ASEAN đoàn kết ứng phó chính sách thuế quan mới
Sáng ngày 10/4/2025, Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN đặc biệt về chính sách thuế quan của Hoa Kỳ đã được tổ chức theo hình thức trực tuyến, dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia với tư cách là nước Chủ tịch ASEAN năm 2025.
Hội nghị có sự tham dự của Bộ trưởng Kinh tế các nước ASEAN, Tổng Thư ký ASEAN và Timor-Leste với tư cách là quan sát viên. Đoàn Việt Nam tham dự hội nghị do Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên làm Trưởng đoàn, cùng đại diện của Bộ Ngoại giao và các đơn vị thuộc Bộ Công Thương.
Tại Hội nghị, các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN đánh giá cao sáng kiến của Malaysia - nước Chủ tịch ASEAN 2025 trong việc chủ động đề xuất và tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN đặc biệt để cùng nhau trao đổi, đánh giá tình hình và thảo luận cách tiếp cận chiến lược của ASEAN (với tư cách là một khối đoàn kết, thống nhất) đối với việc Hoa Kỳ đơn phương áp thuế các nước (trong đó có ASEAN) nhằm bảo vệ lợi ích kinh tế khu vực, giảm tác động tiêu cực đến doanh nghiệp và cuộc sống của người dân.
Về phía Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chia sẻ quan điểm của Việt Nam đối với chính sách thuế quan đối ứng của Hoa Kỳ. Theo đó, Việt Nam đã chủ động trong trao đổi, đối thoại và đàm phán với Hoa Kỳ.
Việt Nam cho rằng ASEAN cần đoàn kết, bình tĩnh, bản lĩnh trong hợp tác với Hoa Kỳ; ưu tiên thúc đẩy hợp tác với các đối tác ngoại khối nói chung cũng như Hoa Kỳ nói riêng trong các lĩnh vực mà hai bên cùng quan tâm, qua đó thực hiện các mục tiêu phát triển dài hạn, vừa nâng cao vị thế của ASEAN trong bối cảnh mới.
Việc tổ chức hội nghị đặc biệt lần này cho thấy sự chủ động của ASEAN trong bối cảnh toàn cầu biến động nhanh chóng và phức tạp. Sự thống nhất trong quan điểm và hành động tập thể là nhân tố quan trọng giúp ASEAN giữ vững vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực; đồng thời, bảo vệ lợi ích thiết thực của người dân và doanh nghiệp, nhất là trong giai đoạn phục hồi kinh tế sau đại dịch và chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đồng thời, Bộ trưởng cũng ghi nhận và ủng hộ nội dung Tuyên bố chung đã được Việt Nam và các nước ASEAN thảo luận, nhấn mạnh Tuyên bố thể hiện sự đoàn kết và vai trò chủ động của ASEAN trong bối cảnh thương mại toàn cầu diễn biến phức tạp, khó lường.
Việt Nam ủng hộ việc ASEAN có cách tiếp cận toàn diện, linh hoạt và thực tế trong việc tăng cường sự tự chủ của nền kinh tế cũng như đẩy mạnh đa dạng hóa chuỗi cung ứng thông qua việc tận dụng hiệu quả các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) mà ASEAN hiện có, trong đó, kể cả thông qua nâng cấp Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA).
Sau thảo luận thẳng thắn, cởi mở, các Bộ trưởng ASEAN đã thống nhất thông qua Tuyên bố chung, thể hiện lập trường chung của ASEAN trước chính sách thuế mới của Hoa Kỳ.
Tuyên bố khẳng định tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Hoa Kỳ đối với tăng trưởng kinh tế khu vực, bày tỏ quan ngại sâu sắc về nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng và suy giảm triển vọng kinh tế toàn cầu. Đồng thời, ASEAN tái khẳng định cam kết với hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ, với Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) giữ vai trò trọng tâm; kêu gọi Hoa Kỳ tham gia đối thoại mang tính xây dựng nhằm bảo đảm mối quan hệ thương mại cân bằng, công bằng và bền vững.
ASEAN cũng cam kết tiếp tục hợp tác với Hoa Kỳ trong lĩnh vực giá trị gia tăng cao như: đầu tư, công nghệ và đổi mới sáng tạo, trên cơ sở các cơ chế hiện có như Hiệp định khung về thương mại đầu tư ASEAN - Hoa Kỳ (TIFA) và Kế hoạch công tác về cam kết kinh tế mở rộng (E3).
Đặc biệt, hội nghị nhất trí thành lập Nhóm đặc trách về địa kinh tế ASEAN nhằm đánh giá tác động từ chính sách thuế của Hoa Kỳ và đưa ra khuyến nghị kịp thời, phục vụ cho quá trình trao đổi song phương, cũng như tìm kiếm các cơ hội hợp tác mới./.
