Căng thẳng ngoại giao giữa Trung Quốc và Úc liên tục leo thang sau khi Úc kêu gọi một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc và sự lây lan của virus corona - điều khiến Bắc Kinh tức giận.

Hội đồng Y tế Thế giới tháng trước đã bỏ phiếu ủng hộ một cuộc đánh giá độc lập về đại dịch Covid-19, sau khi Úc và Liên minh Châu Âu (EU) dẫn đầu vận động hành lang để thông qua quyết sách này.

Trong khi đó, hôm thứ Ba tuần này, Bộ Giáo dục Trung Quốc nói với các sinh viên của mình rằng nên xem xét lại việc chọn du học Úc - khuyến cáo đã đe dọa ngành thu ngoại tệ lớn thứ tư của Úc là giáo dục quốc tế, trị giá 38 tỷ đô la Úc (26 tỷ đô la) mỗi năm.

"Chúng ta là một quốc gia mở cửa về thương mại, làm bạn với mọi đối tác, nhưng chúng ta sẽ không bao giờ đánh đổi các giá trị của mình trước áp lực từ bất cứ nơi nào", Mitch Morrison nói trên sóng đài phát thanh 2GB vào thứ Năm.

Trung Quốc trong những tuần gần đây đã cấm nhập khẩu thịt bò Úc và áp thuế đối với lúa mạch Úc.

Cảnh báo các sinh viên không du học Úc nêu trên theo sau một cảnh báo tương tự từ Bắc Kinh rằng khách du lịch Trung Quốc nên tránh đến Úc.

Trong cả hai trường hợp, các quan chức ở Bắc Kinh cho biết các cảnh báo có nguyên nhân là do các cuộc tấn công phân biệt chủng tộc đối với người châu Á trong giai đoạn đại dịch.

"Thật nhảm nhí. Đó là quan điểm nực cười và nó cần được loại bỏ. Đó không phải là một tuyên bố được đưa ra bởi lãnh đạo Trung Quốc", Morrison nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn trên kênh 3AW.

Úc đã gửi công hàm phản đối tới Bộ Ngoại giao Trung Quốc tại Bắc Kinh và Đại sứ quán Trung Quốc tại Canberra, liên quan đến cảnh báo người Trung Quốc không đi du lịch và du học Úc, một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc cho biết.

Chính phủ Úc bác bỏ luận điệu về sự không an toàn khi đến thăm hoặc học tập tại Úc, một tuyên bố cho biết.

"Nước Úc cung cấp các sản phẩm giáo dục và du lịch tốt nhất trên thế giới", Mitch Morrison nói với 2GB. "Việc các công dân Trung Quốc chọn đến Úc là quyền quyết định của họ. Và tôi rất tự tin vào sự hấp dẫn của sản phẩm du lịch Úc".

Liên minh đại diện cho các trường đại học hàng đầu của Úc, còn gọi là "Nhóm Tám", cho biết giáo dục quốc tế của Úc "đã được sử dụng như một con tốt chính trị".

Hiệu trưởng của Đại học Quốc gia Úc, Julie Bishop, trước đây là Bộ trưởng Ngoại giao Úc, cho biết trường này đào tạo cho sinh viên từ hơn 100 quốc gia với nền giáo dục đẳng cấp thế giới.

"Canberra là một trong những thành phố an toàn nhất của đất nước, nói rộng ra là an toàn nhất thế giới", Bishop nói.

Nhiều sinh viên quốc tế đã không thể quay trở lại Úc vì lệnh cấm đi lại - những nỗ lực nhằm ngăn chặn sự lây lan của đại dịch Covid-19, nhưng Đại học Quốc gia Úc cho biết hầu hết các sinh viên của họ vẫn đang theo học và 65% sinh viên Trung Quốc vẫn ở Úc.

Margaret Gardner, Phó hiệu trưởng Đại học Monash, nói với đài phát thanh ABC rằng đây là thời gian rất căng thẳng về mặt ngoại giao giữa Trung Quốc và Úc, và trong trường hợp này, các trường đại học và sinh viên Trung Quốc của họ là "thế thân".

Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Úc, với kim ngạch thương mại hai chiều Úc - Trung trị giá khoảng 235 tỷ đô la Úc mỗi năm.