Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Trung Quốc với 10 quốc gia thành viên của ASEAN đã tăng 2% so với năm trước, lên tới mức 297,8 tỷ USD, theo cơ quan theo dõi của Trung Quốc. Trong giai đoạn này, khối ASEAN cũng chiếm 14,7% tổng thương mại của Trung Quốc, tăng từ mức 14% vào năm 2019

Liên minh châu Âu, trước đây là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc, đã ghi nhận mức giảm 5% ​​tổng thương mại với Trung Quốc xuống còn 284,1 tỷ USD trong năm nay, một phần do sự rút lui của Anh khỏi EU. Trong khi đó, vị trí thứ ba là Mỹ cũng bị sụt giảm 10% trong bối cảnh mối quan hệ song phương xấu đi.

EU và Mỹ lần lượt chiếm 14% và 11,5% tổng thương mại của Trung Quốc trong nửa đầu năm nay.

Trung Quốc đang nhanh chóng xây dựng chuỗi cung ứng mới ở Đông Nam Á khi cuộc xung đột với Washington đã buộc nước này ngừng tiếp cận với công nghệ của Mỹ. Hiện tại, các nhà sản xuất có trụ sở tại Trung Quốc cũng đang chuyển cơ sở sản xuất sang ASEAN để tránh thuế nhập khẩu mà Mỹ áp đặt đối với hàng hóa do Trung Quốc sản xuất.

"Trung Quốc đang duy trì mối quan hệ chặt chẽ với các nước như Việt Nam, Malaysia và Singapore, một phần của chuỗi cung ứng toàn cầu cho ngành công nghiệp điện tử", phát ngôn viên hải quan Li Kuiwen nói với các phóng viên.

Chất bán dẫn đã đóng góp lớn cho mối quan hệ thương mại đang phát triển giữa 2 bên. Trong nửa đầu năm 2020, các chuyến hàng từ ASEAN đến Trung Quốc đã tăng 24% trong khi các chuyến hàng từ Trung Quốc sang ASEAN tăng 29%.

Mặc dù Mỹ  đang ngăn cản việc giao các đơn hàng về chip cho Trung Quốc, do mối quan hệ xấu đi và sự cạnh tranh ngày càng tăng giữa đôi bên trong lĩnh vực công nghệ, song nhiều lô hàng vẫn đang đến Trung Quốc thông qua Đông Nam Á.

Thương mại giữa 2 khu vực cũng trở nên sôi động hơn khi các công ty Trung Quốc thiết lập các trung tâm sản xuất tại các nước ASEAN để tránh thuế quan của Mỹ đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc. Nhiều nhà máy trong số này lắp ráp các sản phẩm sử dụng các linh kiện được vận chuyển từ Trung Quốc nhằm tránh lệnh áp đặt từ Mỹ.

Vào năm 2019, Việt Nam đã phê duyệt 3 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp mới từ Trung Quốc đại lục, tăng 75% so với năm trước. Điều này đã giúp Trung Quốc trở thành nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ ba tại Việt Nam.

Vốn đầu tư của Trung Quốc vào Việt Nam đã giảm 30% trong nửa đầu năm 2020, nhưng vẫn cao hơn gấp đôi so với đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam. Tổng thương mại của Trung Quốc với Việt Nam tăng 14% trong 6 tháng đầu năm, mức tăng lớn nhất của bất kỳ đối tác thương mại lớn nào.

Vào tháng 10/2019, Trung Quốc và ASEAN đã ban hành một hiệp định thương mại tự do sửa đổi. Theo đó, thỏa thuận sửa đổi sẽ "hạ thấp rào cản về quy tắc xuất xứ, tiền tệ, dịch vụ, đầu tư và các lĩnh vực khác, qua đó nhân đôi lợi thế của một hiệp định thương mại tự do", phát ngôn viên hải quan Li Kuiwen nói.

Trong nỗ lực chống lại Mỹ, chính phủ Trung Quốc đã thúc đẩy thương mại với ASEAN và những quốc gia khác đang tham gia vào sáng kiến Vành đai và Con đường. Trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 6, các nước tham gia sáng kiến Vành đai và Con đường đã chiếm tỷ lệ lớn trong tổng giao dịch của Trung Quốc.

Mỹ và Trung Quốc đã ký thỏa thuận thương mại giai đoạn một vào 6 tháng trước, trong đó đặt mục tiêu tăng xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc thêm 63,9 tỷ USD trong giai đoạn 2017 đến 2020. Theo kế hoạch này, xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc dự kiến ​​sẽ tăng lên khoảng 110 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm 2020, nhưng con số thực tế chỉ ở mức 56,4 tỷ USD. Các lô hàng đậu nành và các sản phẩm nông nghiệp khác đã bị giao chậm tiến độ, vốn được Tổng thống Donald Trump coi là ưu tiên hàng đầu.

"Về mặt thỏa thuận giai đoạn hai, tôi không nghĩ về điều đó ngay bây giờ", ông Trump tuyên bố. Hiện tại, các chuyên gia kinh tế dự đoán rằng Mỹ sẽ tiếp tục thể hiện rõ thái độ của mình đối với thương mại với Trung Quốc, thông qua các mức thuế quan bổ sung.