Tỷ lệ rủi ro trong tiêu dùng tăng cao

Trong Báo cáo Rủi ro tiêu dùng trong dịp lễ của Công ty công ty công nghệ thanh toán điện tử quốc tế Visa, đơn vị này dự đoán hoạt động lừa đảo sẽ gia tăng trong thời gian lễ tết cuối năm ở cả giao dịch thẻ trực tiếp (card-present, CP) và trực tuyến (card-not-present, CNP).

Mùa mua sắm cuối năm nhộn nhịp đang tới gần, đi cùng với những rủi ro không tránh khỏi của các hành vi gian lận, lừa đảo tinh vi. Visa chỉ ra các hành vi gian lận phổ biến thường diễn ra từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024, nhằm khai thác sức nóng tiêu dùng cũng như sự gấp rút chuẩn bị của người dùng trong việc tìm kiếm ưu đãi và quà tặng đặc biệt. Ảnh minh họa

Theo đó, Visa chỉ ra các hành vi gian lận phổ biến có thể diễn ra từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024 do sự gia tăng nhanh chóng của hoạt động thương mại điện tử và chi tiêu trực tiếp trong lĩnh vực bán lẻ và dịch vụ. 

Từ dữ liệu lịch sử các giao dịch, có thể thấy đối tượng xấu có xu hướng lợi dụng các kỳ nghỉ lễ để tăng cường tiếp cận người tiêu dùng. Trên thực tế, dữ liệu Visa ghi nhận các ngành thương mại chịu nguy cơ rủi ro hàng đầu, trong đó tỷ lệ gian lận trong dịp lễ năm 2022 đã tăng 11% so với thời gian trước lễ và tăng 8% so với cùng kì năm trước . Báo cáo Rủi ro tiêu dùng trong dịp lễ cũng cảnh báo rằng các đối tượng lừa đảo sẽ tìm cách khai thác sức nóng của mùa mua sắm cuối năm nhộn nhịp cũng như sự gấp rút chuẩn bị của người tiêu dùng trong việc tìm kiếm ưu đãi và quà tặng đặc biệt. Một số "thủ thuật", sử dụng nhiều kỹ thuật tinh vi để khai thác thông tin của người tiêu dùng nhằm chiếm đoạt tài sản của người dùng, theo báo cáo của Visa, nổi bật gồm:

Đánh cắp thông tin kỹ thuật số (Digital Skimming): Nhu cầu sắm trực tuyến gia tăng, đối tượng lừa đảo cũng có nhiều cơ hội hơn để tiếp cận và xâm nhập vào dữ liệu thanh toán của người dùng thông qua kênh nhà bán trên nền tảng thương mại điện tử và trục lợi từ các dữ liệu bị đánh cắp này.

Lừa đảo giả mạo và tấn công phi kỹ thuật (Phishing and Social Engineering): Đối tượng nguy cơ cũng có thể lợi dụng sự tiến bộ của trí tuệ nhân tạo (AI) trong năm qua để thiết kế kế hoạch lừa đảo với khả năng tùy chỉnh dữ liệu linh hoạt hơn, khiến người tiêu dùng khó lòng phát hiện các thông tin giả danh. Nhóm đối tượng này có khả năng tạo ra trang web giả mạo, cũng như sử dụng quảng cáo độc hại và các thủ thuật trong tối ưuhóa công cụ tìm kiếm SEO bất hợp pháp trên trang web bán lẻ hoặc dịch vụ để lôi kéo người dùng.

Đánh cắp dữ liệu ATM/POS (ATM / POS Skimming): Với sự gia tăng lưu lượng truy cập tại các điểm bán hàng truyền thống và rút tiền mặt từ máy ATM, đối tượng lừa đảo có thể nhắm vào những thiết bị đầu cuối ATM và POS bằng thủ thuật tấn công skimming đánh cắp thông tin thẻ.

Bỏ qua OTP và lừa đảo cấp quyền (OTP Bypass and Provisioning Fraud): Visa đã xác định nhiều hành vi bỏ qua mật mã một lần (OTP) để giành quyền truy cập vào tài khoản của chủ thẻ. Khi thực hiện hành vi này, các mẫu OTP được gửi đến nạn nhân thường sẽ có liên quan đến giao dịch mua hàng được người dùng mong đợi.

Trộm cắp trực tiếp: Đối tượng xấu có thể tìm cách đánh cắp thẻ thanh toán hay điện thoại từ những người tiêu dùng thiếu cảnh giác tại các cửa hàng bán lẻ đông đúc, trung tâm mua sắm hoặc bãi đậu xe.

Bà Đặng Tuyết Dung, Giám đốc Visa Việt Nam và Lào, cho biết: "Kỳ nghỉ lễ tới gần cũng là lúc người người tiêu dùng cần cẩn trọng, cảnh giác cũng như chú ý hơn tới những thói quen mua sắm an toàn. Báo cáo của Visa về rủi ro tiêu dùng dự báo khả năng gia tăng đáng kể của các hành vi lừa đảo trong dịp cuối năm này ở cả giao dịch trực tiếp tại điểm bán lẫn giao dịch trực tuyến – xuất phát từ nhu cầu tiêu dùng và xu hướng thương mại điện tử ngày một tăng. Việc hiểu rõ và đảm bảo thao tác thanh toán an toàn là điều tối quan trọng để bảo vệ chúng ta khỏi các mối đe dọa tiềm ẩn khi mua sắm”.

10 thói quen để mua sắm an toàn, bảo mật

Song song với đó, Visa cũng công bố 10 thói quen hàng đầu khuyến khích người tiêu dùng thực hiện để mua sắm an toàn và bảo mật hơn. Đó là:

1. Chỉ mua sắm từ các trang web đáng tin cậy và an toàn: Visa khuyến nghị người dùng có thói quen tìm "https" trong URL và biểu tượng ổ khóa trên thanh trình duyệt. Những biểu tượng này cho biết trang web này an toàn và sử dụng mã hóa để bảo vệ dữ liệu của bạn.

2. Cảnh giác với những giao dịch có vẻ quá tốt để có thể trở thành sự thật: Những kẻ lừa đảo thường dụ dỗ nạn nhân bằng những giao dịch đáng kinh ngạc. Nếu một thỏa thuận có vẻ quá tốt để có thể là sự thật thì có lẽ nó là như vậy.

3. Sử dụng các phương thức thanh toán an toàn: Thẻ thanh toán thường cung cấp khả năng chống gian lận tốt hơn các phương pháp khác. Tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi tham gia chuyển tiền trực tiếp, chuyển khoản ngân hàng và ứng dụng di động ngang hàng vì chúng thường là mục tiêu của những kẻ lừa đảo.

4. Thận trọng với email và tin nhắn: Lừa đảo lừa đảo thường xuyên xảy ra trong mùa lễ hội. Không bao giờ nhấp vào liên kết trong email hoặc tin nhắn không được yêu cầu. Luôn xác minh trực tiếp với người gửi thông qua đường dây dịch vụ khách hàng hoặc ứng dụng di động của họ trước khi cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân nào.

5. Luôn cập nhật thiết bị và phần mềm của bạn: Các bản cập nhật thường xuyên thường bao gồm các bản vá bảo mật giúp bảo vệ khỏi các mối đe dọa mới. Đảm bảo thiết bị và phần mềm của bạn được cập nhật.

6. Sử dụng mật khẩu mạnh và duy nhất và bật xác thực 2 lớp (2FA): Mỗi tài khoản trực tuyến của bạn phải có một mật khẩu duy nhất và được bật xác thực hai yếu tố (2FA) để khiến những kẻ lừa đảo khó truy cập hơn.

7. Theo dõi bảng sao kê ngân hàng và thẻ tín dụng của bạn: Thường xuyên kiểm tra sao kê của bạn để phát hiện bất kỳ giao dịch trái phép nào và bật cảnh báo giao dịch. Nếu bạn thấy bất cứ điều gì đáng ngờ, hãy báo cáo ngay lập tức.

8. Hãy cảnh giác với các tổ chức từ thiện giả mạo: Những kẻ lừa đảo thường lợi dụng kỳ nghỉ lễ để thành lập các tổ chức từ thiện giả mạo. Luôn nghiên cứu một tổ chức từ thiện trước khi quyên góp. Sử dụng các nguồn lực với những tổ chức có kinh nghiệm và uy tín để giúp đảm bảo thiện chí của bạn sẽ mang lại mục đích tốt đẹp.

9. Bảo vệ thông tin cá nhân của bạn: Không bao giờ cung cấp thông tin cá nhân trừ khi cần thiết. Vì những kẻ lừa đảo tiếp tục sử dụng AI để mạo danh giọng nói, hãy cảnh giác với mọi yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân – ngay cả khi tin nhắn khẳng định là từ bạn bè hoặc thành viên gia đình.

10. Tránh mua sắm trên Wi-Fi công cộng: Mạng Wi-Fi công cộng thường không được bảo mật và có thể trở thành mục tiêu của tin tặc. Sẽ an toàn hơn khi mua sắm từ mạng gia đình an toàn hoặc sử dụng VPN. Visa có hơn một nghìn chuyên gia tận tâm bảo vệ mạng của Visa khỏi phần mềm độc hại, các cuộc tấn công không hồi kết và các mối đe dọa thường trực 24 giờ/ 7 ngày trong tuần và trong suốt 365 ngày. Visa khuyến khích người tiêu dùng cảnh giác trong mùa này và suy nghĩ về dịa chỉ mua sắm cũng như cách chia sẻ thông tin của mình với ai để giữ an toàn.