07 nhân tố quan trọng tác động đến thị trường dịch vụ kế toán, kiểm toán
Dịch vụ kế toán là 1 trong 8 lĩnh vực, ngành nghề được di chuyển hoạt động tự do trong Cộng đồng kinh tế ASEAN(AEC), do vậy, hoạt động dịch vụ kế toán Việt Nam phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Do đó, việc nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường dịch vụ kế toán kiểm toán Việt Nam là cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Việt Nam đã đạt được những bước tiến quan trọng trên con đường hội nhập kinh tế quốc tế. Cùng với đó, các doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội được tiếp nhận nhiều hơn các nguồn vốn đầu tư từ các công ty, tập đoàn danh tiếng trên thế giới. Nhưng đi liền theo đó là sức ép về cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong nước ngày càng khốc liệt. Việc đòi hỏi những thông tin tài chính minh bạch, những số liệu kế toán “sạch” để thu hút niềm tin nơi nhà đầu tư sẽ mở ra một thị trường rộng lớn cho các tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ kế toán. Để có thể phát triển thị trường này một cách hiệu quả, cần có những định hướng, mục tiêu tích cực và đặc biệt là nhận diện các nhân tố tác động đến thị trường dịch vụ kế toán, kiểm toán. Cụ thể:
Quy mô doanh nghiệp khách hàng
Các công ty có quy mô lớn thường có số lượng nghiệp vụ lớn và phức tạp. Vì vậy họ có nhu cầu thuê công ty cung cấp dịch vụ kế toán - kiểm toán có chất lượng cao, danh tiếng tốt.
Việc các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ có nhu cầu về dịch vụ kế toán – kiểm toán chất lượng cao và có khả năng đánh giá chất lượng dịch vụ, là yếu tố tích cực tác động đến thể chế thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán, giúp các nhà lập pháp có cơ sở để hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật.
Trình độ chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp của các kế toán viên – kiểm toán viên
Trong lĩnh vực kế toán – kiểm toán, người hành nghề trong các công ty dịch vụ này đòi hỏi phải có trình độ chuyên môn, am hiểu sâu về chuyên môn và pháp luật, ngoài việc giúp khách hàng tuân thủ quy định pháp luật và chuẩn mực chuyên môn còn phải giúp khách hàng hoàn thiện hệ thống, nâng cao hiệu quả hoạt động tại đơn vị khách hàng và nâng cao năng lực chuyên môn của nhân viên.
Kiến thức và chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp của kế toán - kiểm toán viên là một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dịch vụ kế toán - kiểm toán. Đồng thời, họ cũng là những chuyên gia, đóng góp vai trò quan trọng trong phát triển thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán
Chất lượng dịch vụ kế toán – kiểm toán
Chất lượng thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán hiện tại là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán. Các yếu tố chất lượng dịch vụ, ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi tiêu dùng dịch vụ, qua đó ảnh hưởng gián tiếp đến việc thiết lập thể chế giám sát chất lượng hoạt động của loại hình dịch vụ đặc biệt này. Các công ty cung cấp dịch vụ kế toán - kiểm toán trên thị trường có chất lượng dịch vụ không giống nhau. Những doanh nghiệp lớn, có uy tín trên thị trường thường có khả năng cung cấp dịch vụ tốt hơn với chất lượng dịch vụ cao hơn, thu hút được nhiều khách hàng hơn. Những công ty dịch vụ kế toán – kiểm toán có uy tín và thương hiệu thấp sẽ bị thua thiệt trong môi trường kinh doanh cạnh tranh như hiện nay. Chất lượng thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán hiện tại, so với thông lệ chung mà quốc tế yêu cầu, sẽ là một nhân tố ảnh hưởng đến thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán.
Mức độ hoàn thiện của hệ thống chuẩn mực kế toán và kiểm toán
Hệ thống chuẩn mực kế toán – kiểm toán là một trong những quy định nằm trong hệ thống các quy tắc, quy định điều chỉnh hoạt động kế toán – kiểm toán. Hệ thống chuẩn mực kế toán – kiểm toán ảnh hưởng trực tiếp đến chủ thể và khách thể trong hoạt động cung cấp dịch vụ kế toán – kiểm toán cũng như kết quả của các dịch vụ này. Do đó, sự hoàn thiện của hệ thống chuẩn mực kế toán – kiểm toán vừa là một trong những tiêu chí đánh giá sự hoàn thiện thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán đồng thời cũng là một trong những mục tiêu quan trọng cần hướng tới và đạt được trong quá trình hoàn thiện thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán
Mức độ cạnh tranh của các nhà cung cấp dịch vụ
Trong nền kinh tế thị trường, sự cạnh tranh là tất yếu. Tuy nhiên, để đảm bảo sự cạnh lành mạnh tranh giữa các nhà cung cấp dịch vụ kế toán – kiểm toán thì cần phải có đầy đủ các chế tài, quy định để điều chỉnh các hoạt động cung cấp dịch vụ kế toán – kiểm toán để hạn chế việc cạnh tranh không lành mạnh bằng những hành vi trái với quy định của pháp luật, ngược với truyền thống xã hội tốt đẹp và tập quán kinh doanh làm tổn hại đến lợi ích chính đáng của những nhà kinh doanh khác và lợi ích của người tiêu dùng, của Nhà nước và xã hội. Mức độ cạnh tranh của các nhà cung cấp dịch vụ kế toán – kiểm toán ảnh hưởng đến thể chế thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán. Mức độ cạnh tranh càng cao thì càng đòi hỏi thể chế thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán phải hoàn thiện đầy đủ và phù hợp với tình hình thực tiễn
Mức độ hội nhập quốc tế
Hội nhập là một quá trình xã hội có nội hàm toàn diện và thường xuyên vận động hướng tới mục tiêu nhất định. Mức độ hội nhập quốc tế ảnh hưởng lớn tới nhiều mặt của nền kinh tế - xã hội nói chung và đến thể chế thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán nói riêng. Mức độ hội nhập càng sâu rộng thì giữa các quốc gia càng phải tuân thủ các luật chơi chung trong khuôn khổ các định chế hoặc tổ chức quốc tế. Do đó khi xây dựng các thể chế thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán cũng phải đảm bảo phù hợp với những quy định chung trong khuôn khổ các định chế hoặc tổ chức quốc tế mà quốc gia đó tham gia để các hoạt động liên quan được các quốc gia trong cộng đồng quốc tế công nhận và chấp nhận rộng rãi.
Trình độ phát triển kinh tế
Trình độ phát triển kinh tế thể hiện sự phát triển kinh tế cao hay thấp của một quốc gia đang ở mức độ nào, cao hay thấp. Nó bao gồm sự tăng trưởng kinh tế đồng thời phải có sự hoàn chỉnh về mặt cơ cấu, thể chế kinh tế và chất lượng cuộc sống của con người trong xã hội. Trình độ phát triển kinh tế ảnh hưởng đến thể chế thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán. Nền kinh tế có trình độ phát triển càng cao thì càng tạo điều kiện thuận lợi cho thể chế thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán và ngược lại. Khi nền kinh tế phát triển cao thì nền kinh tế tăng trưởng tốt hơn, số lượng doanh nghiệp nhiều hơn, nhu cầu sử dụng dịch vụ kế toán – kiểm toán nhiều hơn thì nhu cầu phải hoàn thiện thể chế cho thị trường dịch vụ kế toán – kiểm toán để điều tiết hoạt động này càng mạnh mẽ hơn.