Đẩy mạnh cải cách hành chính và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh ở Việt Nam

Hoàng Văn Cương, Hoàng Nam Anh - Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), Bộ Kế hoạch và Đầu tư
16:55 16/02/2025

Trong những năm qua, sự phát triển bùng nổ và thành quả ứng dụng của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã mang lại nhiều thành tựu nổi bật trong cải cách hành chính và quản lý nhà nước. Tăng cường công tác chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin đã được triển khai mạnh mẽ từ Trung ương đến địa phương. Các kết quả đạt được khá toàn diện đã tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển bền vững kinh tế - xã hội, góp phần quan trọng nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, giúp tạo dựng môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và nâng cao vị thế, năng lực cạnh tranh quốc tế. Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính nhà nước, tăng cường cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, xây dựng nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả được đặt ra như một yêu cầu cấp thiết đối với Đất nước trong thời gian tới.

Quan điểm về việc thực hiện cải cách hành chính và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh

Trải qua các kỳ đại hội, cải cách hành chính (CCHC) nhà nước luôn được khẳng định là một chủ trương nhất quán, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng trong lãnh đạo tổ chức và hoạt động của Nhà nước. Ở từng giai đoạn phát triển của Đất nước, Đảng và Nhà nước có các biện pháp cụ thể nhằm cải cách, đổi mới nền hành chính nhà nước phù hợp với yêu cầu của quá trình phát triển và hội nhập quốc tế.

Trong quá trình đó, Đảng ta đã ban hành nhiều nghị quyết chuyên đề quan trọng về CCHC, tạo nền tảng tư tưởng chính trị, định hướng cho việc xây dựng nền hành chính nhà nước đáp ứng yêu cầu phát triển Đất nước trong bối cảnh đẩy mạnh hội nhập quốc tế. Đặc biệt, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề ra định hướng đến năm 2030, đó là “xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ và vì sự phát triển của Đất nước”.

Trên cơ sở đó, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2030 xác định 3 đột phá chiến lược; trong đó có 2 nội dung định hướng quan trọng đối với xây dựng nền hành chính nhà nước hiệu lực, hiệu quả, kiến tạo phát triển, đó là: (1) Tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đầy đủ, đồng bộ, hiện đại, hội nhập, trọng tâm là thị trường các yếu tố sản xuất, nhất là thị trường quyền sử dụng đất, khoa học, công nghệ...; (2) Tiếp tục phát triển toàn diện nguồn nhân lực...

Về xây dựng thể chế rõ ràng hơn, minh bạch hơn cho hoạt động đầu tư, năm 2014, Quốc hội ban hành Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp với nhiều cải cách về đầu tư, kinh doanh. Với Luật Đầu tư năm 2014, lần đầu tiên pháp luật Việt Nam quy định rõ các ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh mà doanh nghiệp tư nhân bị cấm kinh doanh hoặc được phép kinh doanh, đồng thời quy định rõ các ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh mà doanh nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu, điều kiện.

Về chính sách cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, từ năm 2014, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu cho Chính phủ hàng năm ban hành Nghị quyết về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia (Nghị quyết số 19/NQ-CP các năm 2014-2018, Nghị quyết số 02/NQ-CP các năm 2019-2022 và năm 2024). Nối tiếp chính sách cải thiện môi trường kinh doanh, từ năm 2018, Chính phủ đã liên tục thực hiện các giải pháp cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh và cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công.

Năm 2018, Chính phủ đề ra mục tiêu cắt giảm 50% số điều kiện kinh doanh. Để tiếp tục nâng cao chất lượng hệ thống thể chế về đầu tư, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 68/NQ-CP về cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh trong giai đoạn 2020-2025, với mục tiêu cắt giảm ít nhất 20% số quy định kinh doanh và 20% chi phí tuân thủ quy định kinh doanh.

Kết quả thực tiễn

Đối với cải cách thủ tục hành chính

Kết quả CCHC đã góp phần xây dựng một nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, như sau:

Thứ nhất, cải cách thể chế trong thời gian qua được xác định là trọng tâm cải cách, một trong ba đột phá chiến lược để phát triển Đất nước, từng bước cụ thể hóa mục tiêu, quan điểm của Đảng về phấn đấu cơ bản hoàn thành đồng bộ hệ thống thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo các tiêu chuẩn phổ biến của nền kinh tế thị trường hiện đại và hội nhập quốc tế.

Thể chế về tổ chức bộ máy hành chính; công chức, viên chức; về mối quan hệ giữa Nhà nước với người dân được tập trung xây dựng, hoàn thiện. Theo đó, một số lượng lớn nghị định hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh đã được ban hành; chất lượng xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật ngày càng được nâng cao, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật. Cải cách thể chế với những kết quả cụ thể về xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật trong thời gian qua, nhất là từ khi thi hành Hiến pháp năm 2013 góp phần quan trọng hoàn thiện hệ thống thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng hệ thống cơ quan hành chính nhà nước từ Trung ương đến cơ sở thông suốt, trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả.

Thứ hai, cải cách thủ tục hành chính (TTHC) được xác định là một khâu trọng tâm, đột phá và được triển khai mạnh mẽ ở tất cả cấp hành chính theo hướng đơn giản hóa, tạo môi trường thuận lợi, thông thoáng cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm lợi ích chính đáng và quyền làm chủ của nhân dân. Việc triển khai thực thi phương án đơn giản hóa TTHC; cắt giảm điều kiện kinh doanh và hoạt động kiểm tra chuyên ngành; phân cấp thẩm quyền giải quyết TTHC bước đầu đạt được nhiều kết quả tích cực. TTHC thường xuyên được rà soát, đơn giản hóa, đánh giá tác động, chuẩn hóa; công bố, niêm yết, công khai.

Thứ ba, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức luôn được Đảng, Nhà nước quan tâm. Thể chế về công vụ, công chức, viên chức được bổ sung, hoàn thiện, đổi mới trên cơ sở Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức. Công tác tuyển dụng, sử dụng và quản lý cán bộ, công chức, viên chức cơ bản được thực hiện nghiêm; việc bố trí công chức bảo đảm theo vị trí việc làm và tiêu chuẩn ngạch công chức, viên chức tương ứng với bản mô tả công việc, khung năng lực của các vị trí từng bước được thực hiện.

Thứ tư, cơ chế, chính sách về phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số từng bước được hoàn thiện, góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại, hiệu lực, hiệu quả. Việc xây dựng các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, trục liên thông văn bản quốc gia, Cổng Dịch vụ công Quốc gia, Hệ thống thông tin phục vụ họp và xử lý công việc của Chính phủ... được triển khai thực hiện hiệu quả, góp phần hình thành nên cơ sở dữ liệu phục vụ cho công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giải quyết TTHC cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy nhà nước.

Các bộ, ngành, địa phương tập trung đẩy mạnh đầu tư, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, triển khai xây dựng nhiều phần mềm, cơ sở dữ liệu, các nền tảng, phần mềm ứng dụng. Cung cấp dịch vụ công trực tuyến tiếp tục có cải thiện, từ năm 2021 đến năm 2024, đã cắt giảm, đơn giản hóa gần 3 nghìn quy định kinh doanh; phân cấp cho địa phương gần 700 thủ tục hành chính; đã cung cấp thêm gần 1,8 nghìn dịch vụ công trực tuyến, đạt 4,4 nghìn dịch vụ công trực tuyến cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia, chiếm 70% tổng số thủ tục hành chính. Đặc biệt, đã triển khai 45/76 dịch vụ công trực tuyến thiết yếu; trong đó, 23/25 dịch vụ công thiết yếu theo Đề án 06 đã được thực hiện toàn trình, giúp tiết kiệm cho Nhà nước, xã hội gần 3,5 nghìn tỷ đồng/năm. Tỷ lệ số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại các bộ, ngành tăng 23% (đạt 43,4%), của địa phương tăng 35% (đạt 64,3%) so với năm 2023...

Thứ năm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước các cấp thường xuyên đối thoại, lắng nghe phản ánh, kiến nghị của người dân, cộng đồng doanh nghiệp. Điều này cho thấy quyết tâm xây dựng một nền hành chính năng động, trách nhiệm của bộ máy hành chính nhà nước các cấp. Các công cụ theo dõi, đánh giá CCHC như: Chỉ số CCHC (PAR Index), Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước (SIPAS); đo lường sự hài lòng của người dân đối với dịch vụ y tế công, giáo dục công... được triển khai thực hiện, qua đó thể hiện rõ nét tinh thần xây dựng một nền hành chính dân chủ, phục vụ, hướng tới lợi ích của người dân và xã hội.

Tuy nhiên, CCHC còn một số tồn tại, hạn chế như: Công tác chỉ đạo điều hành CCHC ở một số nơi còn bị động, thiếu linh hoạt, hiệu quả chưa cao, nhất là tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho hoạt động sản xuất kinh doanh của người dân và doanh nghiệp; tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết, thi hành luật, pháp lệnh chưa được khắc phục triệt để; cải cách TTHC vẫn còn chậm, thủ tục rườm rà; sắp xếp tổ chức bộ máy vẫn còn bộc lộ nhiều bất cập...

Đối với cải thiện môi trường kinh doanh

Thời gian qua, Việt Nam đã thành công trong CCHC, cải thiện môi trường kinh doanh. Hiện nay, môi trường đầu tư kinh doanh tốt không chỉ là sự thuận lợi, nhanh chóng, dễ dàng về thủ tục mà còn phải thân thiện với môi trường theo định hướng bền vững.

Với nỗ lực cải cách của các bộ, ngành và địa phương, vị trí của Việt Nam trên các bảng xếp hạng uy tín toàn cầu được nâng lên, tạo được niềm tin cho nhà đầu tư và doanh nghiệp trong và ngoài nước. Tuy nhiên, cải cách môi trường kinh doanh ở nước ta từ năm 2020 do tác động của đại dịch COVID-19 có xu hướng chững lại.

Nhờ những nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, báo cáo PCI và Chỉ số Xanh cấp tỉnh (PGI) công bố năm 2024 đánh giá về việc môi trường kinh doanh của Việt Nam cho thấy, chất lượng điều hành kinh tế cấp tỉnh có sự cải thiện theo thời gian. Kết quả chỉ số PCI gốc cho thấy, năm thứ bảy liên tiếp điểm số ở tỉnh trung vị có sự cải thiện. Điểm PCI gốc năm 2023 đạt 66,57 điểm, cao hơn 1,12 điểm so với điểm PCI gốc năm 2022 (65,45 điểm) và liên tục tăng từ năm 2017 cho đến năm 2023. Trong khi đó, điểm số chỉ số PCI tổng hợp tại tỉnh trung vị của cả nước đạt 66,66 điểm năm 2023, tăng gần 1,44 điểm so với năm 2022. Đây là năm thứ 7 liên tiếp tỉnh trung vị trong PCI tổng hợp có điểm số vượt 60 điểm trên thang điểm 100.

Công tác hỗ trợ doanh nghiệp có chuyển biến tích cực. Cụ thể, trong các chỉ số thành phần (CSTP) của PCI, điểm số CSTP Hỗ trợ doanh nghiệp năm 2023 có sự cải thiện mạnh nhất so với kết quả năm 2022. Theo đó, hầu hết các chỉ tiêu đánh giá về công tác triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của năm 2023 đều có sự cải thiện so với năm 2022, dẫn đến điểm số trung bình của CSTP này tăng 0,6 điểm, đạt 6,39 điểm. Năm 2023, 73,3% doanh nghiệp cho biết thủ tục tư vấn tiếp cận vốn là dễ dàng (năm 2022 là 71,4%); 75% doanh nghiệp đánh giá thủ tục tiếp cận dịch vụ tư vấn hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị là dễ thực hiện (năm 2022 là 70%). Đáng chú ý, 44,6% doanh nghiệp đánh giá chất lượng cung cấp thông tin về FTA của cơ quan nhà nước địa phương đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp (năm 2022 là 32,6%); 66,7% doanh nghiệp cho biết vướng mắc trong thực hiện các văn bản thực thi các FTA được cơ quan nhà nước, địa phương giải đáp hiệu quả (năm 2022 là 56,9%).

Thủ tục gia nhập thị trường thuận lợi hơn. Cụ thể, các doanh nghiệp tiếp tục ghi nhận những chuyển biến tích cực trong việc giải quyết thủ tục hành chính trong đăng ký doanh nghiệp. Cụ thể, các chỉ tiêu về tính minh bạch (94,1%), hướng dẫn rõ ràng, đầy đủ (84,2%), cán bộ am hiểu chuyên môn (80%) và nhiệt tình, thân thiện (75,6%) đều cải thiện so với 2 năm trước đó. Cùng với đó, năm 2023, khoảng 43,3% doanh nghiệp cho rằng, thủ tục cấp phép kinh doanh có điều kiện được giải quyết đúng quy trình quy định (năm 2022 là 28,9%). Có 42,2% doanh nghiệp cho biết thời gian thực hiện thủ tục không kéo dài hơn so với quy định và 42,7% doanh nghiệp cho biết chi phí cấp phép kinh doanh có điều kiện không vượt quá mức phí, lệ phí quy định. Các con số này đã cải thiện hơn so với kết quả khảo sát năm 2022 (lần lượt ở mức 27,1% và 27,6%).

Cải cách TTHC đạt nhiều kết quả tích cực có thể thấy rõ trong cảm nhận của doanh nghiệp về chất lượng giải quyết TTHC nói chung, cũng như đối với phương thức giải quyết TTHC trực tuyến. Đó là cán bộ, công chức giải quyết công việc hiệu quả và thân thiện (lần lượt là 87,9% và 87,2%), doanh nghiệp không cần phải đi lại nhiều lần để hoàn tất thủ tục (82,5%), thủ tục giấy tờ đơn giản (82,4%), phí, lệ phí được niêm yết công khai (93,5%) và thời gian thực hiện TTHC được rút ngắn hơn so với quy định (86,8%). Những nỗ lực đẩy mạnh chuyển đổi số của các địa phương cũng mang lại kết quả tích cực. Gần 77% doanh nghiệp cho biết, việc thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến giúp tiết giảm nhiều thời gian và chi phí hơn cho doanh nghiệp so với các phương thức truyền thống.

Bên cạnh đó, đánh giá từ báo cáo PCI và PGI 2024 cho thấy, môi trường kinh doanh của Việt Nam còn một số điểm cần quan tâm. Từ phản ánh của doanh nghiệp, cho thấy, trở ngại trong tiếp cận đất đai có dấu hiệu gia tăng, môi trường kinh doanh chưa thực sự bình đẳng với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, tính năng động, tiên phong của cán bộ chính quyền địa phương có dấu hiệu chững lại. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng đang gặp phải nhiều khó khăn trong hoạt động, nổi lên vẫn là các vấn đề: tiếp cận tín dụng, tìm kiếm khách hàng, biến động thị trường, biến động chính sách, pháp luật, tác động tiêu cực của thiên tai, biến đổi khí hậu…

Bối cảnh kinh tế đầy thách thức trong năm 2025 khi tỷ lệ không nhỏ các doanh nghiệp vẫn đang phải chật vật đương đầu với nhiều khó khăn về tiếp cận tín dụng, tìm kiếm khách hàng, biến động thị trường, thiếu hụt nguồn nhân lực lành nghề, cũng như các TTHC. Các doanh nghiệp cũng sẽ phải đối mặt với tình hình thiên tai khó lường, tác động, ảnh hưởng của biến đối khí hậu diễn biến ngày càng phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng. Những yếu tố từ bên ngoài làm gia tăng khó khăn với hoạt động kinh doanh như: căng thẳng địa chính trị tiếp tục diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới, lạm phát vẫn ở mức cao ở nhiều quốc gia, thương mại, tiêu dùng và đầu tư toàn cầu suy giảm, hàng rào bảo hộ, phòng vệ thương mại gia tăng... và tới đây là vấn đề điều chỉnh tỷ giá, chính sách thuế của chính quyền Donald Trump trong nhiệm kỳ đương nhiệm Tổng thống Mỹ sẽ là trở ngại lớn cho các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp xuất khẩu.

Giải pháp đẩy mạnh cải cách hành chính và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh

Đối với cải cách thủ tục hành chính

Một là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác CCHC, tiếp tục đẩy mạnh công cuộc cải cách và tinh gọn bộ máy nhà nước hướng tới hệ thống thể chế và quản lý nhà nước hiệu lực, hiệu quả, hiện đại, minh bạch, dễ hiểu và dễ thực thi để giảm rủi ro kinh doanh và chi phí tuân thủ.

Hai là, xây dựng hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, nhân đạo, đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, ổn định, khả thi, dễ tiếp cận, đủ khả năng điều chỉnh các quan hệ xã hội, lấy quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, tổ chức, doanh nghiệp làm trung tâm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Ba là, đẩy mạnh cải cách TTHC góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động cung ứng dịch vụ công của bộ máy hành chính nhà nước trong bối cảnh hội nhập sâu rộng của nền kinh tế. Ðơn giản hóa TTHC, cắt bỏ thủ tục không cần thiết, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp, cản trở cạnh tranh lành mạnh; tăng cường rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa quy trình, quy định TTHC, điều kiện kinh doanh, bảo đảm thực chất, hiệu quả trên cơ sở lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm của cải cách, đồng thời áp dụng hiệu quả dịch vụ công trực tuyến.

Bốn là, tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách về một nền công vụ minh bạch, trách nhiệm, công bằng và liêm chính. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, giỏi về chuyên môn nghiệp vụ và có đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm, tiêu chuẩn nghiệp vụ, tiêu chí đánh giá cán bộ, công chức, viên chức dựa trên kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao bằng sản phẩm cụ thể và sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp.

Năm là, đẩy mạnh triển khai chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ điện tử, Chính quyền điện tử hướng tới Chính phủ số, Chính quyền số, nền kinh tế số và xã hội số theo lộ trình của Chính phủ, bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với điều kiện thực tiễn của các cơ quan, đơn vị, địa phương.

Thứ sáu, tiếp tục thực hiện việc cấu trúc lại quy trình các TTHC, dịch vụ công theo hướng lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm.

Đối với cải thiện môi trường kinh doanh

Thứ nhất, nâng cao chất lượng xây dựng chính sách, pháp luật; thực hiện nghiêm yêu cầu về chuyển đổi tư duy xây dựng pháp luật, từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”. Cải cách TTHC, giảm gánh nặng tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp. Nâng cao chất lượng thực thi văn bản pháp luật; giải quyết TTHC đảm bảo đúng thời hạn và không được đặt thêm các yêu cầu, điều kiện đối với doanh nghiệp.

Thứ hai, mở rộng và đảm bảo quyền tự do kinh doanh cho người dân và doanh nghiệp theo đúng quy định của Hiến pháp 2013. Kịp thời tạo lập và hoàn thiện thể chế, chính sách để tháo bỏ rào cản đối với doanh nghiệp, khơi thông đầu tư tư nhân; đồng thời, khuyến khích các hoạt động đổi mới sáng tạo, các mô hình kinh doanh mới, phù hợp và thích ứng linh hoạt với xu thế phát triển.

Thứ ba, các bộ ngành và địa phương cần quyết liệt hơn trong chỉ đạo, thường xuyên đối thoại, trao đổi, nắm rõ những điểm nghẽn từ phản ánh của doanh nghiệp để kịp thời tháo gỡ. Đặc biệt, phải đề cao vai trò của người đứng đầu trong việc cải thiện môi trường kinh doanh, coi doanh nghiệp là trung tâm cải cách để việc cải cách đi vào thực chất; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; theo dõi, chấn chỉnh công tác thực thi, giải quyết TTHC.

Thứ tư, cần tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa việc cần triển khai các nhóm giải pháp trọng tâm bao gồm: Cắt giảm danh mục ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện và cải cách điều kiện kinh doanh; dỡ bỏ rào cản đối với hoạt động đầu tư, kinh doanh do chồng chéo, mâu thuẫn, không hợp lý, khác biệt của các quy định pháp luật; tiếp tục thúc đẩy cải cách quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu; cải cách về đăng ký đất đai và đổi mới quản lý hành chính đất đai; thúc đẩy chuyển đổi số đồng bộ với thực hiện CCHC; đẩy mạnh phân cấp, trao quyền cho địa phương và kiểm tra, giám sát; đẩy mạnh thực hiện các giải pháp nhằm tạo chuyển biến vững chắc đối với các chỉ tiêu phát triển bền vững; tiếp tục chú trọng hỗ trợ người dân và doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh, khắc phục các tác động tiêu cực của dịch bệnh COVID-19 và thiên tai; phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế gắn với thực hiện cải cách trong nước…

Thứ năm, tiếp tục triển khai và có chính sách tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp như: Giảm thuế VAT, giãn, hoãn các loại thuế phí, giảm lãi suất cho vay cần tiếp tục duy trì, thậm chí bổ sung thêm chính sách hỗ trợ mới. Đây là việc làm cần thiết và cần làm ngay để tạo “bệ đỡ” cho doanh nghiệp khi thị trường đang có những tín hiệu phục hồi, cũng như giúp cho cộng đồng doanh nghiệp có được một môi trường kinh doanh an toàn, bền vững.

Thứ sáu, bảo đảm an toàn trong đầu tư, kinh doanh của người dân, nhà đầu tư và doanh nghiệp. Xoá bỏ rào cản pháp lý cũng góp phần bảo đảm an toàn đầu tư và kinh doanh, nhưng chưa đủ. Điều cần có thêm là pháp luật phải rõ ràng, minh bạch, ổn định và dự đoán được trong thực hiện và tuân thủ, cùng với cơ chế giải quyết tranh chấp công tâm, công bằng, hiệu quả và có độ tin cậy cao.

Thứ bảy, duy trì và nhân rộng các kinh nghiệm chính sách tốt, tiên tiến về quản lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; tăng cường các giải pháp thực tiễn để thúc đẩy doanh nghiệp phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia ứng dụng vào sản xuất kinh doanh, tăng năng suất lao động.

Thứ tám, hoàn thiện và phát triển các loại thị trường nhân tố sản xuất, nhất là thị trường quyền sử dụng đất, trong đó có quyền sử dụng đất nông nghiệp, để các loại thị trường này đóng vài trò chủ yếu trong huy động, phân bố và sử dụng nguồn lực.

Tài liệu tham khảo:

Quốc hội (2014), Luật Đầu tư số 67/2014/QH13 ngày 26/11/2014;
Chính phủ (2020), Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 15/5/2020 ban hành Chương trình cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh giai đoạn 2020 – 2025;
Chính phủ (2019), Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 1/1/2019 về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021.

Bài đăng trên Tạp chí Tài chính kỳ 1+2 tháng 2/2025