Doanh nghiệp nào được cấp phép nhập khẩu vàng khi bỏ độc quyền vàng miếng?
Theo các chuyên gia, bỏ độc quyền vàng miếng sẽ mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp và ngân hàng. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có thể được Ngân hàng Nhà nước cho phép nhập khẩu vàng, mà phải đáp ứng được các điều kiện do nhà quản lý đặt ra.
Hiện nay, ngoài các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh vàng quen thuộc trên thị trường như Bảo tín Minh Châu, Phú Nhuận, Bảo tín Mạnh Hải, Phú Quý..., mà ngân hàng cũng có các đơn vị trong lĩnh vực này. Chẳng hạn như Sacombank có Công ty TNHH Một thành viên Vàng bạc Đá quý.
Theo các chuyên gia, bỏ độc quyền vàng miếng là giải quyết vấn đề nguồn cung. Bởi Việt Nam không có nhiều trữ lượng vàng thiên nhiên, nên giải pháp là phải cho nhập khẩu vàng. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể cung cấp hạn ngạch nhập khẩu từng thời kỳ, phù hợp với chính sách tiền tệ, tỷ giá và dự trữ ngoại hối quốc gia. Cùng với đó là các giải pháp hạn chế nhu cầu vàng như tăng thuế nhập khẩu, thuế VAT và tạo các rào cản kỹ thuật khác.
Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Đức Anh, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Bảo Tín Mạnh Hải cho rằng nếu bỏ độc quyền vàng, đầu tiên là tạo cơ hội cho các doanh nghiệp có đủ điều kiện theo các quy định của Nhà nước có thể nhập khẩu vàng về để tập trung sản xuất trang sức. Khi đó sẽ giúp cho các doanh nghiệp yên tâm hơn trong việc đầu tư sản xuất trang sức, mỹ nghệ phục vụ khách hàng.
"Với việc tiếp cận nguồn nguyên liệu thì doanh nghiệp cũng sẽ an toàn hơn, tránh được các rủi ro pháp lý khi mua nguyên liệu từ các nguồn trôi nổi", ông Đức Anh chia sẻ.
Tuy nhiên, TS Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính – ngân hàng, lại cho rằng không phải doanh nghiệp nào cũng có thể được NHNN cho phép nhập khẩu vàng, mà phải đáp ứng được các điều kiện nhà quản lý đặt ra.
Theo chuyên gia này, khi bỏ độc quyền vàng miếng SJC, giá vàng trong nước sẽ về sát với thế giới hơn. Bởi hiện nay, nhu cầu đầu cơ vàng đã giảm hơn trước rất nhiều, cơ bản chủ yếu là tích trữ, tích cóp và thừa kế.
"Do đó, tăng cung thì cung cầu về vàng cân bằng hơn, đương nhiên giá vàng sẽ giảm xuống, sẽ được điều tiết rất đáng kể và sát hơn so với quốc tế", ông Lực nhận định và lưu ý cần phải quan tâm hơn nữa việc kiểm soát được buôn bán lậu và buôn bán, kinh doanh vàng giả.
Ở một góc nhìn khác, một chuyên gia cho rằng sửa đổi Nghị định 24 về quản lý thị trường vàng cần hướng đến phục vụ tổng thể nền kinh tế.
Về lý thuyết, bất kỳ giải pháp nào làm tăng cung và giảm cầu đều sẽ đạt mục tiêu thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, theo vị này, nếu sửa Nghị định 24 chỉ đặt mục tiêu chính sách là “thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới” liệu có bảo đảm thị trường vàng phát triển an toàn và lành mạnh như theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ? Vì vậy, chuyên gia cho rằng thiết kế chính sách chỉ có thể thành công khi hướng về phục vụ phục vụ tổng thể nền kinh tế.
Việc có độc quyền vàng miếng SJC nữa hay không sẽ tiếp tục được cơ quan quản lý cân nhắc và xem xét. Tuy nhiên, theo thông điệp được Phó Thống đốc Đào Minh Tú nêu ra hồi đầu năm, dù có giữ nguyên sự độc quyền của SJC hay cho nhiều thương hiệu vàng miếng khác, mục tiêu vẫn là làm sao để thị trường này không ảnh hưởng tới môi trường vĩ mô, đảm bảo quyền lợi của hơn 100 triệu người dân.