Ưu tiên cải cách công tác kiểm soát chi ngân sách

Để phục vụ tốt hơn cho các đơn vị sử dụng ngân sách, giảm thiểu chi phí về thời gian và vật chất cho xã hội, thời gian qua, Kho bạc Nhà nước (KBNN) luôn chú trọng đổi mới công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước (NSNN) - khâu nghiệp vụ quan trọng có giao dịch chủ yếu và trực tiếp với khách hàng. Nhờ đó, việc kiểm soát chi NSNN (cả chi đầu tư và chi thường xuyên) trong những năm gần đây đã có bước đột phá về giảm thiểu thủ tục và rút ngắn thời gian kiểm soát chi NSNN.

Cụ thể, đối với kiểm soát chi nguồn vốn đầu tư, thời gian kiểm soát chi đã được KBNN rút ngắn từ 7 ngày xuống còn 3 ngày làm việc. Đáng chú ý, từ năm 2018, KBNN đã áp dụng phương thức “thanh toán trước, kiểm soát sau” đối với hợp đồng thanh toán nhiều lần, nhờ đó đã rút ngắn tối đa thời gian thanh toán xuống còn 1 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ, chứng từ hợp pháp hợp lệ của đơn vị sử dụng ngân sách. Đối với chi thường xuyên, KBNN đã kiểm soát các khoản chi nhỏ theo bảng kê chứng từ thanh toán.

Cùng với việc cải cách trên, KBNN đã đẩy mạnh thực hiện cơ chế một cửa một giao dịch viên trong kiểm soát chi NSNN. Với cơ chế này, người tiếp nhận hồ sơ cũng chính là người xử lý công việc cho đơn vị sử dụng ngân sách; từ đó, đã rút ngắn thời gian thanh toán, giảm bớt đầu mối kiểm soát chi.

Về triển khai dịch vụ công trực tuyến, KBNN đã tích cực triển khai dịch vụ này trên phạm vi toàn quốc cho các đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư có mở tài khoản giao dịch tại KBNN. Phương thức giao dịch mới này các đơn vị sử dụng ngân sách, chủ đầu tư không phải đến giao dịch trực tiếp tại KBNN, thay vào đó, đơn vị sử dụng ngân sách chỉ thực hiện ký hồ sơ, chứng từ bằng chữ ký số gửi sang KBNN trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến khi có nhu cầu chi ngân sách.

Ngoài những cải cách trên, KBNN đã triển khai ứng dụng thông báo số dư tài khoản cho đơn vị sử dụng ngân sách. Theo đó, KBNN thực hiện cung cấp cho các đơn vị sử dụng ngân sách (chủ tài khoản) về tình hình biến động số dư tài khoản của đơn vị, cũng như trạng thái xử lý giao nhận hồ sơ, chứng từ yêu cầu thanh toán... Từ đó, thủ trưởng các đơn vị sử dụng ngân sách có thể chủ động nắm bắt thông tin về tình hình biến động số dư tài khoản, tình trạng xử lý hồ sơ, các giao dịch thanh toán qua ứng dụng KBNN trên thiết bị di động.

Đánh giá về công tác kiểm soát chi ngân sách của KBNN thời gian qua, ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Tổng Giám đốc KBNN cho biết, cải cách công tác kiểm soát chi ngân sách đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho khách hàng và đơn vị sử dụng ngân sách. Có thể kể tới những lợi ích như: Giảm hồ sơ, tài liệu; giảm về thủ tục hành chính; giảm đầu mối kiểm soát thông qua cơ chế một cửa một giao dịch viên; giảm thời gian kiểm soát thanh toán; giảm tiếp xúc trực tiếp với khách hàng. Đây là tiền đề để KBNN dần hướng tới hình thành kho bạc số.

Tiếp tục đổi mới công tác kiểm soát chi

Với vai trò là một bộ phận không thể thiếu trong hệ thống quản lý tài chính, nhiệm vụ đặt ra đối với toàn hệ thống KBNN là phải hiện đại hóa nhanh chóng công nghệ quản lý nhằm tập trung nhanh, đầy đủ nguồn thu, kiểm soát chặt chẽ, hiệu quả các khoản chi NSNN.

Để đáp ứng nhiệm vụ trên, tại dự thảo Chiến lược phát triển KBNN giai đoạn 2021 - 2030, KBNN đã đưa ra mục tiêu hoàn thiện cơ chế kiểm soát chi NSNN theo hướng kiểm soát theo rủi ro, điện tử hóa các giao dịch thu, chi NSNN. Đến năm 2025, về cơ bản, toàn bộ các giao dịch thu, chi NSNN qua KBNN được thực hiện theo phương thức điện tử và thực hiện chia sẻ thông tin, dữ liệu thu, chi NSNN theo thời gian thực. Sau năm 2025, KBNN tập trung phát triển các dịch vụ theo nhu cầu của người dân, doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước.

Hiện thực hóa mục tiêu trên, KBNN đã đưa ra các giải pháp để tăng cường nghiệp vụ kiểm soát chi ngân sách trong giai đoạn tới. Theo đó, KBNN sẽ đổi mới cơ chế quản lý cam kết chi NSNN; cung cấp đầy đủ thông tin cam kết chi NSNN phục vụ cho việc lập, phân bổ và thực hiện kế hoạch ngân sách trung hạn, hàng năm theo thông lệ quốc tế.

Đồng thời, thống nhất quy trình và điện tử hóa công tác kiểm soát, thanh toán các khoản chi NSNN qua KBNN; thực hiện chia sẻ và liên thông dữ liệu điện tử trong toàn bộ quá trình quản lý chi NSNN, đảm bảo hiệu quả, công khai, minh bạch trong quản lý và sử dụng kinh phí NSNN.

Cùng với đó, KBNN tiếp tục đổi mới phương thức kiểm soát chi ngân sách theo hướng kiểm soát theo rủi ro gắn với tăng cường phân cấp, giao trách nhiệm giải trình cho đơn vị sử dụng ngân sách và tương ứng với mức độ phát triển chức năng kiểm toán nội bộ tại các bộ, ngành, địa phương.

Bên cạnh đó, KBNN tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt trong chỉ trả NSNN, nhất là đối với các đối tượng thụ hưởng ở vùng sâu, vùng xa hoặc không có tài khoản ngân hàng.

Như vậy, việc đổi mới công tác kiểm soát chi NSNN của KBNN thời gian qua không chỉ mang lại lợi ích cho khách hàng, mà còn rút ngắn thời gian thanh toán, giảm bớt được đầu mối trong kiểm soát chi. Qua đó, đảm bảo tính chặt chẽ, an toàn trong kiểm soát chi của KBNN.