Cảnh báo lợi dụng phân luồng để buôn lậu, gian lận thương mại
Phần nhiều vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại qua các cửa khẩu tại TP.Hồ Chí Minh bị cơ quan Hải quan phát hiện trong thời gian qua đều lợi dụng sự ưu đãi trong phân luồng hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK).
Chọn luồng
Theo nhận định của Ban 389 TP. Hồ Chí Minh, trong thời gian qua, các đối tượng lợi dụng sự thuận lợi trong môi trường đầu tư để gian lận, chiếm đoạt thuế như: Xuất khẩu không đúng mặt hàng so với khai báo; sử dụng không đúng nguyên phụ liệu đã nhập khẩu, kê khai định mức cao hơn thực tế; sử dụng công văn xuất thiếu, hủy tờ khai để đối phó trường hợp sẽ bị kiểm tra trọng điểm; thành lập doanh nghiệp và thực hiện việc giả mạo chứng từ nhập khẩu hàng hóa rồi bỏ trốn để chiếm đoạt tiền thuế; thanh khoản hợp đồng trễ hạn, xin xuất trả hay chuyển nguyên phụ liệu từ hợp đồng này sang hợp đồng khác.
Qua việc lợi dụng chính sách XNK, các đối tượng đã mở tờ khai theo loại hình quá cảnh để khai báo cho các lô hàng không đúng với thực tế hoặc các lô hàng quá cảnh đó cần phải có giấy phép chuyên ngành; hàng chuyển khẩu sai khai báo... Hàng hóa khai báo là phế liệu nhựa nhưng khi kiểm tra thực tế là phụ tùng ô-tô, ắc quy chì, thiết bị máy vi tính, máy móc cũ, hàng tiêu dùng đã qua sử dụng, sữa, mỹ phẩm...
Mặt khác, lợi dụng cơ chế quản lý rủi ro trong thông quan hàng hóa, các đối tượng buôn lậu sử dụng phương thức “chọn luồng”. Đó là, cùng một lô hàng khai báo nhiều tờ khai ở cùng một chi cục hoặc ở chi cục khác, nếu bị phân vào luồng Đỏ thì hủy tờ khai, khai báo lại để chọn luồng Vàng, luồng Xanh để thông quan hàng hóa. Hiện nay, các tờ khai hải quan luồng Xanh, luồng Vàng thông quan nhanh nên cũng chứa đựng nhiều rủi ro. Qua kiểm tra, cơ quan Hải quan đã phát hiện nhiều vụ vi phạm với thủ đoạn tinh vi qua luồng Xanh, Vàng. Đặc biệt, đối với hàng hóa xuất khẩu -hầu hết thuộc diện miễn kiểm tra thực tế, tuy nhiên qua công tác soi chiếu ngẫu nhiên đối với hàng hóa đã thông quan, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cũng đã phát hiện những trường hợp xuất khẩu hàng sai khai báo hải quan, trốn thuế.
Hàng lậu trị giá lớn
Theo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, trong 6 tháng đầu năm 2016, toàn Cục đã phát hiện và lập biên bản 694 vụ vi phạm hành chính về hải quan, giảm 45,9% vụ so với cùng kỳ (6 tháng đầu năm 2015 là 1.282 vụ), trị giá hàng vi phạm là 443,4 tỷ đồng, tăng 570,5% so với cùng kỳ (6 tháng đầu năm 2015 là 66,1 tỷ đồng).
Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh nhận định, tình hình buôn lậu và gian lận thương mại trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh diễn biến phức tạp do đối tượng lợi dụng kẽ hở của cơ chế, chính sách, thủ tục thông thoáng. Lãnh đạo Cục đã chủ động chỉ đạo xây dựng kế hoạch, phương án trọng điểm, địa bàn trọng điểm, doanh nghiệp và mặt hàng trọng điểm, rà soát hàng tồn đọng từ 30 đến 90 ngày, lập chuyên án chống buôn lậu, xử lý hàng tồn đọng trên 90 ngày. Chủ động thu thập thông tin, phát hiện và bắt giữ nhiều vụ vi phạm nhập khẩu hàng cấm, hàng kém chất lượng, khai sai số lượng, chủng loại tên hàng để trốn thuế… với nhiều phương thức thủ đoạn cất giấu tinh vi.
Đánh giá về công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại của đơn vị, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường, phụ trách Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho biết, trung bình trong vài ba năm gần đây, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh phát hiện khoảng 2.000-2.300 vụ vi phạm/năm, trị giá hàng vi phạm trên 200 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong khoảng 6 tháng đầu năm 2016, số vụ vi phạm được phát hiện giảm 50%, nhưng trị giá hàng vi phạm lại tăng lên gần 6 lần so với cùng kì năm 2015. Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường cho rằng, qua kết quả này cho thấy, công tác đấu tranh chống buôn lậu và gia lận thương mại tại các cửa khẩu bước đầu có hiệu quả rất tốt. Các vụ gian lận, buôn lậu hàng hóa có trị giá cao đã được phát hiện, ngăn chặn kịp thời…
Ban chỉ đạo 389 TP. Hồ Chí Minh đã đề ra một số mặt công tác trong 6 tháng cuối năm, như: Tiếp tục tăng cường đấu tranh với hiện tượng giả mạo hồ sơ, chứng từ để làm thủ tục hải quan, giả hồ sơ chứng từ để đưa hàng hóa ra khỏi khu vực giám sát hải quan. Ngăn chặn kịp thời hàng hóa chuyển khẩu, chuyển cảng, quá cảnh không có giấp phép, sai khai báo; Đẩy mạnh công tác thu thập, xử lý thông tin chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trên địa bàn để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các nguy cơ, hành vi buôn lậu vận chuyển trái phép tiền chất cũng như các chất ma túy qua các tuyến trọng điểm như sân bay, bưu điện; Đẩy mạnh công tác phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng, thanh tra chuyên ngành, quận-huyện trong việc tăng cường chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn thành phố.
Trong 6 tháng đầu năm 2016, Ban 389 TP. Hồ Chí Minh phát hiện 13.868 vụ vi phạm, tăng 66% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khởi tố hình sự 49 vụ, giảm 36% so với cùng kỳ năm trước. Tang vật vi phạm chủ yếu gồm: 8,306 kg cocain và heroin; 2.580 viên ma túy tổng hợp; 248.780 đơn vị sản phẩm tân dược, 70.655 đơn vị sản phẩm mỹ phẩm; 175 kg sản phẩm động vật hoang dã; 100 m3 gỗ, 36 lóng gỗ; 1.501.198 kg hóa chất, 317.153m vải và 227.032 kg vải; 614.850 bao thuốc lá điếu ngoại nhập, 6.512 chai rượu...