Theo Bộ Tài chính, Luật Thuế TTĐB quy định thuế suất cao đối với những mặt hàng không có lợi cho sức khoẻ cộng đồng (thuốc lá, rượu, bia) đã góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng. Chẳng hạn, thuế suất đối với thuốc lá được tăng theo lộ trình từ 65% lên 70% trong giai đoạn từ ngày 01/01/2016 đến ngày 31/12/2018 và 75% từ ngày 01/01/2019 trở đi.

Đối với mặt hàng rượu, bia cũng có lộ trình tăng rõ ràng. Theo đó, rượu từ 20 độ trở lên tăng từ 50% lên 55% trong giai đoạn từ ngày 01/01/2016-31/12/2016, 60% trong giai đoạn từ ngày 01/01/2017-31/12/2017 và 65% từ ngày 01/01/2018 trở đi; Rượu dưới 20 độ tăng từ 25% lên 30% trong giai đoạn từ ngày 01/01/2016 vào 35% từ ngày 01/01/2018; Bia tăng từ 50% lên 55% từ ngày 01/01/2016; tăng lên 60% từ ngày 01/01/2017 và tăng lên 65% từ ngày 01/01/2018.

Luật Thuế TTĐB quy định mức thuế suất cao đối với các hàng hoá, dịch vụ cao cấp hoặc sử dụng nhiên liệu không tái tạo, cần tiết kiệm như: ô tô 9 chỗ ngồi trở xuống có dung tích xi lanh trên 4.000cm3 áp dụng mức thuế suất từ 110%-150%; tàu bay, du thuyền áp dụng mức thuế suất 30%; kinh doanh dịch vụ casino, trò chơi điện tử có thưởng áp dụng thuế suất 35%; kinh doanh vũ trường áp dụng mức thuế suất 40%...

Đồng thời, theo Bộ Tài chính, Luật quy định mức thuế suất thấp đối với xe ô tô thân thiện môi trường để góp phần giảm phát thải khí nhà kính trong ngành Giao thông, khuyến khích phát triển dòng xe chiến lược dung tích nhỏ, thúc đẩy việc sử dụng các chủng loại xe tiết kiệm nhiên liệu và thân thiện với môi trường:

Thứ nhất, đối với xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện, năng lượng sinh học, trong đó tỷ trọng xăng sử dụng không quá 70% số năng lượng sử dụng: áp dụng mức thuế suất bằng 70% mức thuế suất áp dụng cho xe có dung tích cùng loại.

Thứ hai, đối với xe ô tô chạy bằng năng lượng sinh học: áp dụng mức thuế suất bằng 50% mức thuế suất áp dụng cho xe có dung tích cùng loại.

Thứ ba, đối với xe ô tô chạy bằng điện áp dụng thuế suất từ 5%-15% tùy theo số chỗ ngồi (xe ô tô chạy bằng xăng dầu áp dụng mức thuế suất từ 35%-150% tùy theo dung tích xi lanh; xe ô tô chở người từ 10 đến dưới 15 chỗ là 15%; từ 16 đến dưới 24 chỗ là 10%; loại vừa chở người vừa chở hàng là 15%-25%).

Thứ tư, đối với xe ô tô điện chạy pin: áp dụng thuế suất theo lộ trình, từ ngày 01/3/2022 là 3%, 2%, 1% và từ ngày 01/3/2027 là 11%, 7%, 4% tuỳ theo số chỗ ngồi.

Theo Bộ Tài chính và các chuyên gia, trong thời gian tới, cần nghiên cứu sửa đổi quy định về thuế suất thuế TTĐB.

Theo đó, các cơ quan chức năng cần nghiên cứu, bổ sung quy định phương pháp tính thuế hỗn hợp (thuế suất theo tỷ lệ và thuế tuyệt đối) đối với mặt hàng thuốc lá theo Quyết định số 568/QĐ-TTg ngày 24/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030 và để phù hợp với thông lệ quốc tế. Cùng với đó, cần tiếp tục tăng thuế suất đối với rượu, bia theo các chủ trương, chiến lược của Đảng và Nhà nước đã đề ra.

Bên cạnh đó, củng cố chính sách thuế TTĐB để hạn chế các mặt hàng không được Nhà nước khuyến khích tiêu thụ, cụ thể: Sửa đổi mô tả và quy định mức thuế suất thuế TTĐB đối với một số mặt hàng thân thiện với môi trường như quy định rõ loại xe chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện thuộc đối tượng ưu đãi thuế suất thuế TTĐB là xe nạp điện bằng hệ thống sạc điện riêng; bổ sung mặt hàng xe ô tô chạy bằng khí thiên nhiên, dự kiến áp dụng mức thuế suất bằng 70% thuế suất thuế TTĐB xe ô tô chạy bằng xăng, dầu cùng loại.

Ngoài ra, việc áp dụng thuế suất phù hợp đối với mặt hàng ô tô vừa chở người vừa chở hàng (xe ô tô pick up chở hàng cabin kép và xe ô tô tải VAN có từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng) để khắc phục bất cập phát sinh trong thực tế cũng cần được cân nhắc để hoàn thiện.