Điểm mới trong giải quyết tranh chấp
Trong bối cảnh Chính phủ đang tiến hành cải cách thủ tục hành chính, cải thiện đầu tư, môi trường kinh doanh thì những bản phán quyết của Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) luôn được đánh giá cao bởi có sự uy tín, minh bạch và công tâm trong giải quyết các tranh chấp. Đặc biệt, Quy tắc tố tụng trọng tài VIAC 2017 với nhiều điểm mới, điểm sáng như gộp quan hệ tranh chấp, gộp nhiều vụ tranh chấp với cùng doanh nghiệp, quy tắc rút gọn với nhiều phương thức mới đã được đưa ra và quy định bằng văn bản cụ thể sẽ góp phần giải quyết khó khăn cho các doanh nghiệp.
Quy tắc VIAC 2017 là quy tắc trọng tài đầu tiên tại Việt Nam ra đời đáp ứng sự thay đổi của quy định pháp luật tại Nghị quyết 01/2014/HĐTP/TANDTC ngày 22/3/2014 liên quan tới việc gộp các quan hệ pháp luật vào giải quyết chung trong một vụ tranh chấp. Với các quy định hoàn toàn mới, các tranh chấp phát sinh từ nhiều quan hệ pháp luật đã có thể được gộp vào để giải quyết trong một vụ tranh chấp theo các quy định của pháp luật, giúp tiết kiệm từ 15-37% phí trọng tài, giảm tối đa thời gian theo kiện của các bên, từ đó tiết kiệm được thêm các chi phí thuê luật sư, chi phí đi lại và các phí tổn khác cho doanh nghiệp.
Thời gian giải quyết luôn là một trong những điểm sáng trong giải quyết tranh chấp tại VIAC. Trong năm 2016, VIAC tiếp tục giữ vững tốc độ bình quân giải quyết tranh chấp là 153.6 ngày/vụ tranh chấp. Tại Quy tắc VIAC 2017, VIAC bổ sung Thủ tục trọng tài quyết nhanh - Thủ tục rút gọn hứa hẹn sẽ tiếp tục rút ngắn thời gian giải quyết tranh chấp, đặc biệt là đối với các vụ việc có tình tiết đơn giản, hồ sơ chứng cứ gọn nhẹ, điển hình là các tranh chấp trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, bảo hiểm, mua bán hàng hóa.
Phó Tổng Thư ký VIAC Phan Trọng Đạt cho biết, Quy tắc mới Hội đồng Trọng tài gồm Trọng tài viên duy nhất; Trung tâm hoặc Hội đồng Trọng tài có thể rút ngắn bất kỳ thời hạn nào. Hội đồng Trọng tài căn cứ vào tài liệu và chứng cứ hiện có để tiến hành phiên họp giải quyết tranh chấp mà không cần sự có mặt của các bên.
Luật sư thành viên Công ty Luật TNHH Bizlink Nguyễn Đức Mạnh cũng cho rằng, trước đây phải tách từng hợp đồng theo từng vụ việc và mỗi vụ việc lại có một hội đồng trọng tài riêng gây mất rất nhiều thời gian và chi phí. Bởi có những vụ việc giữa hai doanh nghiệp xuất khẩu ký kết nhiều hợp đồng, trong đó có 5 hoặc 10 hợp đồng đều có tranh chấp.
Khắc phục khó khăn này, từ ngày 1/3 tới khi các Quy tắc VIAC 2017 được chính thức được thực hiện các tranh chấp phát sinh từ nhiều quan hệ pháp luật đã có thể được gộp vào để giải quyết trong một vụ tranh chấp. Đồng thời, các bên có thể giải quyết tranh chấp, không cần đến trụ sở trung tâm mà có thể thông qua nhiều phương tiện khác như hội nghị từ xa, hội nghị video... Đây là điểm lợi cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nước ngoài.
