Tăng trưởng bất chấp COVID-19

Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) không chỉ là đòn bẩy thúc đẩy thương mại hai chiều mà còn là lợi thế ưu việt cho doanh nghiệp trong bối cảnh dịch COVID-19 gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Đây là nhận định của Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An tại Diễn đàn Thương mại Việt Nam - EU ngày 27.10.

Số liệu của Bộ Công Thương minh chứng cho nhận định này. Trao đổi thương mại hai chiều giữa Việt Nam và EU sau một năm thực thi EVFTA đạt 54,87 tỷ USD, tăng 12,1% so với giai đoạn cùng kỳ. Trong đó, xuất khẩu đạt 38,48 tỷ USD, tăng 11,3% và nhập khẩu đạt 16,39 tỷ USD, tăng 14,04%.

Đáng chú ý, mặc dù Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề do đợt dịch lần thứ 4 bùng phát tại vùng xuất khẩu trọng điểm phía Nam, nhưng 9 tháng năm 2021, thương mại hai bên vẫn tăng trưởng khả quan với kim ngạch 41,3 tỷ USD, tăng 13,4% so với cùng kỳ 2020.

Trước đó, Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat) xác nhận Việt Nam đã vươn lên trở thành đối tác thương mại hàng hóa lớn nhất của EU trong khu vực ASEAN, với kim ngạch thương mại hai chiều năm 2020 đạt 43,2 tỷ EUR và nằm trong tốp 10 nước cung ứng hàng hóa lớn nhất vào thị trường EU.

Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh, thương mại điện tử trở thành điểm sáng. “Ví dụ rõ nét nhất là hàng tấn vải thiều Bắc Giang đã được xuất khẩu qua EU thông qua nền tảng thương mại điện tử, đánh dấu lần đầu tiên nông sản Việt được xuất khẩu xuyên biên giới thông qua hình thức này”, Thứ trưởng Đặng Hoàng An nói.

Bà Cao Cẩm Linh, Giám đốc chiến lược Tổng Công ty CP Viettel Post cho biết, dù mới chỉ bán 1.200 đơn hàng tại thị trường Đức nhưng kết quả này đã mở ra hướng đi mới. Không chỉ đẩy mạnh xuất khẩu, EVFTA còn giúp cho người tiêu dùng Việt Nam tiếp cận nhiều sản phẩm nhập khẩu có chất lượng cao từ EU và được hưởng lợi thế về nhập khẩu.

Trong khuôn khổ Diễn đàn Thương mại Việt Nam - EU, Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) đã phát hành sách giới thiệu về Quy định nhập khẩu của EU nhằm phổ biến rộng rãi thông tin thị trường và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận và xuất khẩu thành công.  

Tạo sức bật cho giai đoạn mới

Trong bối cảnh bình thường mới, EVFTA được kỳ vọng sẽ tạo sức bật cho hợp tác thương mại đầu tư giữa hai bên. Ông Ngô Chung Khanh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, nhìn vào kim ngạch xuất nhập khẩu của các tỉnh, thành phố có thể thấy thị phần của thị trường EU còn tương đối khiêm tốn và chưa được đẩy mạnh.

Để tận dụng dư địa từ EVFTA, ngay bây giờ doanh nghiệp cần vượt qua tâm lý an toàn, mạnh dạn mở rộng thị trường. Bên cạnh đó, nâng cao các tiêu chuẩn về chất lượng, truy xuất nguồn gốc với tâm thế coi đây là yêu cầu cao của đối tác chứ không phải là rào cản.

Các chuyên gia tham dự diễn đàn cũng cho rằng, muốn đẩy mạnh hợp tác hai bên, Việt Nam cần xây dựng các kịch bản phù hợp để thích ứng linh hoạt và hiệu quả với tình hình mới. Cùng với đó, khơi thông mọi nguồn lực cho phục hồi và tăng trưởng kinh tế, bảo đảm chuỗi cung ứng; tích cực hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ổn định và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, không để nền kinh tế bị lỡ nhịp phục hồi.

Nói về kế hoạch phục hồi kinh tế sau dịch và tận dụng cơ hội từ EVFTA, bà Phan Thị Thắng, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh cho biết, EU là nhà đầu tư và đối tác thương mại truyền thống của TP. Hồ Chí Minh. Vì vậy, tới đây, thành phố sẽ phát triển các dịch vụ hỗ trợ xuất nhập khẩu, hạ tầng logistics để cùng các tỉnh phía Nam đưa hàng hóa vào EU với chi phí thấp hơn.

Để tăng cường hợp tác thương mại giữa Việt Nam - EU, bà Thắng đề xuất cơ quan quản lý cần đơn giản hóa thủ tục xuất, nhập khẩu, nhất là thủ tục chứng nhận xuất xứ hàng hóa phù hợp với điều kiện thực tiễn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu.

Thứ trưởng Đỗ Hoàng An tin rằng, EVFTA sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Việt Nam tham gia vào quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng với các đối tác EU. Hơn lúc nào hết, doanh nghiệp cần nhanh chóng nắm bắt, chủ động thích nghi, đổi mới chính mình để đón đầu những cơ hội mới khi nền kinh tế chuyển trạng thái hậu COVID-19.

Ông cam kết Bộ Công Thương cùng hệ thống các Thương vụ Việt Nam tại EU sẽ nỗ lực đồng hành với doanh nghiệp hai bên để khai thác tối đa lợi thế từ EVFTA