Giá bất động sản không thể giảm hơn nữa?
(Tài chính) Đó là nhận định của TS. Vũ Đình Ánh, chuyên gia kinh tế, đưa ra tại hội thảo “Đón đầu cơ hội hồi phục thị trường bất động sản (BĐS)” do tạp chí Cafeland và Công ty CBRE tổ chức ngày 21/10 tại TP. Hồ Chí Minh. Theo đó, TS. Vũ Đình Ánh cho rằng giá BĐS thời gian tới không thể xuống được nữa, thậm chí có thể sẽ tăng ở những quý tiếp theo.
Hiện TP. Hồ Chí Minh có 1.403 dự án phát triển nhà ở, trong đó có 30,3% dự án đã hoàn thành với 426 căn, 49% dự án đang gặp khó khăn hoặc ngưng triển khai. Số lượng dự án đang thi công là 201 dự án, chiếm 15%. Bên cạnh những dự án triển khai mới vẫn còn những tồn đọng của thị trường BĐS chưa giải quyết được. Theo chuyên gia kinh tế TS. Vũ Đình Ánh, năm 2009 có nhiều tập đoàn kinh tế, doanh nghiệp tay ngang nhảy vào thị trường BĐS nên đang muốn bán dự án để rút vốn về.
Bên cạnh đó, các ngân hàng cũng đang sống dở chết dở với các khoản cho vay BĐS hay cho vay thế chấp bằng BĐS trước kia với việc định giá quá cao do thị trường sốt nóng. Nay thị trường BĐS đóng băng, giá trị BĐS giảm thê thảm mà bán cũng không ai mua. Các điểm nghẽn này cũng chưa tháo gỡ được nên vẫn làm thị trường lình xình.
Thị trường BĐS năm tới tiếp tục sôi động tập trung ở phân khúc sản phẩm giá trung bình, thấp và có diện tích dưới 100m2. Nhưng thời gian thi công dự án đúng tiến độ cũng là yếu tố quan trọng để các giao dịch BĐS gia tăng.
Vì hầu hết hiện nay người mua BĐS đều có vay vốn ngân hàng. Đây cũng là một điều kiện quan trọng để thị trường BĐS sôi động vì thời gian qua đã có quá nhiều dự án chậm tiến độ thi công tới 2-3 năm làm nản lòng nhà đầu tư và người mua nhà khi nhà chưa được nhận mà vẫn phải trả lãi vay ngân hàng khiến giá thành BĐS đội lên cao.
Thực tế, thời gian triển khai cho dự án thường cao hơn, nhưng trong thời gian qua Sở Xây dựng đã rà soát các thủ tục hành chính và đã kéo giảm được 25% thời gian thi công cho các chủ đầu tư. Chủ trương của Chính phủ là phải kéo giảm được tới 40% thời gian thi công của các dự án hiện nay, trong đó có việc cải cách thủ tục hành chính.
Theo TS. Vũ Đình Ánh, giá BĐS sẽ khó giảm sâu nữa, vì nền kinh tế năm 2014 có nhiều dấu hiệu khả quan khi tăng trưởng GDP đạt kế hoạch, lạm phát tăng thấp hơn kỳ vọng và được kiềm chế ổn định, hàng loạt các gói cho vay BĐS được ngân hàng tung ra: gói 30.000 tỷ đồng, gói cho vay cán bộ công nhân viên tối đa 1,05 tỷ đồng để mua nhà, các gói ưu đãi lãi suất thấp cho vay mua, sửa chữa nhà của các ngân hàng thương mại… Đến năm 2015, Chính phủ tiếp tục gỡ khó cho thị trường BĐS như: sửa Luật Kinh doanh BĐS, Luật Nhà ở, tăng giá đất lên gấp đôi… nhằm giúp thị trường BĐS ấm hơn.
Hai gánh nặng hiện tại của thị trường BĐS là nợ xấu và nợ công vẫn là bài toán hóc búa đè nặng nên thị trường BĐS, trong tổng nợ xấu của nền kinh tế hiện nay có một phần lớn là BĐS và ngay cả tổng nợ công liên quan đến BĐS cũng chiếm phần đáng kể. Thêm vào đó, TS.Ánh cũng nhận định lãi suất vay vốn ngân hàng hiện rất khó giảm nếu không nói là không thể giảm ít nhất là trong ngắn hạn. Nếu doanh nghiệp không có chiến lược kinh doanh tốt, không đủ lợi nhuận để trả lãi suất 10%/năm thì đừng nên làm
Ông Ánh cũng cho rằng, câu chuyện của BĐS hiện nay là sự mất niềm tin vào thị trường này khi một thời gian dài BĐS đã sống trong giá trị ảo. Giới ngân hàng đã trải qua một thời gian dài lao đao khi BĐS gặp khủng hoảng, giá trị tài sản BĐS thế chấp bị định giá ảo, đến nay khi chủ đầu tư bị vỡ nợ thì ngân hàng cũng không thể bán được tài sản đó để thu hồi vốn. “Vấn đề quan trọng còn nằm ở chỗ nếu cả người bán và người mua đều thiếu niềm tin thì thị trường BĐS khó có thể phục hồi. Do đó, cần nhất vẫn là củng cố niềm tin trên thị trường” ông Ánh chia sẻ.
Tuy nhiên một số doanh nghiệp BĐS lại khẳng định giá nhà vẫn có thể giảm thêm 20% nếu giá đất giảm đi và thủ tục hành chính cấp phép đầu tư, xây dựng dự án nhanh gọn hơn. Theo Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành, giá nhà vẫn có thể giảm nếu doanh nghiệp có thể giảm chi phí trong thi công, sử dụng tiết kiệm vật liệu xây dựng, áp dụng công nghệ cao trong xây dựng và thủ tục hành chính cấp phép xây dựng được tối giản. Thủ tục cấp phép dự án hiện nay quá rườm rà, kéo dài từ năm này sang năm khác khiến chi phí cho dự án đội lên rất lớn.
Tuy có nhiều ý kiến trái chiều về vấn đề giá BĐS nhưng các chuyên gia và doanh nghiệp đều nhận định rằng khả năng hồi phục của thị trường BĐS đang gắn chặt với tăng trưởng kinh tế và thu nhập của người dân. Trong 9 tháng đầu năm nền kinh tế nước ta diễn biến tích cực, tạo điều kiện cho việc phục hồi thị trường BĐS. Trong đó, một yếu tố quan trọng là chính sách tiền tệ của nước ta không thắt chặt với BĐS, nguồn vốn cho thị trường vẫn rất dồi dào từ ngân sách và vốn vay ngân hàng. Nền kinh tế Việt Nam đang chuyển biến theo hướng tích cực, Việt Nam đang kiểm soát tốt chỉ số lạm phát. Lãi suất thị trường có xu hướng giảm, thị trường ngoại hối và tỷ giá khá ổn định, dự trữ ngoại hối tăng mạnh và kiều hối tiếp tục tăng trưởng tốt. Dựa trên những tín hiệu lạc quan của thị trường hiện nay và các nhận định cho rằng năm 2015 thị trường BĐS sẽ tốt hơn 2014 là những yếu tố sẽ tiếp tục củng cố niềm tin của người dân và nhà đầu tư vào thị trường này.