Giải ngân vốn đầu tư đạt thấp

Theo Kho bạc Nhà nước, đến ngày 31/8/2021, lũy kế thanh toán vốn đầu tư công năm 2021 kiểm soát qua hệ thống Kho bạc là 210.780,5 tỷ đồng, bằng 41,7% tổng nguồn vốn thuộc kế hoạch vốn kéo dài từ năm 2020 sang năm 2021 và kế hoạch vốn năm 2021 Thủ tướng Chính phủ giao kiểm soát chi qua Kho bạc Nhà nước; bằng 37,1% tổng nguồn vốn thuộc kế hoạch vốn kéo dài và kế hoạch vốn năm 2021 Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh giao kiểm soát chi qua Kho bạc Nhà nước.

Trong đó, lũy kế thanh toán vốn đầu tư qua Kho bạc Nhà nước thuộc kế hoạch năm 2021 là 183.718 tỷ đồng (bằng 42,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). So với cùng kỳ năm 2020, con số này giảm 33.488 tỷ đồng về giá trị và giảm 5,8% so với kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao.

Kho bạc Nhà nước đánh giá, giải ngân vốn đầu tư đạt thấp là do tác động của dịch COVID-19 từ đầu năm đến nay. Nhiều tỉnh, thành phố phải thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 31/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ đã tác động trực tiếp đến tiến độ triển khai thực hiện, thi công các công trình.

Bên cạnh đó, còn phải kể đến các nguyên nhân khác như: Ảnh hưởng của giá nguyên vật liệu (sắt, thép) tăng đột biến từ đầu năm đến nay phần nào ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án; chưa phân bổ hết số vốn ngân sách nhà nước năm 2021 được giao. Trong đó, kế hoạch vốn năm 2021 chưa được Thủ tướng Chính phủ giao (vốn Chương trình Mục tiêu quốc gia) là 16.000 tỷ đồng (vốn trong nước) do hiện nay các Chương trình mới đang trong giai đoạn lập và thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, chưa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đồng thời, số kế hoạch vốn năm 2021 chưa được các bộ, cơ quan trung ương và địa phương triển khai phân bổ chiếm 11,04% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, nên cũng ảnh hưởng đến triển khai, thực hiện kế hoạch vốn đầu tư công năm 2021.

Đối với nguồn vốn nước ngoài, sự phản hồi của nhà tài trợ ODA khi được xin ý kiến rất chậm, đặc biệt là song phương, thời gian thẩm định và phê duyệt tài liệu đấu thầu của nhà tài trợ chậm, dẫn đến thời gian lựa chọn nhà thầu kéo dài hơn, chậm trao hợp đồng so với các dự án trong nước.

Bên cạnh đó, trong tháng 01/2021, các chủ đầu tư tập trung hoàn thiện hồ sơ thanh toán vốn đầu tư công năm 2020 với số vốn khoảng 51.065,6 tỷ đồng và làm thủ tục kéo dài kế hoạch vốn năm 2020 sang năm 2021; tháng 2/2021 trùng với kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Các yếu tố đó cũng góp phần ảnh hưởng đến tiến độ thanh toán kế hoạch vốn năm 2021.

Khẩn trương nghiệm thu khối lượng hoàn thành, gửi hồ sơ thanh toán

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công thuộc kế hoạch năm 2021, Kho bạc Nhà nước kiến nghị cấp có thẩm quyền sớm hoàn thiện các thủ tục đầu tư để khẩn trương hoàn thành việc giao số vốn Chương trình Mục tiêu quốc gia kế hoạch năm 2021 là 16.000 tỷ đồng tới các chủ đầu tư, làm căn cứ triển khai thực hiện.

Các bộ, ngành, địa phương sớm giao kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, để các đơn vị thuộc và trực thuộc triển khai thực hiện các dự án thuộc kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đảm bảo hiệu quả, đúng quy định của pháp luật. Căn cứ vào kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao, các bộ, ngành, địa phương cần khẩn trương phân bổ nốt số kế hoạch vốn còn lại năm 2021 cho các chủ đầu tư làm cơ sở triển khai, thực hiện.

Bên cạnh đó, cần chỉ đạo chủ đầu tư khẩn trương nghiệm thu khối lượng, hoàn thiện hồ sơ thủ tục gửi Kho bạc Nhà nước làm cơ sở kiểm soát, thanh toán vốn đầu tư. Các bộ, ngành, địa phương cần rà soát, nắm bắt tiến độ thực hiện của tất cả các dự án trong phạm vi quản lý để điều chỉnh kế hoạch vốn từ các dự án không có hiệu quả, chậm giải ngân sang dự án có tiến độ giải ngân tốt, có nhu cầu bổ sung vốn để sớm hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng phát huy hiệu quả; gửi Kho bạc Nhà nước làm cơ sở kiểm soát, thanh toán vốn đầu tư công.

Trong những tháng còn lại của năm 2021, Kho bạc Nhà nước Trung ương sẽ tiếp tục chỉ đạo Kho bạc Nhà nước các tỉnh, thành phố nâng cao tinh thần trách nhiệm trong công tác kiểm soát chi vốn ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước; đảm bảo kiểm soát chi ngân sách nhà nước theo đúng quy định của pháp luật.

Đồng thời, chủ động phối hợp với chủ đầu tư để kịp thời nắm bắt các vướng mắc trong quá trình thực hiện giải ngân vốn đầu tư, tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, tháo gỡ; đôn đốc chủ đầu tư có khối lượng làm thủ tục nghiệm thu, lập hồ sơ thanh toán ngay gửi Kho bạc Nhà nước, tránh dồn khối lượng thanh toán vào cuối năm.