Các nhóm ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất do cơn bão số 3
Bão số 3 (Yagi) quét qua các tỉnh miền Bắc Việt Nam gây thiệt hại nặng nề đối với nền kinh tế, trong đó, các ngành Sản xuất nông nghiệp, Ngân hàng và Bảo hiểm chịu tổn thất lớn nhất.
Bão số 3 (tên quốc tế Yagi) đổ bộ vào Việt Nam từ ngày 7/9 đến 8/9/2024, gây ra mưa lớn và lũ lụt cho 26 tỉnh, thành phố trên khắp miền Bắc Việt Nam và Thanh Hóa. Các khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bao gồm TP. Hải Phòng, Quảng Ninh, Nam Định, Thái Bình, Thanh Hóa, Ninh Bình và Hà Nội.
Các tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề nhất được coi là các vùng kinh tế trọng điểm ở miền Bắc với 111 khu công nghiệp và 4.760 doanh nghiệp FDI hoạt động trong các ngành công nghiệp chính, bao gồm điện tử và cơ khí, công nghệ thông tin, vật liệu xây dựng, lâm nghiệp và thủy sản, dệt may, ô tô, lọc hóa chất và hóa dầu và du lịch.
Theo thống kê từ FiinGroup, các khu vực này đóng góp 25,81% GDP, 24,57% tổng số doanh nghiệp, 21,02% doanh nghiệp FDI và đóng góp 17,27% giá trị xuất khẩu của Việt Nam. Tính đến ngày 28/9, các cơ quan chức năng ước tính cơn bão số 3 gây thiệt hại vượt quá 81,50 nghìn tỷ đồng.
TP. Hải Phòng và Quảng Ninh là hai địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất, với lần lượt là 12,20 nghìn tỷ đồng và 24,80 nghìn tỷ đồng. Tiếp theo là Hải Dương với thiệt hại 7,40 nghìn tỷ đồng, trong khi các tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề khác bao gồm Lào Cai (6,60 nghìn tỷ đồng), Yên Bái (5,73 nghìn tỷ đồng), Bắc Giang (5 nghìn tỷ đồng) và Hưng Yên (3,6 nghìn tỷ đồng).
Sản xuất nông nghiệp là ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất, chịu thiệt hại hơn 30,80 nghìn tỷ đồng, chiếm 38% tổng thiệt hại kinh tế. Tác động rộng lớn của bão số 3 cũng làm gián đoạn các ngành công nghiệp quan trọng tại các khu vực bị ảnh hưởng.
Ngoài ra, Ngân hàng và Bảo hiểm là hai ngành cũng bị ảnh hưởng gián tiếp bởi cơn bão số 3. Đối với ngành Ngân hàng, cơn bão số 3 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến các doanh nghiệp và người dân, dẫn đến khó khăn trong việc trả nợ và vay vốn. Các ngân hàng nhà nước như CTG, VCB và Agribank có thể bị ảnh hưởng nhiều hơn các ngân hàng khác. Tổng dư nợ tín dụng bị ảnh hưởng bởi cơn bão lên tới khoảng 100 nghìn tỷ đồng, với 85.000 khách hàng, đặc biệt là Quảng Ninh và TP. Hải Phòng, nơi có 11.700 khách hàng nợ 23,1 nghìn tỷ đồng.
Theo thống kê của FiinGroup, các tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề nhất có tổng dư nợ tín dụng ngắn hạn khoảng 3.952 nghìn tỷ đồng, chiếm 37,49% tổng dư nợ tín dụng ngắn hạn của cả nước. Bão Yagi đã làm gián đoạn hoạt động kinh doanh tại các tỉnh này, gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng tín dụng, dẫn đến khó khăn trong việc trả nợ và thách thức trong việc bảo đảm các khoản vay mới.
Để ứng phó, nhiều ngân hàng thương mại đã giảm lãi suất 0,5-2% cho các cá nhân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi cơn bão để giúp khách hàng phục hồi và ổn định hoạt động kinh doanh. Bên cạnh chương trình giảm lãi suất, nhiều khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ có thêm các biện pháp hỗ trợ như gia hạn thời hạn vay, hoãn trả lãi, tái cấu trúc nợ.
Ước tính tác động của các chương trình hỗ trợ này đến thu nhập từ lãi và lợi nhuận của ngân hàng sẽ tương đối nhỏ. Mặc dù ngành Ngân hàng sẽ chứng kiến tác động trực tiếp đến biên lợi nhuận, nhưng dự kiến chỉ kéo dài 1-2 quý với mức giảm nhẹ 1%, không ảnh hưởng đáng kể đến toàn thị trường.
Đối với lĩnh vực bảo hiểm, bão số 3 đã đặt ra những thách thức không nhỏ đối với ngành Bảo hiểm Việt Nam. Ước tính các yêu cầu bồi thường bảo hiểm về thiệt hại về người và tài sản do cơn bão gây ra đã lên tới hàng nghìn tỷ đồng và tiếp tục tăng.
Thống kê sơ bộ tính đến ngày 17/9/2024 cho thấy, đã có 329 người thiệt mạng và mất tích; khoảng 1.929 người bị thương; hơn 234.700 ngôi nhà, 1.500 trường học và nhiều công trình cơ sở hạ tầng bị sập hoặc hư hại; 726 sự cố đê điều; hơn 307.400 ha lúa, hoa màu và cây ăn quả bị ngập và hư hại; 3.722 lồng nuôi trồng thủy sản bị hư hại hoặc cuốn trôi; gần 3 triệu gia súc, gia cầm chết; và gần 310.000 cây xanh đô thị bị gãy. Đây là những con số sơ bộ, vì mức độ thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra và hậu quả của nó vẫn chưa được đánh giá toàn diện và đầy đủ.
Rủi ro lớn nhất đối với các công ty bảo hiểm chủ yếu đến từ phân khúc bảo hiểm phi nhân thọ, vì nó bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai và biến đổi khí hậu, đang gia tăng cả về tần suất và mức độ nghiêm trọng.
Đặc biệt, cơn bão số 3 vừa qua sẽ làm tăng đáng kể chi phí bồi thường bảo hiểm cho các công ty, dẫn đến những tác động gián tiếp tiêu cực đến các công ty tái bảo hiểm thông qua các đối tác của họ.