Mục đích của Hội nghị này là nhằm giúp doanh nghiệp (DN) nắm rõ các quy định về kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu để tránh gặp phải những rủi ro.

Hội nghị đã được nghe ông Trần Thanh Bình – Phó Trưởng phòng giám sát quản lý về hải quan của Cục Hải quan TP. Hà Nội giới thiệu một cách có hệ thống các quy định về kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.

Theo ông Bình, hiện nay, đối với các mặt hàng kiểm tra chuyên ngành trước khi thông quan hàng hóa hiện nay theo quy định của các văn bản Luật; Nghị định của các văn bản luật; Nghị định còn có hướng dẫn của 14 bộ, ngành.

Tổng số có 235 văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chuyên ngành (20 Luật, pháp lệnh; 48 Nghị định, chỉ thị, quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; 167 Thông tư, quyết định của các bộ, ngành); trên 200 danh mục hàng hóa thuộc diện quản lý chuyên ngành với khoảng 100.000 dòng hàng hóa.

Hệ thống các văn bản quy định về kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu được chia thành 4 nhóm: (i) Hệ thống các văn bản quy định về kiểm dịch hàng hóa xuất nhập khẩu; (ii) hệ thống các văn bản quy định kiểm tra nhà nước về chất lượng hàng hóa xuất nhập khẩu; (iii) hệ thống các văn bản quy định về giấy phép nhập khẩu; hệ thống các văn bản quy định về kiểm tra an toàn thực phẩm.

Tuy nhiên trong quá trình thực hiện đã có những vấn đề phát sinh trong quản lý chuyên ngành. Ông Bình cho biết, qua theo dõi đối với việc thực hiện thủ tục hải quan nếu có thiếu sót, DN được khai bổ sung theo quy định tại Điều 20 Thông tư 38/2015/TT-BTC. Còn đối với hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành, nếu có sơ hở thiếu sót thì việc khắc phục là rất khó khăn, gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và dẫn đến DN bị xử lý hành chính và hình sự.

Nhiều hàng hóa thuộc diện kiểm tra chuyên ngành, nhưng khi nhập khẩu DN không khai báo hết thành phần, tính năng, công dụng, do đó dẫn đến việc không thực hiện các quy định về kiểm tra chuyên ngành, vi phạm về chính sách hàng hóa.

Một số DN khi đưa hàng về bảo quản tại kho của DN đã không bảo quản nguyên trạng, có trường hợp mang hàng đi tiêu thụ khi chưa có kết quả kiểm tra chuyên ngành.

Bên cạnh đó, nhiều DN không nộp đúng hạn kết quả kiểm tra chuyên ngành, dẫn đến hành vi vi phạm bị xử phạt vi phạm hành chính, không được mang hàng về bảo quản trong thời hạn 6 tháng, đến 1 năm.

Theo Cục Hải quan TP. Hà Nội, qua quá trình kiểm tra và giám sát đối với hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành cho thấy, có một số trường hợp DN chưa nghiên cứu hoặc chưa thực hiện đầy đủ các quy định về kiểm tra chuyên ngành, do đó không có đủ giấy tờ cần thiết khi làm thủ tục kiểm tra chuyên ngành. Nhiều DN thương mại không có hệ thống kho chuyên dụng, phải đi thuê kho để mang hàng về bảo quản, nếu việc kiểm tra chuyên ngành chậm dẫn đến tình trạng hàng hóa bị hư hỏng hoặc kém phẩm cấp.

Chính vì vậy, để giảm thiểu những vấn đề phát sinh gây ảnh hưởng đến thời gian thông quan hàng hóa đối với hàng thuộc diện kiểm tra chuyên ngành, ông Bình đề nghị các DN, khi làm thủ tục nhập khẩu DN phải nghiên cứu về quy định của các bộ, ngành những mặt hàng phải kiểm tra chuyên ngành, từ đó đối chiếu với hàng hóa nhập khẩu để chuẩn bị đầy đủ hồ sơ đáp ứng với quy định quản lý chuyên ngành.

Đặc biệt, DN cần nâng cao ý thức đối với việc bảo quản hàng hóa, sau khi được đưa về bảo quản hàng hóa đến khi được cấp kết quả kiểm tra chuyên ngành, thông quan tờ khai nhập khẩu, mới được đưa hàng hóa vào sử dụng hoặc ra lưu thông.

Trong thời gian qua, Cục Hải quan TP. Hà Nội đã thành lập địa điểm kiểm tra chuyên ngành tại khu vực sân bay quốc tế Nội Bài với sự tham gia của 4 cơ quan kiểm tra chuyên ngành gồm: Cơ quan Thú y vùng I; Viện Kiểm nghiệm an toàn Vệ sinh thực phẩm quốc gia (Bộ Y tế); Chi nhánh Công ty cổ phần Tập đoàn Vinacontrol Hà Nội; Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng V.

Theo Cục Hải quan TP. Hà Nội, việc hoạt động của địa điểm kiểm tra chuyên ngành sẽ đem lại hiệu quả trong quá trình kiểm tra và thông quan hàng hóa.

Đảm bảo quản lý chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật, góp phần bảo đảm an toàn thực phẩm, an toàn kinh tế, bảo vệ môi trường; tạo điều kiện cho hoạt động xuất nhập khẩu được thông thoáng và thời gian trả kết quả cho DN sẽ giảm thời gian. Đồng thời là địa chỉ để DN, tổ chức và cá nhân liên hệ trao đổi các vấn đề liên quan đến hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành.

Tại Hội nghị, đại diện 4 đơn vị kiểm tra chuyên ngành tại khu vực sân bay quốc tế Nội Bài đã cam kết sẽ đẩy nhanh thời gian lấy mẫu và trả kết quả kiểm tra, đồng thời phối hợp tốt với cơ quan hải quan trong việc kiểm soát chất lượng của hàng hóa theo quy định của Nhà nước.

Một số DN tham dự Hội nghị đã nêu một số khó khăn, vướng mắc trong thực hiện kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu đã được đại diện các đơn vị kiểm tra chuyên ngành và Hải quan Hà Nội giải đáp thỏa đáng./.