Từ đầu năm đến nay, TTCK Việt Nam đã trải qua nhiều phiên giao dịch khó khăn. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự tác động tiêu cực từ dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp và lan rộng tới nhiều quốc gia trên thế giới. Trên TTCK Việt Nam, việc ảnh hưởng của dịch Covid-19 có thể chia thành 2 giai đoạn: giai đoạn sau Tết Nguyên đán khi dịch bùng phát tại Trung Quốc và giai đoạn gần đây khi dịch lan rộng ra nhiều nước trên thế giới.

Cụ thể, trong giai đoạn 1 thị trường giảm điểm sâu (ngày 30/1, giảm 3,22%; ngày 31/1, giảm 2,39%; và ngày 3/2/2020, giảm 0,91%); nhưng tiếp sau đó, TTCK Việt Nam có một số phiên phục hồi khá tích cực (ngày 6/2/2020, tăng 1,36%; ngày 20/2/2020, tăng 1,01%).

Trong giai đoạn 2, trước tình hình dịch bệnh diễn biến xấu đi trên thế giới, TTCK Việt Nam tiếp tục xu hướng giảm điểm. Đây cũng là giai đoạn nhà đầu tư nước ngoài có nhiều phiên bán ròng trên thị trường, đồng thời có dấu hiệu rút ròng của vốn ngoại. Tuy nhiên, các dòng vốn nước ngoài rút khỏi các TTCK là hiện tượng chung ở nhiều thị trường trên thế giới.

Trong bối cảnh khó khăn của thị trường, hiện nay một số công ty chứng khoán bắt đầu giảm lãi suất cho vay margin (giao dịch ký quỹ) để giữ chân nhà đầu tư. Với gói margin 2.000 tỷ đồng lãi suất 9% vừa được tung ra dành cho cả nhà đầu tư hiện tại và khách hàng mới của của Công ty Chứng khoán SSI nhằm mang đến cho nhà đầu tư những chính sách tốt hơn trong bối cảnh thị trường chứng khoán có nhiều biến động phức tạp.

Hay Công ty chứng khoán Mirae Asset Việt Nam thông báo triển khai chương trình ưu đãi lãi suất vay margin chỉ từ 9,5 - 9,9%/năm nhằm hỗ trợ nhà đầu tư trước những diễn biến khó lường của thị trường chứng khoán do bùng phát dịch Covid- 19. Mức lãi suất này sẽ áp dụng đến hết ngày 30/6/2020 cho khách hàng mở tài khoản giao dịch ký quỹ tại công ty.

Công ty chứng khoán AIS cũng thông báo giảm lãi suất vay margin xuống chỉ còn từ 9%/năm thay vì mức lãi 9,5%/năm như hiện nay. Cụ thể, nhà đầu tư sử dụng dịch vụ vay margin với dư nợ dưới 1 tỉ đồng/ngày sẽ được hưởng lãi suất 0,025%/ngày, tương đương 9%/năm. Với dư nợ trên 1 tỉ đồng/ngày, mức lãi suất là 0,03334%/ngày, tương đương 12%/năm...

Có thể thấy giảm lãi suất margin là một trong những nỗ lực của nhiều công ty chứng khoán để đồng hành cùng nhà đầu tư trong bối cảnh thị trường khá nhiều khó khăn như hiện nay. Tuy nhiên, ông Phan Dũng Khánh - Giám đốc Tư vấn Đầu tư của Công ty Chứng khoán Maybank Kim Eng (MBKE) đánh giá việc hạ lại suất margin trong bối cảnh thị trường hiện tại không kỳ vọng hiệu quả cao bởi tỷ lệ margin trên thị trường hiện đã quá cao, nhà đầu tư đã vay quá nhiều.

Hơn nữa thị trường đang đi xuống thì việc nhà đầu tư vay thêm để bỏ vốn vào thị trường cũng cần được cân nhắc kỹ. Cho dù lãi suất thấp cũng không thể bằng thị trường trong một phiên giảm điểm. Tuy nhiên, mặt tích cực tạo của giảm lãi suất margin phần nào củng cố thêm niềm tin cho quyết định của nhà đầu tư tiếp tục bỏ vốn vào thị trường khi đầu tư dài hạn.

Không quá bi quan về thị trường khi từ đầu năm tới nay khối ngoại đã rút 5,3 triệu USD ra khỏi các quỹ đầu tư cổ phiếu tại Việt Nam, nhưng con số này vẫn thấp hơn nhiều nếu so với các quốc gia khu vực. Chỉ số VN- Index vẫn thấp hơn 25% so với mức đỉnh năm 2018, cho thấy dư địa tăng trưởng vẫn còn trong dài hạn.

Trong bối cảnh hiện tại để tăng thanh khoản cho thị trường về phía cơ quan quản lý cần có thêm giải pháp như như việc sớm nghiên cứu áp dụng cơ chế giao dịch trong ngày, hỗ trợ nhà đầu tư và các tổ chức cung cấp dịch vụ, các công ty chứng khoán đề nghị cơ quan quản lý nới thời gian cho hợp đồng cho vay ký quỹ (margin), hoặc có thể linh hoạt hơn về tỷ lệ ký quỹ, nghiên cứu để giảm một số loại phí, đặc biệt là trên thị trường phái sinh...