Khởi nguồn cho nhiều hoạt động tạo giá trị gia tăng cho doanh nghiệp

Bắt đầu từ năm 2008, “Cuộc Bình chọn Báo cáo thường niên (Vietnam Annual Report Awards)” chính thức được triển khai trên thị trường Việt Nam, đóng góp một nỗ lực trong việc đánh giá, khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao tính chuyên nghiệp, tính minh bạch trong các bản báo cáo thường niên và trong cả các hoạt động thực tiễn, nhằm tăng cường sức mạnh nội lực và xây dựng niềm tin dài hạn với các nhà đầu tư trên thị trường.

Năm 2018, Cuộc Bình chọn Doanh nghiệp Niêm yết (Vietnam Listed Company Awards) là sự mở rộng từ Cuộc Bình chọn Báo cáo Thường niên (Vietnam Annual Report Awards) - sự kiện đã đồng hành cùng thị trường chứng khoán Việt Nam và cộng đồng doanh nghiệp niêm yết trong 15 năm qua. Cuộc bình chọn được thực hiện với sự phối hợp của Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE), Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cùng Báo Đầu tư Chứng khoán với sự tài trợ của Dragon Capital. Nhìn lại 15 năm phát triển, Cuộc Bình chọn ngày càng có nhiều sự tiến bộ và là sự khởi nguồn cho nhiều hoạt động tạo giá trị gia tăng cho doanh nghiệp nói riêng và thị trường chứng khoán nói chung.

Cuộc Bình chọn đã thực sự phát triển về cả quy mô, chất lượng và tạo sức lan tỏa mạnh mẽ thể hiện sự đồng hành chặt chẽ cùng với doanh nghiệp và nhà đầu tư trên thị trường. Mùa giải đầu tiên, Cuộc bình chọn chỉ có 33 doanh nghiệp được chấm điểm và 6 giải thưởng trao cho 6 báo cáo tốt nhất. Đến năm 2009, đối tượng tham gia được mở rộng ra HNX với 46 doanh nghiệp tham gia và 13 doanh nghiệp được trao giải.

Từ năm 2010 trở đi, Cuộc Bình chọn đã mở rộng cho doanh nghiệp niêm yết trên 2 Sở Giao dịch Chứng khoán để từ đó có thể đưa ra những đánh giá đầy đủ hơn và đẩy mạnh việc minh bạch thông tin và quản trị công ty của tất cả các doanh nghiệp niêm yết.

Với sự mở rộng này hiện nay hàng năm Cuộc Bình chọn thực hiện đánh giá 500 – 600 doanh nghiệp niêm yết về cả 3 hạng mục báo cáo thường niên, quản trị công ty và báo cáo phát triển bền vững. Những năm đầu, đa số các công ty niêm yết lập Báo cáo thường niên như một báo cáo nhằm tuân thủ quy định về công bố thông tin, chưa được chú trọng cả về hình thức và chất lượng thông tin cung cấp cho nhà đầu tư và cổ đông.

Qua nhiều mùa giải, chất lượng báo cáo thường niên ngày càng được nâng cao với lượng thông tin đầy đủ, bao quát tất cả các hoạt động của doanh nghiệp, chú trọng nhiều hơn vào việc phân tích tình hình kinh doanh, tình hình tài chính, so sánh với các công ty cùng ngành, đánh giá các rủi ro cũng như chiến lược trung và dài hạn của công ty, hình thức báo cáo được đầu tư đa dạng, bắt mắt, nhiều hình ảnh đẹp, bố cục chặt chẽ và thực sự gây thách thức cho Hội đồng bình chọn để chọn ra được những báo cáo chất lượng nhất trao giải hàng năm.

Đặc biệt, trưởng thành từ Cuộc Bình chọn, nhiều doanh nghiệp đã có các báo cáo thường niên, báo cáo phát triển bền vững dạng tích hợp đoạt các giải thưởng quốc tế và là niềm tự hào cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Các doanh nghiệp từ chỗ chưa biết đến khái niệm quản trị công ty, phát triển bền vững thì nay đã hoàn toàn tự tin lên nhận các giải thưởng quản trị công ty tốt, báo cáo phát triển bền vững tốt và ngày một cải thiện các thực hành trong thực tiễn hoạt động doanh nghiệp hướng đến thông lệ trong khu vực và trên thế giới.

Liên tục được đổi mới nội dung từ cơ cấu giải thưởng, tiêu chí đánh giá

Qua 15 năm đi cùng sự phát triển của thị trường chứng khoán, Cuộc Bình chọn liên tục được đổi mới nội dung từ cơ cấu giải thưởng, tiêu chí đánh giá đến Hội đồng Bình chọn và luôn cập nhật các xu hướng mới phù hợp với định hướng phát triển của thị trường chứng khoán.

Để nâng cao chất lượng Cuộc Bình chọn qua từng năm, Ban Tổ chức đã liên tục nâng cao tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp vào vòng chung khảo, tăng dần mức độ khắt khe trong việc chấm điểm, việc chấm điểm sơ khảo cũng được chuyển giao cho Bên thứ ba để tăng cường minh bạch và chất lượng của doanh nghiệp đoạt giải.

Các thành viên Hội đồng bình chọn được mở rộng với sự tham gia bình chọn của các thành viên độc lập và uy tín, nhằm chọn ra các Báo cáo thường niên tốt nhất để trao giải. Cuộc Bình chọn được xem là thước đo, là kim chỉ nam trong việc nâng cao chất lượng Báo cáo thường niên, một tài liệu phục vụ công tác quan hệ nhà đầu tư theo hướng chuẩn mực, công khai và minh bạch.

Để làm phong phú hơn nội dung Cuộc bình chọn, từ năm 2013, Ban Tổ chức mở rộng nội dung đánh giá, bổ sung Giải thưởng Báo cáo Phát triển bền vững và tại mùa giải năm 2014, nội dung Quản trị Công ty đã được Ban Tổ chức đưa vào vinh danh.

Từ năm 2018, hạng mục Quản trị công ty được nâng lên một tầm cao mới, xây dựng một bộ tiêu chí riêng và thực hiện đánh giá sâu hơn tình hình thực thi quản trị công ty (QTCT) của doanh nghiệp không chỉ thông qua các nội dung trong báo cáo thường niên mà bao gồm cả các thực hành của doanh nghiệp thông qua các thông tin công bố rộng rãi về Điều lệ, quy chế quản trị, nghị quyết ĐHĐCĐ, v.v…, qua đó khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế về QTCT nhằm hướng doanh nghiệp xây dựng môi trường kinh doanh dựa trên nền tảng phát triển bền vững.

Giải thưởng này góp phần không nhỏ trong việc nâng cao nhận thức về vai trò của quản trị công ty của doanh nghiệp niêm yết đồng thời nâng tầm cuộc Bình chọn lên một bước tiến mới. Quản trị Công ty là yếu tốt then chốt trong sự lớn mạnh của Doanh nghiệp, do đó nó vừa là yếu tốt bắt buộc tuân thủ, đồng thời là điểm cộng cho các Doanh nghiệp đoạt giải gia tăng uy tín đối với tổ chức đầu tư trong nước và quốc tế.

Thông qua Cuộc bình chọn, doanh nghiệp có cái nhìn khách quan hơn về cơ cấu quản trị của mình, từ đó có hướng cải thiện chất lượng, mô hình quản lý và áp dụng các tiêu chuẩn cao hơn, nâng tầm quản trị và minh bạch, hướng đến phát triển bền vững. Tính đến nay thông qua cuộc bình chọn, chất lượng báo cáo PTBV và quản trị công ty được cải thiện rõ qua từng năm.

Chất lượng báo cáo PTBV được cải thiện rõ qua từng năm, đặc biệt là các Báo cáo trong nhóm điểm cao đa phần được lập theo hướng dẫn GRI  (Sáng kiến báo cáo toàn cầu) nên có cấu trúc chặt chẽ, đầy đủ hơn và độ tin cậy cao. Nội dung về quản trị công ty ngày càng tiến bộ hơn thể hiện qua việc các công ty đã tiến đến thực hiện các thông lệ tốt về quản trị công ty.

Và từ năm 2022, để đồng hành chung tay vì mục tiêu chung của Việt Nam trong cam kết giảm phát thải khí nhà kính ròng về mức bằng 0 vào năm 2050, Ban Tổ chức bổ sung thêm giải thưởng dành cho doanh nghiệp quản lý tốt phát thải khí nhà kính nhằm khuyến khích các doanh nghiệp niêm yết nâng cao nhận thức và quan tâm hơn đến các vấn đề về môi trường và tác động của biến đổi khí hậu.

Bên cạnh nội dung, thành phần Hội đồng bình chọn cũng là vấn đề ưu tiên hàng đầu của Ban tổ chức Cuộc Bình chọn. Do đó, ngoài sự tham gia của các vị giám khảo đã có nhiều năm kinh nghiệm, từ năm 2013 Cuộc Bình chọn Doanh nghiệp Niêm yết đã có thêm sự hỗ trợ kỹ thuật của Tổ chức tài chính quốc tế (IFC) và Hiệp hội Kế toán công chứng Anh Quốc (ACCA) nhằm khuyến khích các công ty niêm yết công bố thêm các thông tin phi tài chính theo thông lệ quốc tế.

Ngoài ra, nhằm tăng thêm độ tin cậy của các BCTN, cuộc bình chọn BCTN từ năm 2017 bắt đầu có sự tham gia của 4 công ty kiểm toán hàng đầu (Deloitte, Ernst & Young, KPMG và PricewaterhouseCoopers –PWC) với vai trò thực hiện soát xét kết quả chấm sơ khảo để chọn báo cáo thường niên vào vòng chung khảo. Vai trò chấm sơ khảo cũng được chuyển giao từ hai Sở cho bên thứ 3 để nâng cao tính minh bạch và chất lượng chấm vòng sơ khảo kể từ năm 2021.

Với những nỗ lực không ngừng của Ban Tổ chức, những hoạt động xung quanh cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết không những đã có tác động tích cực đến sự thay đổi tư duy của doanh nghiệp trong vấn đề quan hệ với nhà đầu tư, minh bạch hóa thông tin, đặc biệt là các thông phi tài chính mà còn là tiền đề để HOSE xây dựng và cho ra mắt chỉ bộ chỉ số phát triển bền vững VN Sustainability Index (VNSI) từ năm 2017.

Duy trì và nâng cao chất lượng Cuộc Bình chọn

Trên cơ sở thành quả đạt được qua 15 năm, cùng với sự quan tâm ủng hộ của giới chuyên môn trong lĩnh vực chứng khoán, Quản trị công ty và Phát triển bền vững, Ban Tổ chức Cuộc Bình chọn Doanh nghiệp Niêm yết luôn trăn trở để duy trì và nâng cao chất lượng Cuộc Bình chọn trong các năm tới. 

Bên cạnh số lượng doanh nghiệp cải thiện về quản trị công ty, làm tốt báo cáo thường niên thì cũng còn một bộ phận không nhỏ các doanh nghiệp cần cải thiện việc lập báo cáo, nghĩa vụ công bố thông tin. Ban Tổ chức luôn mong muốn góp sức trên hành trình đẩy mạnh công bố thông tin minh bạch, nâng cao chất lượng quản trị và hướng đến các mục tiêu phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, việc tôn vinh và làm thế nào để nâng cao tín nhiệm đối với các doanh nghiệp đoạt giải, mang lại giá trị thiết thực cho các doanh nghiệp đoạt giải cũng là vấn đề Ban Tổ chức chú trọng đẩy mạnh trong giai đoạn tới. Cuộc Bình chọn trong tương lai vẫn luôn đổi mới nhấn mạnh đến chất lượng quản trị doanh nghiệp và những xu hướng đang được quan tâm dẫn dắt thị trường trong vấn đề giảm tác động của biến đổi khí hậu, mong muốn tác động tốt hơn nữa, tạo hiệu ứng lan tỏa rộng rãi hơn nữa trong cộng đồng doanh nghiệp.

Những vấn đề đặt ra giúp nâng hạng thị trường như lập báo cáo tài chính theo chuẩn quốc tế IFRS, lập báo cáo thường niên bằng tiếng Anh, công bố thông tin bằng tiếng Anh, … sẽ được Ban Tổ chức xem xét tích hợp vào Cuộc Bình chọn để tạo động lực cho doanh nghiệp cải thiện. Trong bối cảnh nền kinh tế - môi trường – xã hội có nhiều biến động không chỉ trong nước mà cả thế giới, mục tiêu phát triển doanh nghiệp bền vững và hội nhập với cộng đồng thế giới luôn được đặt lên hàng đầu.

Trải qua 15 năm, Cuộc Bình chọn đã trở thành một sự kiện quan trọng hàng năm trên thị trường chứng khoán Việt Nam, thu hút sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp và hàng triệu nhà đầu tư trong và ngoài nước. Và chúng tôi, những người tổ chức Cuộc Bình chọn, sẽ tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp niêm yết, vì một thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng minh bạch, công bằng và công khai, lớn mạnh trên trường quốc tế.