Đề xuất xóa nợ bảo hiểm xã hội bằng nguồn kết dư của Quỹ Bảo hiểm xã hội

Thu An - Lê Hà

Để giải quyết tình trạng nợ bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo đảm quyền lợ của người lao động, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội kiến nghị BHXH Việt Nam báo cáo Chính phủ, Chính phủ báo cáo Quốc hội xin ý kiến cho xóa nợ BHXH trong trường hợp này bằng nguồn kết dư của Quỹ BHXH và các nguồn dự trữ.

Cấp có thẩm quyền tiếp tục rà hoàn thiện các cơ chế, chính sách, đặc biệt là các luật liên quan trực tiếp đến người lao động.
Cấp có thẩm quyền tiếp tục rà hoàn thiện các cơ chế, chính sách, đặc biệt là các luật liên quan trực tiếp đến người lao động.

Có chính sách đặc thù bảo đảm quyền lợi cho người lao động bị nợ BHXH

Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành chức năng, UBND các tỉnh, thành phố thường xuyên thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các doanh nghiệp vi phạm pháp luật về lao động, công đoàn, BHXH, an toàn vệ sinh lao động, nhất là các doanh nghiệp chậm hoặc không trả lương, trốn đóng BHXH, để xảy ra tai nạn lao động, gây khó khăn cho hoạt động công đoàn và người lao động.

Khắc phục tình trạng bỏ qua hoặc xử nhẹ doanh nghiệp vi phạm pháp luật liên quan đến quyền, lợi ích người lao động của chính quyền một số địa phương.

Chính phủ sớm chỉ đạo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội rà soát danh sách, có chính sách đặc thù giải quyết, bảo đảm quyền lợi cho hàng trăm nghìn người lao động bị nợ BHXH do doanh nghiệp giải thể, phá sản, chủ bỏ trốn hoặc tái cơ cấu…

Liên quan tới vấn đề này, đại diện BHXH Việt Nam cho biết, năm 2023, BHXH Việt Nam đã thanh tra 22.600 đơn vị, vượt kế hoạch đề ra, đã yêu cầu các doanh nghiệp nợ đóng BHXH thực hiện truy thu BHXH.

Nếu có đơn vị không chấp hành quyết định thanh tra hoặc có những vi phạm đủ để yêu cầu xử lý hình sự, BHXH Việt Nam đã chuyển tới các cơ quan chức năng để xử lý theo đúng quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự.

Tuy nhiên, việc xử lý hình sự với các đơn vị trốn, chậm đóng BHXH chưa được nhiều, bởi việc phân định hành vi trốn đóng, chậm đóng trong luật chưa rõ ràng, cần tiếp tục rà soát, bổ sung hoàn thiện đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn.

Giải quyết triệt để tình trạng nợ BHXH

Làm rõ vấn đề người lao động bị nợ BHXH do doanh nghiệp giải thể, phá sản, chủ bỏ trốn, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết: Vấn đề quyền lợi của người lao động bị "treo" đã tồn tại nhiều năm nay, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cùng Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, BHXH Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ để giải quyết cơ bản vấn đề này.

Theo thống kê, cơ quan chức năng đã xử lý hơn 4.000 chủ sản xuất kinh doanh cá thể đóng BHXH bắt buộc; hơn 200.000 lao động bị nợ BHXH do doanh nghiệp, chủ sử dụng lao động bỏ trốn, phá sản, giải thể… trước đây đang tạm dừng chính sách đang được giải quyết các chế độ theo quy định.

Những trường hợp mới phát sinh, hiện tạm thời đóng đến đâu người lao động hưởng tới đó. Doanh nghiệp nợ BHXH khiến người lao động bị ngắt quãng thời gian đóng BHXH, phần nợ này quyền lợi của người lao động chưa được ghi nhận.

Để giải quyết tình trạng này, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội kiến nghị BHXH Việt Nam báo cáo Chính phủ, Chính phủ báo cáo Quốc hội xin ý kiến cho xóa nợ BHXH trong trường hợp này bằng nguồn kết dư của Quỹ BHXH và các nguồn dự trữ.

Hướng giải quyết này nhằm bảo đảm quyền lợi của người lao động bởi hơn 200.000 người lao động bị "treo" quyền lợi BHXH, gây bức xúc trong xã hội.

Do đó, để giải quyết triệt để vấn đề nợ BHXH, Bộ trưởng cho biết, cấp có thẩm quyền tiếp tục rà hoàn thiện các cơ chế, chính sách, đặc biệt là các luật liên quan trực tiếp đến người lao động như: Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn, Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) và tới đây là Luật Việc làm.

Bởi vì, những đạo luật này liên quan đến quyền, lợi ích chính đáng của người lao động như: tiền lương, giờ làm thêm, phương hướng thương lượng tập thể, đối thoại nơi làm việc...

Liên quan tới vấn đề tạo việc làm bền vững, có chính sách an sinh xã hội tốt, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, cần tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các đề án liên quan đến Nghị quyết số 42-NQ/TW của Trung ương.

Trọng tâm là Nghị quyết số 06/NQ-CP của Chính phủ về phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, bền vững và hội nhập nhằm phục hồi nhanh kinh tế - xã hội, trong đó, bám sát các chỉ tiêu, nhiệm vụ đã đề ra…