Phiên giao dịch ngày thứ Ba, giá dầu tăng mạnh sau khi chính quyền Joe Biden thông báo về nỗ lực phối kết hợp dẫn đầu bởi Mỹ và nhiều nước tiêu thụ dầu lớn trên thế giới trong việc xả dự trữ dầu chiến lược. Nhiều người không khỏi hoài nghi vậy thực tế điều gì đã xảy ra và lý do tại sao?

Thứ nhất, động thái này đã được thị trường tính toán và kỳ vọng từ trước. Trong liên tiếp nhiều ngày gần đây đã xuất hiện những đồn đoán về khả năng Mỹ cùng với nhiều nước lớn khác trên thế giới đặc biệt có Trung Quốc sẽ cùng mở kho dầu dự trữ chiến lược, đồng thời động thái cũng được coi như yếu tố kéo giá dầu xuống từ mức cao nhất trong 7 năm thiết lập vào tháng trước.

Đóng cửa phiên giao dịch gần nhất trên thị trường New York, giá dầu thô ngọt nhẹ WTI giao hợp đồng tương lai tháng 1/2022 tăng 1,75USD/thùng tương đương 2,5% lên 78,50USD/thùng. Giá dầu Brent cùng thời hạn trên thị trường toàn cầu tăng 2,61USD/thùng tương đương 3,3% lên 82,31USD/thùng.

Tuy nhiên, theo phân tích của giới đầu tư, hiện vẫn còn nhiều điều cần phải quan tâm về diễn biến mới của giá dầu.

Việc Mỹ công bố xả 50 triệu thùng dầu đã mang đến con số lớn hơn so với 35 triệu thùng mà thị trường kỳ vọng, theo phân tích của trưởng bộ phận chiến lược đầu tư tại U.S. Bank Wealth Management, ông Rob Haworth. Tuy nhiên, chi tiết của kế hoạch, trong đó có việc sử dụng các hợp đồng hoán đổi, đồng nghĩa dầu mua từ dự trữ quốc gia sẽ cần phải được hoàn trả trong vòng 1 đến 3 năm tới, sẽ có thể làm giảm tác động thực tế đến thị trường, ông Haworth nói thêm.

“Thực tế là tác động sẽ chỉ ở mức hạn chế và câu chuyện ở đây là sẽ cần phải làm gì tiếp theo. Nếu nhìn vào các số liệu thống kê, trong đó có số liệu của Cơ quan An ninh Giao thông Mỹ, nhu cầu đi lại của người dân vẫn rất cao”, ông Haworth chỉ ra.

Ông Haworth phân tích thêm nhu cầu sử dụng phương tiện đi lại của người dân nhiều khả năng sẽ không bị cản trở bởi việc số lượng ca nhiễm COVID-19 tăng và các biện pháp hạn chế đi lại tại châu Âu, như vậy cũng có nghĩa rằng việc số ca nhiễm tăng cao trong thời gian gần đây chưa hề gây ra tác động mạnh lên nhu cầu dầu.

Vậy thị trường sẽ còn đón nhận bao nhiêu triệu thùng dầu nữa? Cho đến nay, Ấn Độ công bố xả 5 triệu thùng dầu, Nhật 4 triệu thùng, sự tham gia của Trung Quốc, Hàn Quốc và Anh sẽ nâng tổng số thùng dầu được bán thêm ra thị trường ước tính khoảng từ 65 đến 70 triệu thùng, tính toán của RBC Capital Markets cho hay.

Chuyên gia thuộc RBC Markets viết trong nghiên cứu mới đây nhất: “Chúng tôi hiểu rằng chính quyền đang cố gắng giữ giá dầu ở dưới mức 80USD/thùng và tin rằng họ có khả năng làm tương tự như vậy thêm lần nữa thông qua cơ chế hoán đổi. Họ muốn bằng mọi cách giảm được giá xăng và dầu diesel trước thềm dịp nghỉ lễ cuối năm, tuy nhiên đây cũng có thể coi như một phần trong chiến lược lớn hơn nhằm đương đầu với áp lực lạm phát và thách thức trong chuỗi cung ứng”.

Không ít chuyên gia phân tích không quá lạc quan với quy mô của các đợt xả kho dầu lần này. Hàn Quốc, Nhật và Anh nhiều khả năng sẽ công bố chi tiết kế hoạch của họ trong những ngày tới, còn nhà đầu tư cũng đang chờ đợi thông điệp chính sách từ Trung Quốc.

Giám đốc điều hành bộ phận giao dịch năng lượng tương lai tại công ty chứng khoán Mizuho Securities, ông Robert Yawger, nhận xét: “Thị trường tăng lên bởi bản chất không quá mạnh mẽ của chương trình hoán đổi từ phía Mỹ, số lượng dầu xả ra khá nhỏ cũng như việc phía Trung Quốc chưa đưa ra bất kỳ cam kết nào cụ thể”.

Ngoài ra cũng phải xét đến ảnh hưởng từ nhóm các nước thuộc Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và liên minh gọi với cái tên OPEC+. Nỗ lực của phía Mỹ có thể coi như việc các nước tiêu thụ nhiều năng lượng trên thế giới cùng nhau nỗ lực để giảm bớt sức ảnh hưởng của nhóm này lên giá dầu thô.

Việc OPEC+ phản ứng như thế nào sẽ thu hút sự quan tâm của thị trường. Trước đó vào ngày thứ Hai, giá dầu giao hợp đồng tương lai đã tăng sau khi Bloomberg đưa tin rằng các quan chức thuộc OPEC+ chuẩn bị tính toán lại việc nâng sản lượng dầu khi mà nhiều nước lớn chuẩn bị xả dầu từ kho dự trữ chiến lược. OPEC+ dự kiến sẽ có cuộc họp tháng bàn về sản lượng trong tuần tới. Diễn biến giá dầu vào ngày thứ Ba nhiều khả năng sẽ khiến OPEC+ bớt nghĩ đến việc hoãn tăng sản lượng.