Bộ Tài chính tham mưu kịp thời các chính sách để quản lý, điều hành thị trường xăng dầu
Thời gian qua, Bộ Tài chính đã chủ động đề xuất các chính sách giảm các sắc thuế, cũng như phối hợp với Bộ Công Thương kịp thời điều chỉnh định mức đối với kinh doanh xăng dầu phù hợp với tình hình thực tiễn, nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích giữa “3 bên” Nhà nước - doanh nghiệp - người tiêu dùng. Như vậy, có thể khẳng định, Bộ Tài chính đã tham mưu kịp thời, chính xác các chính sách với cơ quan có thẩm quyền để quản lý, điều hành thị trường xăng dầu.
Tham mưu kịp thời, chính xác chính sách thuế, phí đối với xăng dầu
Trả lời phóng viên báo chí về trách nhiệm của Bộ Tài chính về thực hiện quản lý nhà nước về xăng dầu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thời gian qua, Bộ Tài chính đã tham mưu, phối hợp với cơ quan có thẩm quyền ban hành kịp thời, chính xác các chính sách giảm thuế (thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng), cũng như điều chỉnh định mức đối với kinh doanh xăng dầu.
Cụ thể, đối với các chính sách thuế, Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu 3.000 đồng/lít, về mức sàn tối thiểu; tham mưu Chính phủ giảm thuế nhập khẩu từ 20% xuống còn 10%; đồng thời, trình Chính phủ trình Quốc hội trong điều kiện giá xăng dầu tăng cao thì tiếp tục giảm 50% thuế tiêu thụ đặc biệt và giảm 50% thuế giá trị gia tăng.
Đánh giá cao việc tham mưu với cấp có thẩm quyền ban hành chính sách thuế nhằm ứng phó trước diễn biến giá xăng dầu tăng cao, TS. Nguyễn Minh Phong - Chuyên gia kinh tế cho rằng, Bộ Tài chính đã chủ động báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục ban hành Nghị quyết về giảm kịch khung mức thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn (Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 có hiệu lực thi hành từ ngày 11/7/2022) với quy mô dự kiến khoảng 8.000 tỷ đồng.
"Chính sách này đã được người dân và cộng đồng doanh nghiệp đón đợi và hoan nghênh, vì vừa gián tiếp vừa trực tiếp giảm yếu tố đầu vào cho hoạt động sản xuất kinh doanh, bình ổn giá cả đầu ra của sản phẩm trong bối cảnh lạm phát đang có xu thế tăng cao", TS. Nguyễn Minh Phong chia sẻ.
Cùng quan điểm trên, PGS.,TS. Trần Hoàng Ngân - Đại biểu Quốc hội (Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh) cho hay, bên cạnh việc tham mưu trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết về giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, Bộ Tài chính đã báo cáo trình Chính phủ ban hành Nghị định số 51/2022/NĐ-CP sửa đổi mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng xăng thuộc nhóm 27.10 tại Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi theo Danh mục mặt hàng chịu thuế. Theo đó, mức thuế suất thuế nhập khẩu đối với mặt hàng xăng động cơ, không pha chì (thuộc mã HS từ 2710.12.21 đến 2710.12.29) được điều chỉnh giảm từ 20% xuống 10%.
Theo Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân, các chính sách trên đã góp phần giúp nền kinh tế nước ta đạt "mục tiêu kép", vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vừa giúp kiểm soát tốt lạm phát ở mức thấp nhất so với các nước trên thế giới (bình quân 6 tháng đầu năm 2022, lạm phát cơ bản tăng 1,25% so với cùng kỳ năm 2021. Điều này cho thấy, chính sách tài khóa nói chung và các chính sách miễn, giảm thuế phí đối với mặt hàng xăng dầu nói riêng đã đi đúng hướng và mang lại hiệu quả cao khi kịp thời hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn.
Đối với chi phí định mức đối với kinh doanh xăng dầu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho hay, hiện nay, quy định đối với 1 lít xăng chẳng hạn như A92 là 975 đồng, sau khi có đề nghị của Bộ Công Thương, thì Bộ Tài chính cũng đã xin ý kiến các bộ, ngành, doanh nghiệp và đã thống nhất tăng lên 350 đồng. Như vậy, 1 lít xăng A92 hiện nay thì chi phí định mức là 1.320 đồng.
Bộ Tài chính cũng đã có Công văn số 10281/BTC-QLG gửi Bộ Công Thương tiếp tục thông báo điều chỉnh Premium trong nước và chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu trong nước về đến cảng trong giá cơ sở xăng dầu; đồng thời, đề nghị Bộ Công Thương có phương án điều hành giá xăng dầu trong nước phù hợp để việc tăng chi phí định mức này không tác động làm tăng giá cơ sở tại kỳ điều hành.
Cũng tại văn bản này, Bộ Tài chính nêu rõ, trong thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Công Thương trong việc rà soát đánh giá các yếu tố chi phí định mức trong giá cơ sở đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người dân, Nhà nước và doanh nghiệp, có tính đến mục tiêu kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Chính phủ đã đề ra.
Đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các bên
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, động thái của Bộ Tài chính thời gian qua về việc tham mưu các chính sách giảm các sắc thuế, cũng như phối hợp với Bộ Công Thương kịp thời điều chỉnh định mức đối với kinh doanh xăng dầu là phù hợp với tình hình thực tiễn, nhằm đảm bảo hài hòa lợi ích giữa “3 bên” Nhà nước - doanh nghiệp - người tiêu dùng.
Phân tích cụ thể hơn về bối cảnh thị trường xăng dầu hiện nay, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, thực tế cho thấy, các chi phí của doanh nghiệp đã bị đội lên, do đó, cơ quan quản lý nhà nước cần xem xét, nghiên cứu điều hành cho phù hợp, nhưng phải đảm bảo hài hoà lợi ích giữa các bên và để thị trường kinh doanh xăng dầu ổn định hơn.
“Trong thị trường kinh doanh xăng dầu hiện nay không có bất cập lớn cần phải tháo gỡ. Nghị định số 95/2021/NĐ-CP ngày 01/11/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3/9/2014 về kinh doanh xăng dầu đã quy định rất rõ, chỉ cần thực hiện đúng theo Nghị định này là thị trường sẽ không có gì bất ổn. Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi hiện nay là phải đảm bảo nguồn cung”, ông Ngô Trí Long khẳng định.
Ở khía cạnh khác, “hiến kế” các giải pháp nhằm đảm bảo ổn định thị trường xăng dầu, PGS.,TS. Đinh Trọng Thịnh - Chuyên gia kinh tế cho rằng, cơ quan quản lý phải kiểm tra lại toàn bộ nguồn cung sản xuất, nhập khẩu cung ứng cho nền kinh tế; nắm chắc số liệu từ các doanh nghiệp đầu mối, tránh báo cáo số liệu một đằng, thực tế một nẻo, từ đó cân đối để đảm bảo nguồn cung.
Đồng thời, cần xem xét lại cơ chế giá, cách thức tổ chức thị trường, cách thức quản lý xăng dầu hiện nay để quản lý thị trường xăng dầu tốt hơn; đồng thời, đảm bảo doanh nghiệp có lợi nhuận định mức phù hợp quy định của Nhà nước.
Đưa ra giải pháp quan trọng khác, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nêu rõ, Việt Nam cần phải đầu tư xây dựng hệ thống kho dự trữ chiến lược xăng dầu, để vừa giúp phòng tránh những “cú sốc” về giá từ bên ngoài, đồng thời giúp cơ quan quản lý điều hành thị trường được thông suốt hơn.
“Hiện nay, nhiều nước có thể dự trữ xăng dầu lên đến thời gian 3 tháng. Dự trữ có 2 loại là dự trữ của doanh nghiệp và dự trữ của Nhà nước. Trong khi hai loại dự trữ này ở nước ta hiện đang mất cân đối là do chủ yếu dựa vào dự trữ doanh nghiệp. Để khắc phục hạn chế này, Nhà nước cần có sự đầu tư, xây dựng hệ thống kho dự trữ chiến lược xăng dầu để đảm bảo vấn đề an ninh năng lượng”, ông Ngô Trí Long cho hay.