Đông Nam Á, với những quốc gia như Campuchia và Singapore đã tiên phong triển khai thử nghiệm. Thủ tướng Chính phủ Việt Nam, thông qua Quyết định số 942/QĐ-TTg, đã giao cho Ngân hàng Nhà nước nhiệm vụ nghiên cứu và thử nghiệm sử dụng “tiền ảo” trong giai đoạn 2021 – 2024.

CBDC dự kiến sẽ giúp tăng cường tài chính toàn diện ở khu vực nông thôn, nơi người dân có thể thực hiện các giao dịch thông qua ví kỹ thuật số mà không cần tới ngân hàng truyền thống. Nếu thành công, CBDC có thể giúp Việt Nam giảm sự phụ thuộc vào tiền mặt, phù hợp với mục tiêu giảm tỷ lệ tiền mặt xuống dưới 8% tổng thanh khoản vào năm 2025.

CBDC không chỉ giúp giảm tỷ lệ sử dụng tiền mặt, mà còn là công cụ chiến lược giúp Chính phủ tăng cường quản lý kinh tế vĩ mô, kiểm soát cung ứng tiền và thúc đẩy thanh toán số. Nếu được triển khai thành công, CBDC có thể giúp giảm thiểu các rủi ro từ thị trường tiền tệ và góp phần tạo nên một hệ sinh thái tài chính ổn định và bền vững hơn. Đây là một bước chuyển biến lớn so với các năm trước, khi tiền tệ kỹ thuật số chưa được đề cập sâu rộng trong chiến lược quốc gia.

Theo báo cáo của PwC, năm 2025 được kỳ vọng sẽ chứng kiến sự hợp tác sâu rộng giữa các ngân hàng và sàn thương mại điện tử nhằm phát triển ví điện tử và “Super App”, đáp ứng nhu cầu số hóa ngày càng cao của người tiêu dùng.

Theo một nghiên cứu từ Worldmetrics năm 2024, tỷ lệ sử dụng ngân hàng di động thường xuyên trên toàn cầu là 75%. Sự gia tăng đáng kể này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng mà còn tạo ra một bối cảnh cạnh tranh khốc liệt giữa các công ty Fintech và các ngân hàng truyền thống.