Thí điểm tại 2 địa phương

Ngày 13/4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 455/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2030, với mục tiêu tổng quát là xây dựng KBNN tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả và kiện toàn bộ máy Nhà nước gắn với tăng cường ứng dụng nền tảng công nghệ thông tin hiện đại, kết nối viễn thông với hệ thống cơ sở dữ liệu khác và cơ sở dữ liệu quốc gia để phục vụ tốt nhất người dân, doanh nghiệp cũng như các cơ quan nhà nước hướng đến năm 2030 thực hiện được mục tiêu kho bạc số.

Gắn với mục tiêu tổng quát, Chiến lược đặt ra 5 mục tiêu cụ thể. Trong đó, mục tiêu quan trọng nhất là đến năm 2025, KBNN vận hành dựa trên dữ liệu số và hoàn thành nền tảng Kho bạc số; cơ bản toàn bộ các giao dịch thu, chi ngân sách nhà nước qua KBNN được thực hiện theo phương thức điện tử. Sau 2025, KBNN sẽ tập trung nghiên cứu phát triển các dịch vụ theo nhu cầu của người dân, doanh nghiệp và các cơ quan Nhà nước. Từ đó, mục tiêu đến năm 2030, KBNN hoàn thành xây dựng Kho bạc số.

Bám sát mục tiêu, định hướng trên, trong thời gian qua, KBNN triển khai đồng bộ, tích cực rất nhiều giải pháp, đặc biệt liên quan đến công tác số hoá, điện tử hoá các giao dịch thu chi ngân sách nhà nước. Về chi trả cho cá nhân vào tài khoản, hiện nay, KBNN đã thực hiện việc nâng cấp các dịch vụ công trực tuyến với quy trình kiểm soát thanh toán cho các cá nhân hưởng lương từ ngân sách nhà nước và qua cổng trao đổi dữ liệu của KBNN.

Ngày 9/01/2024, KBNN thực hiện triển khai thí điểm chi trả lương cho các cá nhân qua tài khoản thông qua hệ thống dữ liệu với KBNN tại 2 địa phương là Vĩnh Phúc và Hải Phòng. Sau 3 tháng triển khai, cơ bản việc triển khai quy trình này được đánh giá rất tích cực. Vì vậy, sắp tới, KBNN thực hiện quy trình chi trả an sinh xã hội tương tự như theo quy trình chi trả lương. Theo đó, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sẽ phối hợp với cơ quan công an để trao đổi xác thực thông tin chính xác về các đối tượng thụ hưởng để lập bảng thanh toán, sau đó, cơ quan Lao động, Thương binh và Xã hội sẽ lập hồ sơ đề nghị thanh toán với KBNN.

Sau khi thực hiện công tác kiểm soát xong thì Kho bạc sẽ đưa dữ liệu bảng thanh toán lên cổng trao đổi dữ liệu. Quy trình này khác và tiến bộ hơn so với trước. Bởi trước đây, khi các đơn vị chuyển hồ sơ lên dịch vụ công trực tuyến thì KBNN sẽ phải in, phục hồi bảng thanh toán và mang bảng thanh toán ra ngân hàng thương mại để thanh toán. Với quy trình mới, công việc sẽ được số hoá và đảm bảo dữ liệu an toàn, chính xác.

Số hóa chi trả an sinh xã hội mang lại nhiều lợi ích

Hướng tới hình thành Kho bạc số vào năm 2023, KBNN đã không ngừng nâng cấp và hoàn thiện Dịch vụ công trực tuyến. Đánh giá về lợi ích của quy trình, KBNN cho biết, đối với đơn vị sử dụng ngân sách (ĐVSDNS), hàng tháng các đơn vị này không phải gửi yêu cầu thanh toán đối với các khoản chi điện, nước và viễn thông, góp phần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho ĐVSDNS.

Đối với KBNN, quy trình thanh toán tự động đã giảm thiểu thời gian xử lý, khối lượng công việc cho công chức Kho bạc. Qua đó, tập trung kiểm soát các khoản chi có độ rủi ro cao nâng cao hiệu quả quản lý của KBNN. Đẩy mạnh việc thực hiện số hóa công tác kiểm soát, thanh toán các khoản chi ngân sách nhà nước qua KBNN, tạo thuận lợi cho các ĐVSDNS nhà nước. Việc thực hiện chia sẻ và liên thông dữ liệu số trong toàn bộ quá trình quản lý chi ngân sách nhà nước, đảm bảo hiệu quả, công khai, minh bạch trong quản lý và sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước theo định hướng của Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2030.

Trong đó, với việc chi trả trực tuyến các khoản an sinh xã hội, theo đánh giá của người dân và các chuyên gia, việc này mang lại nhiều lợi ích khi vừa an toàn hơn, nhanh chóng hơn mà còn tránh được nhiều sai sót, nhầm lẫn, đảm bảo đến tận tay người thụ hưởng. Vì thế, phối hợp với KBNN thực hiện công tác này còn có các ngành Công an, Ngân hàng, Lao động, Thương binh và xã hội… Đặc biệt, với định hướng chi trả an sinh xã hội trên ứng dụng VneID, Bộ Công an cùng Ngân hàng Nhà nước, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, KBNN và các đơn vị, địa phương đang hoàn thiện quy trình phối hợp thực hiện.

Đại diện KBNN cho biết, hiện nay việc chi trả an sinh xã hội qua KBNN đang được thực hiện tương đối tốt, kịp thời và đúng đối tượng. Mặc dù, tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt nói chung đã tương đối cao hơn so với mấy năm trước đây, tuy nhiên, để đẩy nhanh được công tác số hóa chi trả an sinh xã hội nói chung, cũng như thanh toán qua tài khoản đối với các đối tượng an sinh xã hội nói riêng, thì điều kiện tiên quyết là người thụ hưởng phải có tài khoản thanh toán. Do đó, tất cả các cơ quan liên quan phải có sự phối hợp chặt chẽ, làm sao thông tin tuyên truyền đến tất cả người dân nói chung cũng như đối tượng an sinh xã hội nói riêng về những lợi ích mà việc số hóa công tác chi trả an sinh xã hội mang lại.

Ngoài ra, việc liên thông được dữ liệu giữa các cơ quan khác nhau đảm bảo “sạch”, “sống”, đúng đối tượng, đúng mục đích là yếu tố then chốt. Chính vì vậy, việc sớm triển khai xây dựng hệ sinh thái thanh toán qua ứng dụng VneID là hết sức cần thiết trong tương lai.

Trong thời gian tới, KBNN sẽ tiếp tục nghiên cứu, xây dựng giải pháp để giải quyết những bài toán nghiệp vụ, để việc thanh toán từ ngân sách nhà nước đến từng người thụ hưởng một cách nhanh nhất và trực tiếp nhất. Hiện tại về cơ bản, việc thanh toán vẫn qua khâu trung gian, chưa phải trực tiếp từ ngân sách nhà nước.

Trên cơ sở các chính sách, định hướng sắp tới, việc này có thể triển khai trực tiếp từ ngân sách nhà nước đến người thụ hưởng. KBNN sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan để xây dựng quy trình, nghiệp vụ đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ.