Mỗi tập đoàn, tổng công ty nhà nước trong lúc này cần phải lớn mạnh hơn nữa

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, chỉ trong thời gian ngắn nhưng tình hình thế giới có nhiều biến động nhanh, phức tạp, khó lường, trong khi Việt Nam là nước đang phát triển, nền kinh tế đang chuyển đổi, quy mô nền kinh tế còn khiêm tốn, độ mở cao, các cú sốc bên ngoài sẽ tác động mạnh tới chúng ta.

Theo Thủ tướng, trước những khó khăn, thách thức trong những năm qua như đại dịch Covid-19, xung đột nổ ra tại nhiều nơi, đứt gãy chuỗi cung ứng, thiên tai, bão lũ…, Việt Nam vượt qua được nhờ phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất, trong đó có vai trò rất quan trọng của doanh nghiệp nhà nước.

Thủ tướng nêu rõ, những khó khăn hiện nay vẫn chưa bằng những khó khăn mà Việt Nam từng đối mặt trước đây, như trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, bị bao vây, cấm vận hay trong giai đoạn COVID-19.

Do đó, càng khó khăn, thách thức thì toàn Đảng, toàn dân, toàn xã hội càng phải nỗ lực, trong đó có các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước khi chúng ta xác định kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo.

Chúng ta phải giữ vững bình tĩnh, không hoang mang, lo sợ cũng không chủ quan, lơ là trong bất cứ hoàn cảnh nào; tiếp tục phát huy tinh thần tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, tự vượt qua giới hạn của chính mình để đổi mới, mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, tự tin hơn, bản lĩnh hơn, Thủ tướng phát biểu.

Người đứng đầu Chính phủ cho biết, hiện, cùng với những nhiệm vụ thường xuyên, chúng ta tập trung thực hiện những nhiệm vụ chiến lược như đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; hội nhập quốc tế trong tình hình mới với tinh thần bắt kịp, tiến cùng, vượt lên, tham gia dẫn dắt và đóng góp trách nhiệm với cộng đồng quốc tế…

Cùng với đó, chúng ta phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trong năm 2025, tăng trưởng 2 con số trong những năm tiếp theo và điều này là có cơ sở với nguồn nội lực là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, ngoại lực là quan trọng và đột phá. Đất nước ta có nguồn lao động trẻ, dồi dào, vị trí địa lý chiến lược, nhiều tài nguyên chưa được khai thác, truyền thống văn hóa – lịch sử phong phú, hào hùng. Thủ tướng cho biết, nhiều chuyên gia, học giả đều khẳng định, con người vẫn là quan trọng nhất; trong doanh nghiệp nhà nước, đội ngũ cán bộ là quan trọng nhất.

Thủ tướng yêu cầu mỗi tập đoàn, tổng công ty nhà nước trong lúc này cần phải lớn mạnh hơn nữa, xông pha, nỗ lực, tham gia mạnh mẽ hơn vào thực hiện 3 đột phá chiến lược, tích cực thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; thúc đẩy các động lực tăng trưởng, đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng, tập trung khai thác thị trường nội địa và tìm kiếm các thị trường mới, tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Chúng ta không chỉ có một động lực tăng trưởng hay một thị trường, một sản phẩm, một chuỗi cung ứng, Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng lấy ví dụ, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cần tích cực hơn nữa trong triển khai sân bay Long Thành, Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc (VEC) tích cực hơn nữa trong xây dựng cao tốc Bến Lức – Long Thành…

Thủ tướng lưu ý, với trách nhiệm cao nhất, với tinh thần yêu nước, tiên phong gương mẫu, các doanh nghiệp nhà nước phải phối hợp với nhau, với các doanh nghiệp tư nhân tốt hơn nữa; cùng nỗ lực để “góp gió thành bão”, tạo đột phá; phân công rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ sản phẩm, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền.

Hội nghị được tổ chức nhằm thống nhất về nhận thực, hành động, phương pháp, cách làm khi chiến tranh thương mại đã nổ ra, phát huy vai trò của doanh nghiệp nhà nước khi gặp khó khăn về thương mại, Thủ tướng đặt mục tiêu không chỉ vượt qua khó khăn mà còn phải làm tốt hơn, thực hiện bằng được mục tiêu tăng trưởng từ 8% trong năm nay, đồng thời kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn, bảo đảm sinh kế, việc làm và nâng cao đời sống nhân dân.

Doanh nghiệp nhà nước nộp ngân sách gần 400.000 tỷ đồng

Trình bày báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, năm 2024, tổng tài sản của 671 doanh nghiệp nhà nước (DNNN); trong đó có 473 doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và 198 doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ) đạt trên 5,6 triệu tỷ đồng, tăng 45% so với năm 2023; vốn chủ sở hữu đạt gần 3 triệu tỷ đồng, tăng 61%, tổng doanh thu đạt gần 3,3 triệu tỷ đồng, tăng 24%, lợi nhuận trước thuế gần 227,5 nghìn tỷ đồng, tăng 8% và nộp ngân sách nhà nước gần 400 nghìn tỷ đồng, tăng 9%.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm, các DNNN trong lĩnh vực công nghệ số, VNPT và Tổng Công ty Viễn thông MobiFone đã thể hiện rõ nét vai trò dẫn dắt trong chuyển đổi số, xây dựng hạ tầng số cho các cơ quan của Chính phủ và nhiều địa phương, tổ chức, doanh nghiệp; phát triển và ứng dụng thành công các sản phẩm chuyển đổi số về dịch vụ khách hàng… Viettel đã đang thực hiện mục tiêu trở thành Tập đoàn công nghệ, kinh doanh toàn cầu, thực hiện thắng lợi chuyển đổi số, tiên phong kiến tạo xã hội số và là nòng cốt xây dựng tổ hợp công nghiệp quốc phòng công nghệ cao.

Nhóm "Big 4" các ngân hàng lớn nhất Việt Nam cũng chuyển đổi số mạnh mẽ trong nhiều năm qua; Vietcombank, Agribank… đều triển khai ngân hàng số, dễ dàng trong thao tác, tích hợp nhiều giải pháp bảo mật ưu việt trên hệ thống dịch vụ ngân hàng số hiện đại…

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, doanh nghiệp nhà nước vẫn còn một số tồn tại trong việc thực hiện chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, hiệu quả hoạt động chưa tương xứng với nguồn lực nắm giữ; năng lực cạnh tranh, khoa học công nghệ còn hạn chế; công cụ quản trị kinh doanh còn chậm đổi mới, chưa làm chủ công nghệ lõi trong chuyển đổi số.

Phấn đấu có tối thiểu 10 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các nước tiên tiến

Để phát huy vai trò của doanh nghiệp tiên phong trong chuyển đổi số và thúc đẩy tăng trưởng hai con số, phát triển đất nước nhanh và bền vững, Bộ Tài chính đề xuất các cơ quan, doanh nghiệp cần tập trung một số giải pháp chủ yếu.

Đó là tạo đột phá, thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới. Tập trung hoàn thiện các quy định để cụ thể hóa các cơ chế, chính sách tại Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Hoàn thiện pháp luật, cơ chế chính sách về chuyển đổi số; đồng bộ các quy định pháp luật, cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp đổi mới công nghệ, đầu tư vào các ngành công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, nông nghiệp công nghệ cao, logistic và hạ tầng thông minh...

Tập trung thực hiện cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực; nâng cao năng suất lao động, sức cạnh tranh của nền kinh tế. Các doanh nghiệp nhà nước trong lĩnh vực nông nghiệp cần tập trung chuyển mạnh tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, ưu tiên phát triển trồng trọt tuần hoàn, phát thải carbon thấp. Các doanh nghiệp nhà nước trong ngành dịch vụ cần dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại, phát triển một số ngành, sản phẩm dịch vụ có hàm lượng tri thức và công nghệ cao, có lợi thế cạnh tranh. Hình thành một số trung tâm dịch vụ du lịch với sản phẩm du lịch chất lượng cao, có thương hiệu.

Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng doanh nghiệp công nghệ trong nước triển khai các nhiệm vụ nội địa hóa các công nghệ nền tảng và các giải pháp hỗ trợ chuyển đổi số như Cloud, AI, BigData,…và có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp này nghiên cứu.

Xây dựng cơ chế giúp doanh nghiệp nhà nước tiếp cận các Quỹ đầu tư công nghệ, Quỹ đầu tư mạo hiểm… của nhà nước để có nguồn kinh phí triển khai thử nghiệm các công nghệ mới, đổi mới mô hình hoạt động với độ rủi ro cao. Xây dựng cơ chế giúp doanh nghiệp nhà nước có thể xây dựng cơ chế lương, thưởng theo từng đặc thù công việc và linh hoạt theo nhu cầu thị trường.

Xây dựng chương trình khung chỉ đạo các doanh nghiệp công nghệ hợp tác, phối hợp với các doanh nghiệp nhà nước triển khai các giải pháp chuyển đổi số đồng bộ, hiệu quả, đảm bảo các yêu cầu và năng lực bảo mật và an toàn dữ liệu, chống tấn công mạng.

Về các nhiệm vụ trọng thời gian tới, Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cho rằng, các doanh nghiệp nhà nước cần bố trí ưu tiên nguồn vốn thực hiện chuyển đổi số với tiến độ cụ thể. Triển khai các hoạt động hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ số trong nước để tăng tỷ lệ nội địa hóa các công nghệ nền tảng và các giải pháp hỗ trợ chuyển đổi số như Cloud, AI, BigData,…

Đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ mới, dịch vụ mới (5G, AI); chú trọng kiên cố, bền vững hạ tầng mạng lưới, phòng chống thiên tai; ưu tiên, mở rộng hạ tầng cho công nghiệp sản xuất, công nghiệp công nghệ cao; tiếp tục triển khai các dự án xây dựng cơ bản lớn, quan trọng đảm bảo cơ sở vật chất cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan đại diện chủ sở hữu cần ưu tiên nguồn lực quốc gia đầu tư cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Phấn đấu đến năm 2045, tỷ lệ doanh nghiệp công nghệ số tương đương các nước phát triển; tối thiểu 10 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các nước tiên tiến.

Bộ Tài chính sẽ khẩn trương xây dựng các Nghị định hướng dẫn Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Bộ Khoa học và Công nghệ bố trí ít nhất 15% ngân sách nhà nước chi sự nghiệp khoa học phục vụ nghiên cứu công nghệ chiến lược.

Tại Hội nghị, Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông quân đội (Viettel); Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Quốc gia Việt Nam; Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT); Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã chia sẻ chiến lược trong thời gian tới, đặc biệt trong đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số nhằm góp phần trong tăng trưởng kinh tế.