Theo thống kê, trên địa bàn TP. Hải Phòng hiện có khoảng 47.000 doanh nghiệp đăng ký, chiếm 5% tổng số doanh nghiệp trên cả nước. Dù vậy, “chất lượng” doanh nghiệp mới là vấn đề đáng nói. Thực tế, chỉ có khoảng 27.000 doanh nghiệp đang hoạt động thực chất. Số lượng doanh nghiệp có quy mô lớn chiếm chưa đến 1%, hơn 99% còn lại là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm khoảng 30%, còn doanh nghiệp siêu nhỏ chiếm tới 60-65%.

Ông Trần Văn Thắng - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hải Phòng, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tập đoàn Sao Đỏ thẳng thắn nhìn nhận rằng, hiện các doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố vẫn còn mang tính phân tán, thiếu liên kết, năng lực quản trị, cạnh tranh còn hạn chế, không hình thành được sức mạnh đủ lớn để tham gia vào chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng khu vực, quốc gia và toàn cầu.

Nhiều doanh nghiệp có tư duy ngắn hạn, mô hình tiểu nông, chưa xây dựng chiến lược phát triển dài hạn. Các doanh nghiệp còn duy trì phương thức quản trị truyền thống, thiếu tính chuyên nghiệp, chưa bắt kịp xu thế mới.

“Nhiều chính sách chỉ phù hợp doanh nghiệp lớn hoặc “tầm quốc gia”. Còn các doanh nghiệp nhỏ và vừa không đủ năng lực tiếp cận các nguồn vốn vay với mức lãi suất cao, việc hỗ trợ đổi mới sáng tạo cũng chưa thực sự được đảm bảo...”, ông Trần Văn Thắng - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hải Phòng phân tích.

Mặc dù còn không ít hạn chế, hiện các doanh nghiệp tư nhân đang giữ vai trò động lực đáng kể cho sự tăng trưởng của Thành phố cảng. Trong giai đoạn năm 2020 - 2024, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp 40 - 45% GRDP thành phố và chiếm trên 60% tổng thu nội địa.

Hải Phòng cũng đang triển khai các giải pháp nhằm tạo nguồn lực, mở rộng không gian cho kinh tế tư nhân phát triển. UBND TP. Hải Phòng đang xây dựng Đề án thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố.

Cụ thể, TP. Hải Phòng đề xuất miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 5 năm đối với doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tổ chức khoa học và công nghệ, trung tâm đổi mới sáng tạo và các tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp. Miễn thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các cá nhân, tổ chức có khoản thu nhập từ chuyển nhượng vốn góp, quyền góp vốn vào các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Miễn thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm đối với chuyên gia, nhà khoa học, cá nhân khởi nghiệp sáng tạo làm việc tại các doanh nghiệp, tổ chức khoa học và công nghệ, trung tâm đổi mới sáng tạo và tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp.

Theo Đề án, TP. Hải Phòng cũng đề xuất triển khai chính sách hỗ trợ không hoàn lại từ nguồn ngân sách nhằm thúc đẩy hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trong số này, có các chi phí cho dự án khởi nghiệp tổ chức tuyển chọn dự án, thuê chuyên gia, tiền công lao động trực tiếp, dịch vụ hỗ trợ đổi mới sáng tạo; Hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo các chi phí sử dụng cơ sở kỹ thuật, cơ sở ươm tạo, khu làm việc chung.

Về dài hạn, các chính sẽ ưu đãi được kỳ vọng sẽ tạo động lực thúc đẩy các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo phát triển, tạo thêm việc làm, tăng năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và tạo hiệu ứng lan tỏa cho nền kinh tế. Thành phố sẽ tạo được nguồn lực quan trọng về đổi mới sáng tạo, giúp tạo ra rất nhiều các sản phẩm dịch vụ ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong 5 năm hoặc 10 năm tới dựa trên các nguồn tài chính huy động từ hệ sinh thái và các quỹ đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư trong lĩnh vực khởi nghiệp sáng tạo, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu tại các chương trình lớn Thành phố đang triển khai trong dài hạn.

Nhấn mạnh việc cần làm là khơi thông các điểm nghẽn với khu vực kinh tế tư nhân, ông Trần Văn Thắng - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hải Phòng cũng lưu ý rằng: các chính sách, thể chế phải được xây dựng một cách thực chất, có tính khả thi cao, minh bạch, hiệu quả và đồng hành cùng doanh nghiệp.