Đổi mới cơ cấu đại biểu Quốc hội theo hướng tăng tỷ lệ đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách

Bảo Thương

Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo Đề án "Đổi mới cơ cấu, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đại biểu Quốc hội" (ĐBQH), nhiều ý kiến thành viên Ban Chỉ đạo cho rằng, cần thiết đổi mới cơ cấu ĐBQH theo hướng tăng tỷ lệ ĐBQH hoạt động chuyên trách một cách hợp lý.

Quang cảnh cuộc họp của Ban chỉ đạo. Ảnh:quochoi.vn
Quang cảnh cuộc họp của Ban chỉ đạo. Ảnh:quochoi.vn

Sáng 10/8/2023, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn - Trưởng ban Chỉ đạo Đề án "Đổi mới cơ cấu, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của ĐBQH" chủ trì cuộc họp của Ban.

Trình bày Tờ trình Đề án “Đổi mới cơ cấu, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của ĐBQH”, bà Nguyễn Thị Thanh - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Đề án cho biết, Đề án được xây dựng nhằm đổi mới cơ cấu, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của ĐBQH, nhất là ĐBQH hoạt động chuyên trách, đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đồng thời, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án.

Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Nguyễn Thị Thanh còn cho biết, việc xây dựng Đề án nhằm bảo đảm thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của Hiến pháp và pháp luật; phù hợp với định hướng đổi mới tổ chức, hoạt động của Quốc hội; bảo đảm hiệu quả, khả thi; đồng thời kế thừa những thành tựu đổi mới trong hoạt động của Quốc hội, của ĐBQH, nhất là từ Quốc hội khóa XIII đến nay.

Bà Nguyễn Thị Thanh - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Đề án phát biểu tại cuộc họp. Ảnh:quochoi.vn
Bà Nguyễn Thị Thanh - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Đề án phát biểu tại cuộc họp. Ảnh:quochoi.vn

Theo bà Nguyễn Thị Thanh, Đề án gồm 4 phần: Khái quát về ĐBQH, cơ cấu, chất lượng, hiệu quả hoạt động, cơ chế, tiêu chí đánh giá hoạt động của ĐBQH; Thực trạng tiêu chuẩn, cơ cấu, chất lượng, hiệu quả hoạt động và cơ chế, tiêu chí đánh giá hoạt động của ĐBQH; Giải pháp đổi mới cơ cấu, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của ĐBQH và xây dựng cơ chế, tiêu chí đánh giá hoạt động của ĐBQH trong các nhiệm kỳ tiếp theo; Tổ chức thực hiện.

Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo Đề án, đa số ý kiến cơ bản đồng tình với các nội dung của dự thảo Đề án. Một số ý kiến đề nghị có giải pháp hỗ trợ ĐBQH hoạt dộng như cung cấp thông tin, đổi mới hoạt động của bộ phận giúp việc (văn phòng Đoàn ĐBQH các địa phương), cung cấp kỹ năng hoạt động đại biểu dân cử, đảm bảo cơ sở vật chất, cơ chế chính sách của ĐBQH.

Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cho rằng cần thiết đổi mới cơ cấu ĐBQH theo hướng tăng tỷ lệ ĐBQH hoạt động chuyên trách một cách hợp lý; tăng tỷ lệ ĐBQH hoạt động chuyên trách tái cử; tăng đại biểu là chuyên gia trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ, kinh tế, tài chính - ngân sách; giảm số đại biểu công tác trong các ngành hành pháp, tư pháp.

Đồng thời, tiếp tục có các giải pháp để đạt cơ cấu nữ và bảo đảm cơ cấu dân tộc; Nghiên cứu tỷ lệ cho đại biểu tự ứng cử để khuyến khích những người có uy tín, năng lực tham gia ứng cử ĐBQH; Tiếp tục phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trong việc thu thập ý kiến cử tri đánh giá về hoạt động của ĐBQH...

Tại cuộc họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn - Trưởng ban Chỉ đạo Đề án đề nghị rà soát kỹ dự thảo Đề án để có các giải pháp hữu hiệu nhằm đổi mới cơ cấu, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của ĐBQH, nhất là ĐBQH hoạt động chuyên trách, để hoạt động của ĐBQH khoa học, tăng tính chuyên nghiệp, chuyên sâu, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030 và định hướng đến năm 2045.

Đồng thời, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, các giải pháp phải bảo đảm tính khả thi trong thực tế, thể hiện được chủ trương, đường lối, Nghị quyết của Đảng, phù hợp với quy định của Hiến pháp, pháp luật và giải quyết căn cơ, thấu đáo các tồn tại, hạn chế, bất cập đang đặt ra, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Đặc biệt chú ý và gia công, đầu tư nghiêm túc báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Đề án cho khoa học, thuyết phục, lý lẽ, lập luận chặt chẽ, bảo đảm cơ sở lý luận, pháp lý và thực tiễn.

Ngoài ra, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Thường trực Ban Chỉ đạo rà soát kỹ lưỡng thêm về tiêu chuẩn, cơ cấu ĐBQH, lộ trình tăng tỷ lệ đại biểu hoạt động chuyên trách. Về cơ chế, tiêu chí đánh giá hoạt động của ĐBQH, Đề án cần rõ hơn nữa về tính khả thi, hợp lý, thực chất của một số tiêu chí; bỏ các tiêu chí không còn phù hợp với nhiệm vụ, quyền hạn của ĐBQH.