Báo cáo “Đảm bảo cho ngày mai, ngay hôm nay – Tương lai ngành dịch vụ tài chính” của PwC phân tích dựa trên hệ thống dữ liệu về các định chế tài chính toàn cầu trong vòng 3 năm qua.

Các kết quả từ báo cáo cho thấy tuy đại dịch đã và đang có ảnh hưởng nghiêm trọng tới nhiều ngành công nghiệp, tác động tới ngành dịch vụ tài chính vẫn còn khá hạn chế. Báo cáo đã đưa ra 7 xu hướng chính tác động đến nền kinh tế hậu Covid-19, đó là:

Thứ nhất, lãi suất thấp sẽ tiếp tục tác động manh tới tỷ suất lợi nhuận và mô hình kinh doanh. 

Thứ hai, suy thoái do đại dịch và sự suy giảm giá trị giá trị tài sản sẽ làm suy giảm khả năng chịu rủi ro đối với các lĩnh vực do nhà nước quản lý để hỗ trợ nền kinh tế khi bước vào giai đoạn phục hồi trong năm tới.

Thứ ba, các đơn vị cấp vốn phi truyền thống sẽ đóng vai trò ngày một quan trọng trong hệ thống tài chính toàn cầu.

Thứ tư, đại dịch Covid-19 sẽ không trì hoãn mà thậm trí có thể thúc đẩy việc triển khai các biện pháp quản lý hiện thời hoặc đang được dự kiến triển khai tại nhiều quốc gia và khu vực.

Thứ năm, tình trạng đảo ngược của toàn cầu hóa sẽ tiếp tục điều chỉnh quy mô của các tổ chức tài chính tương ứng với mức tăng trưởng GDP của quốc gia sở tại, trong khi đó việc duy trì hoạt động sản xuất, xuất khẩu ra nước ngoài sẽ làm tăng rủi ro hoạt động trong toàn ngành.

Thứ sáu, các công ty liên tục đối mặt với áp lực tăng năng suất thông qua việc số hóa hoạt động kinh doanh và lực lượng lao động.

Thứ bảy, nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng, việc chuyển hướng của ngành dịch vụ tài chính sang hoạt động dựa trên nền tảng và hệ sinh thái sẽ tạo ra một làn sóng mới, giảm bớt trung gian và tạo đột phá.

Tại Việt Nam, những quyết sách được ban hành kịp thời của Chính phủ Việt Nam đã giúp ngăn ngừa “hiệu ứng domino” như đã từng xảy ra trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.

Có thể kể đến các biện pháp kịp thời của Chính phủ như giãn, giảm thuế và gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất theo Nghị định số 41/2020/NĐ-CP của Chính phủ và quyết định của Ngân hàng Nhà nước cho phép điều chỉnh lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi hỗ trợ các khách hàng bị ảnh hưởng bởi Covid-19... Có thể thấy, với sự hỗ trợ kịp thời và hiệu quả của Chính phủ, ngành Tài chính không gặp phải những bất lợi đáng kể so với phần còn lại của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, theo phân tích của nhóm nghiên cứu, doanh thu từ giao dịch tự doanh tăng cao hơn nhờ biến động thị trường đã thúc đẩy hoạt động kinh doanh trên thị trường vốn. Các công ty bảo hiểm cũng hưởng lợi từ việc người tiêu dùng được khuyến cáo hạn chế đi lại, nhờ đó giảm tần suất yêu cầu bồi thường ở các mảng dịch vụ cá nhân.

Đối với ngân hàng, các ưu đãi của ngân hàng trung ương và hỗ trợ của chính phủ đối với doanh nghiệp và cá nhân, tính đến thời điểm này, đã hạn chế thiệt hại tới bảng cân đối kế toán của các ngân hàng.

Tuy nhiên, vẫn có những lo ngại tiềm ẩn khi những tác động vốn đang được trì hoãn này diễn ra trong tương lai. Các phân tích của PwC chỉ ra rằng ngành dịch vụ tài chính sẽ chịu tác động nặng nề nhất từ các hiệu ứng bậc hai.

Cụ thể là chất lượng tín dụng của khách hàng ngày càng suy giảm, cùng với môi trường lãi suất thấp tiếp tục được duy trì - khi hậu quả của đại dịch dần bộc lộ trong toàn bộ nền kinh tế trong vài năm tới. Mặc dù mức độ ảnh hưởng đối với các mảng của dịch vụ tài chính có thể khác nhau, khi Covid-19 bùng phát, ngành dịch vụ tài chính cũng không đứng ngoài những xu hướng chuyển đổi tất yếu để đảm bảo hoạt động kinh doanh liên tục và ưu tiên tính hiệu quả. Các xu hướng đã bắt đầu phát triển nhanh chóng và sẽ xuất hiện những kịch bản mới.

Ông John Garvey, Lãnh đạo toàn cầu về Tư vấn Dịch vụ Tài chính của PwC nhận định, nền công nghiệp dịch vụ tài chính dù đã đứng vững trước đại dịch, có thể sẽ phải hứng chịu tác động lớn từ hiệu ứng bậc hai của đại dịch lên nền kinh tế. Thách thức đặt ra cho ngành dịch vụ tài chính là làm sao định hướng và vượt qua môi trường khó khăn hiện nay cùng lúc cân đối giữa cắt giảm chi phí và đầu tư.