Tiền đồng sẽ mất giá nhẹ

Báo cáo Triển vọng phát triển châu Á (ADO) 2014 được Ngân hàng châu Á (ADB) công bố sáng 1/4 tại Hà Nội.

Báo cáo này đưa ra dự báo tăng trưởng GDP Việt Nam sẽ tăng nhẹ lên mức 5,6% trong năm 2014 và tiếp tục tăng lên 5,8% năm 2015. Lạm phát được dự báo ở mức trung bình 6,2%  năm 2014.

Ngoài ra, với sản lượng lương thực ổn định, chính sách kích cầu giảm bớt và đồng tiền Việt Nam giảm giá nhẹ. Sang năm 2015 dự báo lạm phát sẽ ở mức 6,6% đi liền với sự phục hồi hoạt động kinh doanh mạnh mẽ hơn.

Điểm đặc biệt trong báo cáo lần này của ADB là đã ghi nhận những tiến bộ đạt được trong cải cách khu vực tài chính ngân hàng, bao gồm những nỗ lực lớn từ phía Ngân hàng Nhà nước (NHNN)  trong giám sát hoạt động cho vay, sáp nhập và tái cơ cấu ngân hàng yếu kém, cũng như nới room cho các nhà đầu tư ngoại.

Tuy vậy, ông Tomoyuki Kimura – Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam nhấn mạnh, NHNN phải nâng cao hơn nữa năng lực giám sát của cán bộ để thẩm định chính xác hơn những thông tin báo cáo gửi từ các ngân hàng thương mại (NHTM).

Giải thích rõ hơn về điều này, theo ông việc giám sát tại chỗ trong hoạt động ngân hàng của NHNN là quy trình “hết sức bình thường, quốc gia nào cũng có”. Vì mỗi NHTM bao giờ cũng có những động cơ, cố tình “vượt rào” để đạt được lợi nhuận cao nhất, do đó việc giám sát của Ngân hàng trung ương là tất yếu. Với sự phát triển của quy mô thị trường, NHNN phải tăng cường hơn nữa khâu giám sát, thanh tra và năng lực cán bộ thanh kiểm tra để những quy định mà cơ quan quản lý đặt ra phải được tuân thủ chặt chẽ.

Một mình VAMC không đủ sức “xử” nợ xấu

Một lần nữa việc xử lý nợ xấu và vai trò của Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng (TCTD) – VAMC lại được các chuyên gia đến từ ADB “khuấy” lên. ADB cho rằng, những con số tăng trưởng kinh tế theo chiều hướng tích cực Việt Nam đạt được thời gian vừa rồi là nhờ vào một số biện pháp mà Chính phủ đưa ra nhằm giảm nhẹ rủi ro trong hệ thống ngân hàng.

Có thể nhắc tới việc mua một số lượng đáng kể nợ xấu thông qua VAMC, tăng cường giám sát hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại, sáp nhập và tái cơ cấu một số ngân hàng yếu kém, nới lỏng những quy định hạn chế sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài vào các ngân hàng trong nước, áp dụng các quy định mới về phân loại nợ và trích lập dự phòng, tiệm cận với chuẩn mực quốc tế.

Tuy nhiên, việc đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu sẽ đòi hỏi Chính phủ phải đặt ra các mục tiêu cụ thể, chắc chắn cũng như lộ trình rõ ràng để thu hẹp khoảng cách giữa các chuẩn mực trong nước và quốc tế.

Với hàng núi công việc trong quá trình xử lý nợ xấu tại Việt Nam, Giám đốc quốc gia ADB thẳng thắn, “chỉ một mình VAMC  với số vốn ít ỏi 500 ngàn tỷ đồng ban đầu khó cáng đáng nổi”.

Thực tế, một lượng lớn nợ xấu đã được VAMC mua lại từ các NHTM (khoảng 71.000 tỷ đồng) và dự kiến trong tháng 4 sẽ mua thêm khoảng 3.000 tỷ đồng nợ xấu nữa, song về cơ bản đây chỉ là việc hoán đổi nợ xấu sang trái phiếu đặc biệt.

“Họ mua về rồi nhưng vẫn để đấy, quan trọng là họ sẽ làm gì với số nợ đã mua, cố gắng thu hồi tối đa bao nhiêu từ số nợ này …. thì hoàn toàn chưa rõ” – ông Dominic Miller – chuyên gia kinh tế trưởng của ADB tại Việt Nam bình luận thêm.

Ông Dominic nói thêm, số vốn cấp ban đầu cấp cho VAMC quá ít ỏi để giải quyết lượng nợ xấu khổng lồ trong hệ thống ngân hàng. "Một mình VAMC "độc hành" thì khó giải quyết được tận gốc rễ" - ông nói.

Trả lời băn khoăn của phóng viên về chuyện lùi thực hiện việc trích lập, phân loại và cơ cấu lại nợ thêm 6 tháng nữa, chuyên gia kinh tế trưởng ADB thừa nhận, về lâu dài nếu càng trì hoãn thì rủi ro càng cao. Nhưng với thực tế Việt Nam cũng khó đòi hỏi “nhảy cóc”, thay đổi trong một sớm một chiều, mà cần thêm thời gian.

Thừa nhận lo lắng nếu lùi thêm thời gian áp dụng đầy đủ Thông tư 02 thì các NHTM sẽ lợi dụng dư địa thời gian còn lại để giấu nợ xấu, đẩy rủi ro tín dụng và cả tỷ lệ nợ xấu lên cao, có thể làm chậm lại quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng. Song, ông Dominic bày tỏ, thực tế bản thân chính các ngân hàng cũng rất sơn nợ xấu, bằng chứng là đầu ra lãi vay không thể đẩy ra được. Cùng với đó áp lực tăng trích lập dự phòng rủi ro trong 5 năm tới tăng lên khi trái phiếu đặc biệt đến hạn thanh toán.

“Nghi ngại nợ xấu tăng cao và ảnh hưởng tới tái cấu trúc ngân hàng là có, song tôi cho rằng không quá nhiều, không nên quá lo lắng” – Dominic Miller trấn an.