Đề nghị xử lý hình sự chủ DN đầu tiên vì nợ BHXH

BHXH TP.Hồ Chí Minh vừa hoàn tất hồ sơ vụ việc là Công ty TNHH Nam Phương trốn đóng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) của người lao động sang cơ quan công an để đề nghị điều tra, xử lý hình sự theo quy định của pháp luật. Đây là chủ DN đầu tiên trốn đóng BHXH, BHYT cho người lao động tại TP. Hồ Chí Minh bị đề nghị điều tra xử lý hình sự theo quy định tại Bộ luật Hình sự mới có hiệu lực từ ngày 01/01/2018.

Ông Phan Văn Mến, Giám đốc BHXH TP. Hồ Chí Minh cho biết, Công ty TNHH Nam Phương (100% vốn Hàn Quốc, Khu công nghiệp KCN Tây Bắc, huyện Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh), người đại diện pháp luật là ông NamSungHo (quốc tịch Hàn Quốc), nợ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của công nhân hơn 26,8 tỷ đồng.

Các cơ sở pháp lý được cơ quan BHXH Thành phố chỉ rõ trong đơn đề nghị gửi đến Giám đốc Công an Thành phố với nhiều nội dung cụ thể: Ngày 27/11/2017, BHXH Thành phố đã ban hành Quyết định 3229/QĐ-BHXH về việc thanh tra đột xuất chuyên ngành đóng BHXH, BHYT, BHTN đối với Công ty TNHH Nam Phương.

Tiếp đó, đến ngày 26/01/2018, BHXH Thành phố đã có kết luận Thanh tra số 296/KL-BHXH xác định: Từ tháng 9/2015 đến hết tháng 11/2017, Công ty để nợ Quỹ BHXH, BHYT với tổng số tiền hơn 28 tỷ đồng. Trong tháng 12/2017, Công ty này mới chỉ khắc phục được hơn 2,9 tỷ đồng.

Trước đó, Công ty đã nhiều lần để nợ Quỹ BHXH, BHYT và cũng nhiều lần bị xử lý về hành vi này như: Theo đơn khởi kiện của BHXH huyện Củ Chi ngày 18/3/2016, Tòa án nhân dân huyện Củ Chi đã có Bản án số 10/2016/LĐST buộc Công ty có nghĩa vụ đóng số tiền hơn 12,8 tỷ đồng BHXH, BHYT cho người lao động.

Ngày 25/8/2016, Thanh tra Sở Lao động Thương binh Xã hội đã tiến hành thanh tra và trình UBND Thành phố ban hành Quyết định số 4936/QĐ-XPHC phạt số tiền 150 triệu đồng; buộc Công ty nộp số tiền BHXH, BHYT chưa đóng và lãi chậm nộp là hơn 4,3 tỷ đồng.

Với những hành vi sai phạm trên, căn cứ quy định tại điểm c, khoản 3 và điểm c, khoản 5, Điều 216 của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015, BHXH TP. Hồ Chí Minh quyết định chuyển hồ sơ vụ việc đến cơ quan Công an Thành phố đề nghị xem xét, điều tra xử lý hình sự theo pháp luật.

Xử lý dứt điểm tình trạng nợ, trốn đóng BHXH kéo dài

Theo đại diện BHXH Việt Nam, việc xử lý hình sự các DN, đối tượng cố tình chây ỳ, trốn đóng BHXH của người lao động là biện pháp mạnh để xử lý dứt điểm tình trạng đã kéo dài nhiều năm qua ảnh hưởng đến quyền lợi của hàng trăm nghìn người lao động. 

Điều 216 Bộ luật Hình sự (sửa đổi) quy định, người nào có nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động mà gian dối hoặc bằng thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ theo quy định từ 6 tháng trở lên, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này; nếu còn vi phạm, phạm tội thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc bị phạt tù từ 2-7 năm.

Các hành vi vi phạm, phạm tội được nêu làm căn cứ áp dụng chế tài trên gồm: trốn đóng bảo hiểm 1 tỷ đồng trở lên; trốn đóng bảo hiểm cho 200 người trở lên...

Theo Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, tình trạng DN chưa tham gia BHXH còn rất lớn, cả nước có khoảng gần 500.000 DN đang hoạt động nhưng mới có hơn 235.000 DN đóng BHXH, đạt khoảng 47%. Tỷ lệ người tham gia BHXH so với lực lượng lao động còn thấp (24,09%).

Nguyên nhân chính là do một số DN cố tình trốn tránh trách nhiệm tham gia BHXH cho người lao động; do hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn nên nhiều DN phải giải thể, phá sản hoặc tạm ngừng hoạt động. Tỷ lệ nợ BHXH còn cao ở các DN, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động.