Báo cáo này được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 6/2017, thông qua khảo sát, giám sát việc thực hiện nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong lĩnh vực thuế và hải quan năm 2016 tại 13 tỉnh, thành phố trên khắp cả nước, gồm: Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Cần Thơ, Bình Dương, Bà Rịa Vũng Tàu, Hồ Chí Minh và Đồng Nai.

Một số nội dung giám sát gồm: Sự đồng bộ trong việc thực hiện quy trình thủ tục hành chính (TTHC); các sáng kiến, giải pháp nổi bật nhằm cải thiện cơ chế đối thoại, lắng nghe nhu cầu doanh nghiệp (DN), hỗ trợ giải quyết vướng mắc cho DN; Việc thực hiện thủ tục khai và nộp thuế điện tử; Việc thực hiện cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN và công tác kiểm tra chuyên ngành trong hoạt động thông quan…

Kết quả giám sát cho thấy, thời gian qua Bộ Tài chính đã làm tốt vai trò chỉ đạo, điều phối trong tham mưu hoàn thiện cơ chế chính sách, từng bước tạo lập được hành lang pháp lý tương đối toàn diện và đồng bộ cho công cuộc cải cách. Kết quả cải cách TTHC theo Nghị quyết số 19/NQ-CP và Nghị quyết số 35/NQ-CP của Chính phủ cho thấy, chủ trương cải cách lĩnh vực thuế và hải quan là kịp thời, trúng và đúng hướng, góp phần quan trọng làm động lực phát triển kinh tế đất nước.

Các điểm sáng được báo cáo ghi nhận như: Các đơn vị đã triển khai mạnh mẽ ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác cải cách hành chính nhằm giảm thời gian, chi phí và tạo thuận lợi tối đa cho DN khi làm các thủ tục về thuế và hải quan.

Đến nay, cơ bản các TTHC thuế của DN đã được thực hiện qua điện tử, hệ thống khai thuế và nộp thuế điện tử đã được triển khai tại 63/63 tỉnh, thành; Cơ chế một cửa quốc gia trong trao đổi thông tin và xử lý dữ liệu điện tử với các bộ, ngành liên quan đến thực hiện thủ tục hải quan đã được khai thác chính thức và bước đầu đạt hiệu quả.

Báo cáo ghi nhận, tính đến cuối năm 2016, cả nước đã có hơn 566 nghìn doanh nghiệp (DN) tham gia sử dụng dịch vụ khai thuế qua mạng, đạt 99,81% trên tổng số hơn 567 nghìn DN đang hoạt động; số lượng hồ sơ khai thuế điện tử đã tiếp nhận và xử lý là trên 35,8 triệu hồ sơ.

Trong số các tỉnh, thành phố tiến hành giám sát, một số địa phương có kết quả kê khai thuế điện tử đạt tỷ lệ cao như: Khánh Hòa, Cần thơ (100%); TP. Hồ Chí Minh (99,97%); Hải Phòng (99,84%); Bắc Ninh, Quảng Ninh (99,8%); Quảng Ngãi (98,28%); Hà Nội (97%); Bình Dương (93%)… Công tác tiếp nhận và giải quyết các TTHC thuế của cơ quan thuế cũng được thực hiện kịp thời, đảm bảo về thời gian và tiến độ.

Qua giám sát tại 12 tỉnh, thành phố báo cáo khẳng định, thời gian qua bằng nhiều hình thức thiết thực, các Cục Hải quan đã tích cực tham gia thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia theo lộ trình, đảm bảo tiến độ thời gian kế hoạch đề ra. Tính đến tháng 9/2017, cả nước có 11/12 bộ, ngành với 41 TTHC đã được thực hiện trên Cổng thông tin Cơ chế một cửa quốc gia, xử lý hơn 502 nghìn hồ sơ của khoảng 15 nghìn DN.

Hệ thống thông quan điện tử tự động VNACCS/VCIS chính thức được triển khai từ ngày 1/4/2014 đã tạo ra bước đột phá trong công tác cải cách hiện đại hóa của ngành Hải quan. Thủ tục hải quan chủ yếu được thực hiện bằng phương thức điện tử tại tất cả các cục Hải quan, Chi cục Hải quan trên cả nước, nổi bật là hệ thống xử lý dữ liệu tập trung ở cấp tổng cục với mức độ tự động hóa cao.

Đến nay, hệ thống đã vận hành ổn định tại 100% Cục Hải quan, 100% Chi cục Hải quan trên cả nước. Trong thực hiện thủ tục hải quan, việc triển khai hệ thống VNACCS/VCIS đã giúp đơn giản hóa quy trình thủ tục hải quan, hồ sơ hải quan, giảm thời gian thông quan (không quá 3 giây đối với luồng xanh), nhờ đó tiết kiệm rất nhiều thời gian và chi phí làm thủ tục hải quan của DN…

“Công tác cải cách, đơn giản hóa TTHC cho DN theo hướng đơn giản, minh bạch, thuận tiện và thống nhất; phù hợp với các chuẩn mực quốc tế; giảm chi phí, thời gian thực hiện TTHC thuế và hải quan, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh. Đồng thời, duy trì trật tự kỷ cương, nâng cao năng lực, trình độ, chấn chỉnh lề lối làm việc, tác phong ứng xử của cán bộ thuế, hải quan, tạo sự thuận lợi và hài lòng cho DN… đã được Bộ Tài chính và các đơn vị đặc biệt quan tâm đẩy mạnh thực hiện”, báo cáo nhấn mạnh.