Trong Bản tin Trái phiếu Doanh nghiệp tháng 09/2022 vừa mới công bố, FiinGroup cho biết, trong thời gian gần đây, trên thị trường cũng chứng kiến nhiều hoạt động đẩy mạnh hoạt động huy động trái phiếu xanh tại Việt Nam. Đây là kênh dẫn vốn quan trọng khi có nhiều định chế tài chính trong và ngoài nước đang đẩy mạnh hoạt động cho vay và đầu tư trong lĩnh vực này.

Với thông điệp "Chờ đón kênh trái phiếu xanh", FiinGroup cho rằng, Việt Nam hiện đang chuẩn bị xây dựng Khung phân loại tài chính bền vững riêng cùng với ban hành tiêu chí xanh (Taxonomies) với các tiêu chí cụ thể và chính sách hỗ trợ. Trong bối cảnh đó, FiinGroup tin rằng, trái phiếu xanh sẽ là kênh huy động vốn tiềm năng.

Lý giải về tiềm năng của trái phiếu xanh, các chuyên gia của FiinGroup cho rằng, xuất phát từ 3 nguyên nhân cơ bản: Thứ nhất, vì cầu cao, đặc biệt từ các nhà đầu tư và tổ chức nước ngoài nhưng thiếu cung; Thứ hai, vì các doanh nghiệp có thể mở rộng kênh huy động vốn đầu tư trong môi trường thắt chặt kinh tế, hạn chế nguồn tín dụng ngân hàng; và Thứ ba, vì trái phiếu xanh được đảm bảo một phần nên ít rủi ro hơn trái phiếu thông thường.

Hiện nay, nhà đầu tư khi tham gia quỹ trái phiếu xanh sẽ nhận được lợi tức trong cùng một ngưỡng với hiệu suất cao hơn trái phiếu truyền thống và đa dạng hóa danh mục đầu tư theo xu hướng “xanh hóa” của nền kinh tế. Đối với đơn vị phát hành, trái phiếu bền vững/xanh có lãi suất thấp, kỳ hạn dài, cùng cơ chế giảm 50% phí đăng ký và niêm yết cho phép các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia kênh vốn này, giúp họ tiếp cận với mạng lưới nhà đầu tư trái phiếu bền vững/xanh.

Bên cạnh đó, theo FiinGroup, các doanh nghiệp tham gia cũng nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ tổ chức nước ngoài, cùng các ưu đãi về tín dụng, lãi suất và tài sản bảo đảm cho các dự án công nghệ sạch, nông nghiệp hữu cơ. Do đó, Việt Nam có rất nhiều dư địa để phát triển thị trường trái phiếu xanh theo xu hướng toàn cầu và hướng tới một tương lai bền vững hơn.

Thực tế cho thấy, hiện rất nhiều ngành và lĩnh vực có tiềm năng xanh của Việt Nam cần đa dạng nguồn vốn ngoài tín dụng ngân hàng, bao gồm các ngành năng lượng tái tạo, nước sạch, rác thải, vật liệu, công nghiệp… Chẳng hạn, theo FiinRatings, với Quy hoạch điện VIII, dự kiến cần khoảng 100 tỷ USD cho 10 năm tới để phát triển năng lượng tái tạo, mà hệ thống ngân hàng không thể đáp ứng, buộc phải huy động trái phiếu xanh quốc tế hay như ngành Nước cũng cần tới 6 tỷ USD, và không thể chỉ trông chờ vào hệ thống ngân hàng.

Hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành quy định tiêu chí môi trường và việc xác nhận đối với dự án được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh. Việc xác định dự án hoặc hạng mục của dự án thuộc danh mục phân loại xanh được áp dụng đối với tổ chức, cá nhân có nhu cầu được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh nhưng không có nhu cầu xác nhận dự án hoặc hạng mục của dự án thuộc danh mục phân loại xanh để được hưởng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

Đồng thời, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đề xuất 2 phương án xác nhận dự án được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh, đó là thông qua tổ chức đánh giá độc lập và thông qua cơ quan nhà nước có thẩm quyền.