Điều tiết cao với tài sản giá trị lớn

Theo Dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất căn cứ tính thuế tài sản là giá tính thuế và thuế suất. Theo đó, giá tính thuế đối với đất được xác định bằng diện tích đất tính thuế nhân với giá 1m² đất tính thuế. Trong đó, Bộ Tài chính đề nghị xác định giá 1m² đất tính thuế theo giá 1m² đất tại Bảng giá đất do UBND cấp tỉnh công bố tại thời điểm tính thuế nhằm tạo thuận lợi cho người nộp thuế trong việc kê khai thuế và thuận tiện cho cơ quan thuế trong việc xác định giá tính thuế.

Đối với đất xây dựng nhà chung cư (gồm nhà chung cư được xây dựng với mục đích để ở và nhà chung cư được xây dựng có mục đích sử dụng hỗn hợp để ở và kinh doanh) thì diện tích đất tính thuế được xác định bằng diện tích nhà của từng tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng nhân với hệ số xác định diện tích đất tính thuế theo quy định của Chính phủ.

Hiện nay, các nhà chung cư thấp tầng đều là các nhà chung cư cũ, nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư (chủ yếu phục vụ cho người có thu nhập thấp và trung bình trong xã hội), còn các chung cư cao tầng đều là các chung cư cao cấp, được hưởng lợi nhiều từ việc sử dụng kết cấu hạ tầng giao thông, phúc lợi xã hội, đặc biệt là những căn hộ shophouse ở tầng 1 hoặc thông tầng thường giá bán rất cao.

Do đó, nếu quy định hệ số xác định diện tích đất để tính thuế đối với nhà chung cư như quy định của Luật thuế Sử dụng Đất phi nông nghiệp (tổng hệ số bằng 1) thì nhà chung cư thấp tầng, nhà ở tái định cư, nhà ở của người có thu nhập thấp, trung bình sẽ phải nộp thuế cao hơn nhà ở cao tầng, dẫn đến việc không đảm bảo công bằng và chưa phù hợp với thực tế.

Để đảm bảo công bằng, đúng bản chất của thuế tài sản, thực hiện điều tiết cao đối với những người có tài sản giá trị lớn, đảm bảo người được hưởng lợi nhiều từ việc sử dụng kết cấu hạ tầng giao thông, phúc lợi xã hội phải có nghĩa vụ cao hơn, Bộ Tài chính đề xuất quy định hệ số xác định diện tích đất tính thuế đối với đất xây dựng nhà chung cư có sự phân biệt giữa diện tích để ở và diện tích để kinh doanh như sau:

Về mức thuế suất, Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế tài sản đối với đất ở (bao gồm cả trường hợp sử dụng để kinh doanh; đất xây dựng nhà chung cư) với mức thuế suất là 0,4% trên toàn bộ giá trị đất. Đối với nhà thuộc đối tượng chịu thuế, Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế 0,4% đối với nhà trên 700 triệu đồng. Giá trị nhà dưới 700 triệu đồng thì không phải đóng thuế tài sản.

Hạn chế tình trạng sốt “nóng”, tăng “ảo” thị trường bất động sản

Bộ Tài chính cho rằng, các mức thuế suất đề xuất như trên sẽ góp phần hạn chế các tình trạng đầu cơ về đất, sử dụng đất lãng phí, chiếm dụng đất công. Đồng thời, tạo tính chủ động cho chính quyền địa phương trong việc quy định mức thuế suất thuế tài sản phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Ủng hộ việc ban hành Luật Thuế tài sản, ông Huỳnh Thế Du - Giảng viên Chính sách công (Đại học Fulbright Việt Nam) cho rằng, thực tế hiện nay, tình trạng đầu cơ rất phổ biến, nhà đất để không gây lãng phí. Trong khi đó, những tài sản này phải đưa vào khai thác mới tạo ra được giá trị. Do đó, về lâu dài, Thuế Tài sản sẽ góp phần khuyến khích sử dụng có hiệu quả đất đai, hạn chế đầu cơ đất, nhà ở, đưa bất động sản về đúng giá trị thực của nó.

Cùng quan điểm trên, ông Phạm Văn Khánh, Vụ trưởng Vụ Kinh tế xây dựng (Bộ Xây dựng) nhận định, Dự án Luật Thuế tài sản nếu được thông qua sẽ có những tác động tích cực đến thị trường bất động sản. Theo đó, khi nhà đất được đưa về đúng giá trị thực, bớt sốt “nóng”, tăng “ảo” thì người dân, nhà đầu tư sẽ chuyển từ kinh doanh bất động sang tập trung sản xuất kinh doanh hơn.

Chuyên gia tài chính, TS. Đinh Thế Hiển cho rằng, việc áp dụng Thuế Tài sản, trong đó thuế tài sản đối với nhà, đất ở là cần thiết và phải thực hiện trong một quốc gia văn minh hiện đại nhằm đảm bảo những người có tài sản trên mức trung bình phải thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước, góp phần hạn chế việc tăng nóng giá nhà đất. Bên cạnh đó, nguồn thu từ Thuế Tài sản được sử dụng đúng mục đích sẽ tạo nguồn lực để đầu tư trở lại hạ tầng kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, đảm bảo công bằng xã hội.

Trong báo cáo góp ý kiến về đề xuất ban hành Luật Thuế tài sản của Bộ Tài chính, Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cho rằng, Luật Thuế tài sản nếu được ban hành sẽ góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước, tăng nguồn thu ngân sách, góp phần giúp thị trường bất động sản minh bạch và lành mạnh.