“Việc ban hành Tuyên ngôn phục vụ khách hàng sẽ giúp mối quan hệ giữa ngành Hải quan và các doanh nghiệp chặt chẽ hơn. Nó sẽ tạo một ảnh hưởng tích cực tới công tác thông quan cũng như hoàn thiện các thủ tục hải quan được thuận tiện và hiệu quả hơn rất nhiều”, ông Nguyễn Dương Thái, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan nhấn mạnh.

Hôm nay 22/2, tại Hà Nội, Tổng cục Hải quan đã công bố “slogan" mới "Chuyên nghiệp-Minh bạch-Hiệu quả" với nhiều cam kết đổi mới trong công tác phục vụ thông quan.

Theo đó, từ ngày 1/3/2011, chậm nhất là 30 phút kể từ khi tiếp nhận tờ khai, công chức Hải quan phải hoàn thành việc tiếp nhận, kiểm tra, đăng ký tờ khai. Ngoại trừ những trường hợp phức tạp có trên 10 mục mặt hàng sẽ được giải quyết đặc biệt.

Cải cách thủ tục hành chính tạo tiền đề đổi mới

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường cho biết, Tổng cục Hải quan đã thực hiện cải cách hành chính theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Đề án 30. Theo đó, Tổng cục thành lập một Tổ công tác chuyên trách Đề án 30 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Đặc biệt, trong thời gian qua Tổ Đề án 30 của Tổng cục Hải quan cũng phối hợp rất chặt chẽ với Tổ công tác chuyên trách Đề án 30 của Thủ tướng Chính phủ và Tổ công tác của Bộ Tài chính.

Hải quan thực hiện cải cách thủ tục theo hai giai đoạn. Giai đoạn 1 là công bố danh mục các thủ tục, giai đoạn 2 là xác định các danh mục ưu tiên. Trong giai đoạn 2, đã lựa chọn ra 44 thủ tục ưu tiên và thực hiện rà soát. Theo đó giữ lại 20 thủ tục, còn 22 thủ tục cần sửa đổi, bổ sung và loại bỏ và thay thế 2 thủ tục.

Nhận xét về những cải cách thủ tục hành chính của ngành Hải quan, Phó tổng giám đốc Công ty May 10 Hoàng Minh Khang cho hay, từ khi Chính phủ có chủ trương và đưa vào thực hiện cải cách hành chính thì doanh nghiệp được tạo hành lang pháp lý thông thoáng hơn rất nhiều.

Thủ tục hải quan sửa đổi đã khắc phục được những thiếu sót trước đây, bám sát thực tế hoạt động của doanh nghiệp hơn. Ví dụ như trước kia đăng ký định mức trong sản xuất hàng gia công cứng nhắc và gây khó khăn cho doanh nghiệp, nhưng khi cải cách, doanh nghiệp chỉ phải đăng ký trước khi xuất lô hàng đầu tiên tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hơn rất nhiều.

Thứ hai là, thủ tục giờ đây ưu tiên cho xuất khẩu hơn, đặc biệt là tạo tính chủ động cho doanh nghiệp trong việc tuân thủ pháp luật. 

Thực hiện thủ tục hải quan điện tử là khâu đột phá

Được triển khai thí điểm tại TP Hồ Chí Minh và Hải Phòng từ năm 2005, nhưng phải đến năm 2010 mới là năm bứt phá thực sự mạnh mẽ khi toàn ngành Hải quan thực hiện Quyết định 103/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về mở rộng thí điểm thủ tục hải quan điện tử (TTHQĐT).

Thực tế cho thấy, việc ứng dụng TTHQĐT không chỉ là vấn đề riêng của ngành Hải quan mà còn thu hút sự quan tâm đặc biệt của cộng đồng doanh nghiệp, chính quyền địa phương các cấp.

Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, tính đến cuối năm 2010, có 13 cục hải quan địa phương, với tổng số 70 chi cục, thực hiện TTHQĐT.

Số lượng tờ khai thực hiện TTHQĐT là 254.248 bộ, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 27,926 tỷ USD, thu thuế xuất nhập khẩu được 41.592 tỷ VND.

TTHQĐT đã có mặt ở 20 tỉnh, thành phố trọng điểm về kinh tế, những địa phương này chiếm đến 90% tổng giá trị kim ngạch xuất nhâp khẩu hằng năm của cả nước…

Phó Trưởng ban Cải cách, hiện đại hoá Tổng cục Hải quan Nguyễn Mạnh Tùng cho biết, trong nhiều năm gắn bó với ngành, có lẽ chưa vấn đề nào của ngành thu hút được sự quan tâm lớn từ nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều giới như TTHQĐT.

Điều mà nhiều doanh nghiệp cảm thấy yên tâm là việc giao dịch thông qua hệ thống internet đã hạn chế tối đa việc tiếp xúc trực tiếp giữa nhân viên hải quan và doanh nghiệp, giúp hạn chế tiêu cực.

Theo ông Nguyễn Mạnh Tùng, TTHQĐT trong năm 2010 đã có bước tiến vượt bậc cả về lượng và chất, tạo tiền đề quan trọng cho những định hướng mở rộng triển khai TTHQĐT trong năm 2011.

Năm nay, TTHQĐT sẽ được đẩy mạnh cả về bề rộng lẫn chiều sâu và công nghệ (cả phần cứng, phần mềm)… nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi việc thực hiện thủ tục hải quan từ thủ công sang tự động hoá theo mục tiêu của Chính phủ đã đề ra.