TP. Hồ Chí Minh tiên phong thực hiện

Ngày 31/7, Diễn đàn “Chuyển đổi xanh và Ngày hội tái chế 2025” do Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (HVNCLC), Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp BSA, Chương trình HVNCLC – Chuẩn hội nhập - BSAS phối hợp tổ chức đã thu hút sự tham gia của gần 500 đại biểu đến từ các Bộ ngành, tỉnh, thành phố; chuyên gia, doanh nghiệp tiên phong… và đông đảo người tiêu dùng quan tâm đến mục tiêu chuyển đổi xanh và phát triển bền vững.

Phát biểu tại diễn đàn, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được nhấn mạnh vai trò chiến lược của chuyển đổi xanh đối với sự phát triển bền vững của TP.HCM, đồng thời khẳng định cam kết của thành phố trong việc tạo lập môi trường thuận lợi để doanh nghiệp chuyển mình mạnh mẽ theo xu thế toàn cầu.

Chủ tịch Nguyễn Văn Được cho biết, Thành phố đang đứng trước một "bối cảnh mới" - một bối cảnh định hình lại hoàn toàn ý nghĩa của hai từ "phát triển". Bối cảnh đó được tạo nên bởi 4 yếu tố cốt lõi.

Một là, những tác động ngày càng cực đoan của biến đổi khí hậu, không còn là dự báo mà đã trở thành hiện thực.

Hai là, sự định hình lại các chuỗi cung ứng toàn cầu, nơi các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) đang trở thành "giấy thông hành" bắt buộc để tham gia sân chơi quốc tế.

Ba là, cuộc cạnh tranh địa chính trị, kinh tế khốc liệt, nơi năng lực cạnh tranh của một quốc gia, một thành phố không chỉ đo bằng GRDP, mà còn bằng sức chống chịu bền vững và khả năng đối mới sáng tạo.

Bốn là, không gian Thành phố được mở rộng với trung tâm sản xuất công nghiệp tại Bình Dương, sản xuất năng lượng tại Bà Rịa - Vũng Tàu rất cần thúc đẩy chuyển đổi xanh để gia tăng năng lực cạnh tranh.

Trong bối cảnh đó, chuyển đổi xanh không đơn thuần là bảo vệ môi trường. Chuyển đổi xanh chính là chiến lược để đảm bảo an ninh kinh tế, đảm bảo thu hút đầu tư, thu hút đơn hàng xuất khẩu, tiền đề đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh và duy trì vị thế đầu tàu kinh tế của TP. Hồ Chí Minh.

Để thực hiện mục tiêu trên, Chủ tịch TP. Hồ Chí Minh đưa ra một số định hướng. Trong đó, ông nhấn mạnh, thể chế phải đi trước một bước. Các sở, ngành cần phải tư duy "vượt khung" bằng sự linh hoạt, mạnh dạn đổi mới cách làm, tận dụng công nghệ, đẩy mạnh chuyển đổi số để tham mưu tháo gỡ các điểm nghẽn về cơ chế, chính sách, quy định pháp lý nhằm giải phóng nguồn lực xã hội cho đầu tư xanh, đặc biệt là các dự án năng lượng tái tạo và kinh tế tuần hoàn.

Cùng với đó, khoa học công nghệ phải là động lực dẫn dắt. Với hành lang pháp lý quan trọng là Nghị quyết sô 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo định hình để khẳng định được vai trò hạt nhân, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, hướng tới phát triển bền vững.

Thành phố sẽ ưu tiên nguồn lực cho các trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế (CoE), các start-up phát triển giải pháp công nghệ trong lĩnh vực môi trường, năng lượng và vật liệu mới.

Doanh nghiệp phải là lực lượng tiên phong. Cộng đồng doanh nghiệp hãy xem việc tuân thủ các quy định về môi trường, các tiêu chuẩn xanh không phải là rào cản, mà là cơ hội để đổi mới sản phẩm, chinh phục thị trường và nâng tầm thương hiệu. Chính quyền Thành phố cam kết sát cánh cùng doanh nghiệp trên hành trình này; luôn xem doanh nghiệp là nguồn lực, là động lực của sự phát triển.

Đồng thời, nhận thức của người dân phải là nền tảng. Bởi vì chuyển đổi xanh phải bắt đầu từ những công dân, những cộng đồng dân cư với thói quen tiêu dùng bền vững, lối sống thân thiện môi trường.

Doanh nghiệp là hạt nhân chuyển đổi 

Ông Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đã cung cấp thông tin những định hướng chiến lược quốc gia, giúp cộng đồng doanh nghiệp hình dung rõ hơn về chủ trương của Đảng và Chính phủ trong mục tiêu phát triển kinh tế xanh.

Ông cho rằng, doanh nghiệp tư nhân chính là hạt nhân của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia (NIS), đóng vai trò then chốt trong tiến trình chuyển đổi sang mô hình kinh tế xanh, tuần hoàn và phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần chủ động đầu tư vào hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), xanh hóa quy trình sản xuất, số hóa sản phẩm. Nhà nước cam kết đồng hành bằng các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai và hỗ trợ tài chính nhằm thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi mô hình phát triển theo hướng bền vững.

Song song đó, Chính phủ đang hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển công nghệ xanh và kinh tế tuần hoàn thông qua Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Công nghiệp công nghệ số. Các quy chuẩn mới về tín chỉ carbon, tiêu chuẩn ESG… cũng sẽ được thúc đẩy ban hành, giúp doanh nghiệp nội địa dễ dàng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trong phiên thảo luận về Diễn đàn xanh, ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP. Hồ Chí Minh, trình bày lộ trình xanh hóa đến năm 2030, đồng thời nhấn mạnh vai trò trung tâm của khu vực tư nhân trong kiến tạo đô thị bền vững, thông minh. Theo ông, doanh nghiệp không chỉ là đối tượng thực thi mà còn là tác nhân kiến tạo.

Ông Nguyễn Gia Huy Chương, CEO PRO Việt Nam, chia sẻ về vai trò của các liên minh doanh nghiệp trong thúc đẩy tái chế và thực thi trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), đặc biệt với ngành bao bì đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ quy định pháp lý và hành vi tiêu dùng xanh.

Ở góc độ chiến lược, ông Đinh Hồng Kỳ, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Xanh TP. Hồ Chí Minh cảnh báo những thách thức trong bối cảnh thế giới BANI (mong manh, lo lắng, phi tuyến tính, khó đoán định), đòi hỏi doanh nghiệp phải linh hoạt thích ứng và đổi mới tư duy quản trị.