Hiệu quả năng suất, chất lượng từ việc áp dụng các mô hình mới

Năm 2010, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 712/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình quốc gia “Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam đến năm 2020”. Trong giai đoạn 2016 - 2020, chương trình đặt ra mục tiêu có 60 nghìn doanh nghiệp được hướng dẫn áp dụng các mô hình mới để cải tiến năng suất, chất lượng.

Tham gia chương trình này, doanh nghiệp được tiếp cận các hệ thống quản lý chất lượng theo chuẩn quốc tế (ISO 9.000, ISO 14.000) và hệ thống các công cụ cải tiến cơ bản (5S, Lean hoặc Lean 6 Sixma...).

Ban Điều hành Chương trình 712 cho biết, việc triển khai ứng dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất, chất lượng tiên tiến và áp dụng các tiêu chí quản lý của mô hình Giải thưởng Chất lượng quốc gia đã giúp cho hàng chục nghìn doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng hóa, giảm chi phí sai lỗi, qua đó nâng cao năng suất lao động và khả năng cạnh tranh.

Các doanh nghiệp đã áp dụng hiệu quả các mô hình mới để cải tiến năng suất, chất lượng có thể kể đến như: Công ty cổ phần Nam Dược (áp dụng công cụ duy trì hiệu suất thiết bị tổng thể trong quá trình sản xuất dược phẩm giúp doanh nghiệp giảm 80% tỷ lệ vỡ viên thuốc, tăng hiệu suất thiết bị toàn phần từ 50% lên 60%); Công ty TNHH Công nghệ COSMOS (trong năm 2018, hơn 1000 đề án cải tiến năng suất được triển khai đã giúp tiết kiệm trên 5 tỷ đồng); Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông (áp dụng công cụ cải tiến Lean Six Sigma vào dây chuyền sản xuất giúp năng suất lao động có thời điểm đã tăng đến 200-300% và doanh thu từ sản phẩm LED - thay thế sản phẩm chiếu sáng truyền thống tăng lên đến 1000 tỷ).

Đánh giá về hiệu quả của Chương trình “Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam đến năm 2020”, đại diện Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, trong thời gian qua, việc triển khai Chương trình đã bám sát mục tiêu, nội dung, nhiệm vụ đề ra. Các bộ, ngành, địa phương đã quan tâm, chủ động hơn trong triển khai, thực hiện nhiệm vụ. Tuy nhiên, sự tham gia của các doanh nghiệp vẫn còn bị động, chưa nhận thức đầy đủ về vai trò của doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh.

Bên cạnh đó, phần lớn doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, nguồn lực yếu, trang thiết bị sản xuất cũ; đội ngũ quản lý sản xuất còn hạn chế, chưa đủ tự tin áp dụng các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến năng suất, chất lượng; năng lực, trình độ của đội ngũ cán bộ, chuyên gia năng suất, chất lượng còn hạn chế...

Những hạn chế trên khiến phong trào năng suất chất lượng mới được triển khai ở bề rộng, việc duy trì, phát triển và tạo lập văn hóa năng suất vẫn là thách thức lớn của Chương trình.

Cần sự chủ động của doanh nghiệp

Để Chương trình “Nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp Việt Nam đến năm 2020” tiếp tục phát huy hiệu quả hơn nữa, Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho rằng, cần tiếp tục tổ chức đào tạo, nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý, chuyên gia tư vấn trong lĩnh vực năng suất, chất lượng, đào tạo kiến thức về tiêu chuẩn, năng suất, chất lượng trong các trường đại học, cao đẳng, các trường dạy nghề; tăng cường hoạt động tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; áp dụng các giải pháp cải tiến năng suất, chất lượng.

Bên cạnh đó, ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ khởi nghiệp, sáng tạo, phát triển hệ thống tiêu chuẩn quốc gia đầy đủ cho tất cả các lĩnh vực kinh tế, xã hội, hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế, làm cơ sở cho hoạt động nâng cao năng suất, chất lượng.

Về phía doanh nghiệp, theo các chuyên gia và các nhà quản lý, công cuộc cải tiến có thể làm ở các quy mô khác nhau, áp dụng mọi lúc, mọi nơi, mọi đối tượng. Để cải tiến năng suất, các doanh nghiệp cần có sự đồng thuận giữa ban lãnh đạo và nhân viên; Xác định rõ những vấn đề mang tính chiến lược, có ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp hoặc liên quan đến những vấn đề khách hàng không hài lòng về doanh nghiệp; Lựa chọn phương pháp và đối tác hỗ trợ phù hợp…