Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) vừa có báo cáo cập nhật nhanh về thị trường tiền tệ sau động thái tăng lãi suất lần thứ 4 trong năm nay của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vào đêm 19/12.

Theo BVSC, việc tăng lãi suất lần này trên thực tế đã được dự báo từ trước. Điều nhà đầu tư chờ đợi là những thông điệp Fed đưa ra sau cuộc họp lần này. Cụ thể, mức dự báo trung vị về lãi suất của Fed vào cuối năm 2019 và 2020 lần lượt là 2,9% và 3,1% - thấp hơn so với mức 3,1% và 3,4% trong dự báo của Fed hồi tháng 9/2018. Đồng thời, mức lãi suất “trung tính” (neutral rate) cũng được Fed dự kiến ở mức 2,8% thay cho mức 3% trước đây. Điều này hàm ý mức lãi suất vào cuối chu kỳ tăng của Fed có thể còn vượt mức lãi suất trung tính.

BVSC cho rằng những ước tính của Fed về các mức lãi suất mới trong thời gian tới có phần kém “nới lỏng” hơn so với bài phát biểu của chủ tịch Fed hồi cuối tháng 11 (ông Powell khi đó cho rằng mức lãi suất hiện tại đã ở ngay dưới mức lãi suất “trung tính”, hàm ý lộ trình tăng lãi suất sẽ không còn quá gấp gáp. Việc Fed dự kiến có thể tăng lãi suất lên trên mức “neutral rate” cho thấy sự thận trọng của cơ quan này. Đây cũng có thể là lý do khiến nhà đầu tư có phần thất vọng, đẩy chỉ số Dow Jones mất 1,3% giá trị trong phiên giao dịch đêm qua (19/12/2018).

Lý do Fed vẫn quyết định tăng lãi suất trong tháng 12 và dự kiến sẽ còn tăng khoảng 2 lần nữa trong năm 2019 và 1 lần nữa trong năm 2020 chủ yếu xuất phát từ thực trạng của kinh tế Mỹ hiện nay. Trước cuộc họp, nhiều nhà đầu tư kỳ vọng đà lao dốc của TTCK Mỹ thời gian gần đây và lạm phát lõi của Mỹ đang cho xu hướng giảm, ở mức dưới mục tiêu 2% có thể là lý do khiến Fed xem xét chưa tăng lãi suất trong tháng 12. Trên thực tế, BVSC cho biết theo dõi thì kể từ năm 1980, Fed hiếm khi tăng lãi suất trong những giai đoạn TTCK Mỹ giảm điểm mạnh. Tuy nhiên, bằng quyết định tăng lãi suất đêm qua, Fed cho thấy cơ quan này hiện vẫn chú trọng mục tiêu hạ nhiệt dần nền kinh tế, đưa tăng trưởng của Mỹ về mức tiềm năng, tránh một cú “hạ cánh cứng”.

Đối với thị trường Việt Nam, năm 2018, VND là một trong những đồng tiền có sức chống chọi tốt nhất trước các đợt tăng lãi suất của Fed. Việt Nam cũng là nước duy nhất tại khu vực Đông Nam Á chưa phải tăng lãi suất điều hành trong năm 2018. Việc giữ cho VND không bị mất giá quá mạnh được NHNN thực hiện chủ yếu qua việc rút bớt thanh khoản ra khỏi hệ thống ngân hàng, tạo sự khan hiếm VND, qua đó bảo vệ giá trị của đồng nội tệ.

Dự báo năm 2019, mặc dù Fed sẽ tiếp tục lộ trình tăng lãi suất nhưng về cơ bản, tần suất tăng sẽ ít dần. Trên cơ sở đó, BVSC cho rằng áp lực đối với VND trong năm 2019 sẽ không nhiều như năm 2018. Tuy vậy, sự thận trọng là cần thiết nên NHNN nhiều khả năng vẫn sẽ điều hành thanh khoản theo hướng chặt chẽ, khó có khả năng tiền Đồng được đẩy ra thị trường quá nhiều như nửa đầu năm 2018.

Ở một diễn biến khác, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng và lãi suất huy động vẫn đang duy trì ở mặt bằng khá cao. NHNN vẫn đang hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng thông qua hoạt động bơm vốn qua kênh OMO và tín phiếu. BVSC dự báo lãi suất sẽ hạ nhiệt dần sau thời điểm tết Dương Lịch (thời hạn các ngân hàng đáp ứng tiêu chuẩn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn giảm về mức 40%) và thậm chí sẽ có xu hướng giảm sau thời điểm Tết Âm lịch (khi nguồn tiền dư thừa quay trở lại các ngân hàng).

Và BVSC cho rằng không thấy quá nhiều rủi ro đối với lãi suất trong năm sau, nhất là trong bối cảnh lạm phát có xu hướng hạ nhiệt và sẽ không tăng quá cao trong năm 2019 (dự báo CPI 2019 ở mức quanh 3,5% - tương đương năm 2018).