Áp lực tỷ giá sẽ đẩy lãi suất điều hành tăng?
Tỷ giá giảm giúp Ngân hàng Nhà nước có thêm điều kiện để nới lỏng tiền tệ. Tuy nhiên, với dự báo tỷ giá sẽ tăng mạnh từ quý II/2025 do những biến động về chính sách thương mại của Tổng thống Mỹ, Ngân hàng Nhà nước sẽ phải tăng lãi suất điều hành nếu áp lực tỷ giá vượt ngoài tầm kiểm soát.
Các chuyên gia nhận định 2025 sẽ là một năm khó khăn trong điều hành chính sách tiền tệ nói chung và điều hành tỷ giá nói riêng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN).
VND vẫn bị “kìm kẹp”
Tháng 12, tỷ giá USD/VND dù hạ nhiệt nhưng vẫn duy trì ở mức cao. Trong báo cáo vừa công bố, Ngân hàng UOB cho rằng, dù có nền tảng vững chắc nhưng VND vẫn bị “kìm kẹp” bởi các yếu tố bên ngoài như đồng USD hồi phục khi thị trường định giá lại với kịch bản Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất ít hơn trong nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Donald Trump.
Tỷ giá USD/VND nhiều khả năng vẫn sẽ chịu áp lực lớn trong năm 2025 không chỉ đến từ những yếu tố bên ngoài mà cả từ những yếu tố bên trong do chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục phải nới lỏng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Nhiều ý kiến lo ngại, trong một số thời điểm, lãi suất có thể tăng để “cứu” tỷ giá.
Những điều này sẽ gây nhiều khó khăn trong việc điều hành tỷ giá của NHNN trong năm 2025.
Hiện, tỷ giá trên thị trường tự do đã tăng lên mức 25.740 VND/USD, trong khi tỷ giá trung tâm niêm yết tại 24.259 VND/USD, tăng lần lượt 4% và 1,7% so với đầu năm 2024.
Giới phân tích nhận định áp lực lên tỷ giá sẽ giảm trong thời gian tới nhờ vào các biện pháp can thiệp của NHNN. Tuy nhiên, quá trình này sẽ diễn ra ở mức độ khiêm tốn, vì các chính sách được tân Tổng thống Mỹ đề xuất sẽ giúp đồng USD giữ đà tăng giá và khiến gia tăng áp lực lên tỷ giá hối đoái.
Trong báo cáo cập nhật kinh tế mới nhất về Việt Nam, Ngân hàng Standard Chartered dự báo đồng USD sẽ tăng mạnh vào năm 2025, nhưng suy yếu trong nửa đầu năm do Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất và sự bất ổn trong chính sách. Tác động kéo dài của việc tăng lãi suất và sự mạnh lên của đồng USD từ tháng 10/2024 có thể gây áp lực lên đồng tiền này.
Mặc dù Fed cắt giảm lãi suất gần đây có thể hỗ trợ các đồng tiền châu Á, bao gồm VND, nhưng dữ liệu kinh tế tích cực từ Mỹ đã tạo thêm áp lực cho thị trường ngoại hối châu Á.
Standard Chartered dự báo, việc Fed cắt giảm lãi suất có thể dẫn đến xu hướng suy yếu của đồng USD trong vài quý tới. Tỷ giá USD/VND có thể đạt 25.250 vào cuối năm 2024 và 25.450 vào quý II/2025.
Đồng USD được kỳ vọng sẽ mạnh lên vào nửa cuối năm 2025 khi các chính sách thuế quan và tài khóa dưới nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump được triển khai.
Lãi suất điều hành tăng 50 điểm cơ bản?
Tại Hội thảo “Đầu tư 2025: Giải mã biến số - Nhận diện cơ hội” được tổ chức ngày 12/12, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu, nhận định sang năm 2025, những tác động từ năm 2024 sẽ tiếp tục kéo dài kèm theo những biến số mới.
"Với nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump, thế giới sẽ phải đối mặt với những chính sách bảo hộ thương mại quyết liệt, trong đó Việt Nam cũng sẽ chịu tác động mạnh. Điều này đặt ra yêu cầu phải chuẩn bị kỹ lưỡng, vì năm 2025 có thể sẽ là một năm đầy thử thách cho nền kinh tế Việt Nam", TS. Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh.
Đặc biệt về “biến số” tỷ giá, theo ông Hiếu, sang năm 2025, tỷ giá sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng bởi chính sách kinh tế của ông Trump.
Giới chuyên môn cho rằng chính sách giảm thuế cho người giàu của ông Trump sẽ tăng thiếu hụt ngân sách cho Mỹ và có khả năng buộc chính phủ Mỹ phát hành trái phiếu với lãi suất cao để cân đối ngân sách.
Ông Hiếu phân tích, thâm hụt ngân sách cũng có thể buộc Fed mua trái phiếu chính phủ Mỹ nhiều hơn, động thái này được gọi là nới lỏng định lượng (QE), làm phình tổng tài sản của ngân hàng trung ương Mỹ và đẩy một lượng tiền lớn vào lưu thông. Tất cả những điều này có khả năng làm tăng lạm phát và buộc Fed đảo ngược chính sách tiền tệ từ nới lỏng hiện nay trở lại thắt chặt và tạo lực đẩy tỷ giá USD/VND.
Cũng nhấn mạnh đến áp lực tỷ giá, ông Barry Weisblatt David, Giám đốc Khối Phân tích, Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT, cho biết kịch bản trước đây của VNDIRECT về dự báo Fed có thể hạ lãi suất 3 lần trong năm tới đang gặp thách thức do rủi ro lạm phát từ chính sách của ông Trump. Với việc chỉ số DXY neo cao, tỷ giá VND sẽ chịu nhiều áp lực.
"Chúng tôi cũng để ngỏ rủi ro NHNN phải tăng lãi suất nếu áp lực tỷ giá vượt ngoài tầm kiểm soát do những biến động về chính sách thương mại của ông Trump trong năm tới", ông Barry Weisblatt David nói.
Cùng quan điểm, chuyên gia Tim Leelahaphan của Standard Chartered dự báo NHNN sẽ tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản vào quý II/2025. Mức lãi suất thấp hiện tại được hỗ trợ bởi kỳ vọng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ từ Chính phủ. Tuy nhiên, lạm phát có thể tăng trở lại từ quý II/2025, do đó lãi suất dự kiến sẽ được điều chỉnh trở lại mức bình thường vào thời gian này.
Theo chuyên gia, các động thái của Fed cũng sẽ là yếu tố trọng yếu ảnh hưởng đến các quyết định chính sách tiền tệ của NHNN. Lãi suất đồng USD thấp hơn có thể giúp giảm dòng vốn chảy ra nước ngoài, trong khi thặng dư thương mại bền vững cùng nguồn thu ngoại tệ mạnh mẽ từ ngành du lịch sẽ hỗ trợ VND. Tuy nhiên, dự trữ nhập khẩu thấp vẫn là một thách thức.