Thảo luận về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) tại phiên họp chiều 24/6 của Quốc hội, các đại biểu đều cho rằng, qua một thời gian dài thực hiện, Luật Thuế giá trị gia tăng đã bộc lộ những bất cập, hạn chế nhất định với nhiều nội dung không còn phù hợp với thực tế. Vì vậy, việc sửa đổi Luật là cần thiết nhằm hoàn thiện chính sách, phù hợp với mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 và Đề án định hướng Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Theo các đại biểu, việc sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng còn nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng, đáp ứng yêu cầu cải cách thủ tục quản lý thuế và tạo môi trường pháp luật thống nhất, đồng bộ áp dụng trong nền kinh tế cũng như việc khắc phục những hạn chế bất cập của Luật Thuế giá trị gia tăng hiện hành.

Liên quan tới đối tượng không chịu thuế, đại biểu Trần Thị Thanh Hương - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang cho rằng, Điều 5 dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến đối tượng không chịu thuế và nhiều nội dung sửa đổi nhằm đảm bảo nhất quán các thuật ngữ, khái niệm quy định tại các luật chuyên ngành như Luật Trồng trọt, Luật Chăn nuôi, Luật Thủy sản, Luật Các tổ chức tín dụng... Theo đại biểu, việc rà soát, sửa đổi quy định về đối tượng không chịu thuế theo hướng loại bỏ hoặc bổ sung một số loại hàng hóa, dịch vụ so với quy định hiện hành để phù hợp với thực tiễn là rất cần thiết.

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Trịnh Xuân An - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai cho biết, theo chương trình cải cách hệ thống thuế, thuế giá trị gia tăng đặt ra mục tiêu: tăng cơ sở thu thuế; thu hẹp diện không chịu thuế; hướng tới một thuế suất và tăng thuế suất. Đây là chiến lược đã được Chính phủ phê duyệt.

Tuy nhiên, theo đại biểu, ở dự án Luật lần này, nhóm không chịu thuế vẫn là 26%, thuế suất vẫn còn mức 5%, 10% và xu hướng tăng là khó. "Đây là luật thuế liên quan đến 25% thu ngân sách, liên quan tới mọi đối tượng thì tôi nghĩ ta cần phải có một sắc thuế thật sự trung lập, khách quan để chúng ta xây dựng một nền tảng tài chính thật sự vững mạnh", đại biểu nhấn mạnh.

Về đề xuất đưa phân bón vào đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng 5%, đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng, Chính phủ đề xuất vấn đề thuế 5% đối với các mặt hàng phân bón, mặt hàng liên quan nông nghiệp là có cơ sở và cần đánh giá nhiều chiều, phân tích thật thấu đáo chính sách này.

Theo đại biểu, giá phân bón tăng thời gian qua không phải do thuế, giá phân bón tăng là do chi phí đầu vào, do vật tư và nhiều yếu tố khác. Do đó, việc suy luận tăng thêm 5% thuế giá trị gia tăng thì giá phân bón sẽ tăng lên rất nhiều là vấn đề cần phải đánh giá hết sức kỹ lưỡng. Nếu các doanh nghiệp được hoàn 5% thuế giá trị gia tăng, doanh nghiệp sẽ có khả năng đầu tư, mở rộng sản xuất, giá phân bón trong nước có thể cạnh tranh được với phân bón nhập khẩu thì khi đó người dân được lợi chứ không phải bị thiệt.

Một vấn đề nữa được đại biểu Trịnh Xuân An nhấn mạnh, để hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp, còn rất nhiều chính sách khác. Liên quan đến ý kiến của một số đại biểu đề xuất đưa phân bón về đối tượng chịu thuế 0% và được khấu trừ thuế, đại biểu Trịnh Xuân An bày tỏ không đồng tình. "Mức 0% chỉ áp dụng với xuất khẩu, chúng ta không thể phá vỡ nguyên tắc của thế giới, nếu đưa vào khấu trừ như các mặt hàng khác thì không có tiêu chí và không thể bỏ ngân sách ra để chúng ta làm việc này", Đại biểu nêu.

Đề cập đến vấn đề Quốc hội sẽ quyết giảm thuế suất xuống để hỗ trợ kinh tế - xã hội, đại biểu Trịnh Xuân An cho hay, có thể luật hóa quy định này, đưa ra những tiêu chí để khi cần thiết, Chính phủ có thể tự động điều chỉnh thuế một số mặt hàng cho phù hợp. Tuy nhiên, về lâu về dài, đại biểu cho rằng, cần phải tăng thuế suất đối với thuế trị gia tăng để theo đúng xu hướng cải cách thuế, đi đúng vào bản chất của sắc thuế rất quan trọng này.