Đừng nghe các chuyên gia dự báo giá dầu
(Tài chính) Giá dầu hiện đang trong xu hướng khó dự báo hơn bao giờ hết, bởi các yếu tố phức tạp tác động. Tờ Jakarta Post cho rằng, các chuyên gia đang tự làm khó mình khi đưa ra những dự báo đặc biệt về xu hướng giá dầu. Thay vào đó, chỉ nên xem xét những nhân tố đang điều khiển giá dầu hôm nay.
Thứ nhất, nguồn cung đá phiến hydrocarbon tăng. Dầu đá phiến đang tăng mạnh, điều đã được các nhà sản xuất thừa nhận sản lượng từ đá phiến đã nhiều hơn so với dự kiến. Hơn nữa, sự ổn định của sản xuất đá phiến hydrocarbon đã tỏ ra hấp dẫn (so với việc khai thác bình thường), nơi mỗi USD đầu tư cho ra một sản phẩm hợp lý nhất định.
Thứ hai, nhu cầu dầu trên toàn thế giới đang giảm chứ không chỉ riêng ở Trung Quốc. Thế giớái đang nóng lên và mùa đông không còn khắc nghiệt như trước. Chậm rãi nhưng chắc chắn, người tiêu dùng toàn cầu đang chuyển đổi sang khí đốt. Ô tô chiếm khoảng 60% nhu cầu dầu trong khi các loại xe chạy bằng khí đốt và điện ngày càng tăng. Năng lượng mặt trời cũng đang gia tăng và có thể trở thành nguồn năng lượng thay thế trong trung hạn.
Thứ ba, Trung Đông không ổn định, nguy cơ về sự gián đoạn nguồn cung nghiêm trọng do chiến tranh, các phong trào chính trị (Mùa Xuân Ảrập) hay thậm chí chính sách cấm vận tạo thêm căng thẳng, không ổn định đối với sự cân bằng cung cầu vốn đã bấp bênh. Sản xuất dầu thất thường từ các nước đang bị chiến tranh tàn phá như Iraq và Libya thường gây bất ngờ trên thị trường với nguồn cung thực tế khác xa với dự đoán.
Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng cũng gây sợ hãi với các nhà phân tích. Thị trường có thể dễ dàng bị đe dọa bởi chủ nghĩa khủng bố, đặc biệt là IS, tổ chức thậm chí khiến cả al-Qaeda cũng e ngại. Nguy cơ hoạt động khủng bố có xu hướng giữ giá dầu cao hoặc ít nhất dễ bay hơi.
Giá dầu cao là điều cần thiết để hỗ trợ ngân sách đối với các quốc gia phụ thuộc nặng nề vào nguồn thu từ dầu. Nói cách khác, một khi giá dầu giảm, sự tổn thương có thể buộc họ phải cắt giảm sản lượng nếu họ là thành viên của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC), hoặc ít nhất gây áp lực đáng kể lên các nhà sản xuất nhằm giảm sản lượng khai thác để tăng giá. Ảrập Xêút, và sau đó là OPEC, đã duy trì lập trường kiên định không cắt giảm sản lượng để giữ giá, vì họ tin rằng bất kỳ sự cắt giảm sản lượng nào đều không làm tăng giá dầu, bởi đơn giản là các nhà sản xuất đá phiến sẽ lấp đầy khoảng trống đó. Với quyết định tiếp tục duy trì sản lượng, khiến giá dầu giảm sâu, Ảrập Xêút hy vọng các nhà sản xuất đá phiến mới là bên cắt giảm sản lượng, từ bỏ các cam kết xây dựng cơ sở hạ tầng đá phiến, khiến nguồn cung giảm, khi đó, giá dầu tăng lên cho phép OPEC duy trì thị phần với giá cao hơn trong tương lai.
Ngay cả khi xem xét các yếu tố trên cũng không thể mong đợi để đưa ra một dự đoán hợp lý về xu hướng giá dầu hiện nay. Sự biến động của giá dầu thấp có thể do các yếu tố không được nghĩ tới và bất ngờ, hoặc từ sự kết hợp phức tạp của nhiều yếu tố. Điểm mấu chốt là thế giới ngày nay phức tạp hơn nhiều khiến cho giá dầu khó dự đoán hơn. Hầu hết các nhà bình luận hiện nay tin rằng giá dầu sẽ ở mức thấp trong ít nhất một năm hoặc lâu hơn nếu không có nhiều biến động lớn, chẳng hạn một cuộc chiến tranh đơn phương hay các cuộc tấn công khủng bố lớn gây ra những hậu quả đối với giá dầu.
Dự đoán giá dầu sẽ dao động ở mức 50 - 100USD/thùng trong vài năm tới hoặc lâu hơn, sau đó tăng dần khi dân số, giáo dục, sự thịnh vượng và nguồn cầu tiếp tục tăng, nhưng vẫn dao động trong phạm vi tương đối lớn, thời gian và mức độ thay đổi chủ yếu phụ thuộc vào các trò chơi địa - chính trị. Nhiều người có thể chỉ trích dự báo có biên độ lớn như vậy, nhưng trên thực tế, dự đoán sẽ có biến động với mức giá trung bình khoảng 75USD/thùng trong vài năm tới.