Gửi kiến nghị đến trước Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV, cử tri tỉnh Vĩnh Long cho rằng nên bỏ quy định mua bảo hiểm xe mô tô, xe gắn máy bắt buộc. Vì người dân mua bảo hiểm xe mô tô, xe gắn máy gặp tai nạn xảy ra, thì đơn vị bán bảo hiểm xe mô tô, xe gắn máy lại không có trách nhiệm giải quyết quyền lợi cho người dân và trốn tránh trách nhiệm bồi thường cho người dân khi có vụ việc xảy ra.

Trả lời vấn đề cử tri quan tâm, Bộ Tài chính khẳng định, bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (bao gồm cả ô tô, xe máy) được thực hiện tại Việt Nam đến nay là 34 năm (từ năm 1988 theo Nghị định số 30-HĐBT ngày 10/3/1988 của Hội đồng Bộ trưởng). Hiện nay mô tô, xe gắn máy vẫn là nguồn phương tiện vận tải cơ giới chủ yếu và là nguồn gây tai nạn lớn nhất tại Việt Nam, chiếm 63,48% nguyên nhân gây ra tai nạn. Chủ sử dụng xe máy đa số có thu nhập không cao, với mức phí bảo hiểm 55.000 đồng hoặc 60.000 đồng, khi không may gây tai nạn đối với người thứ ba về sức khỏe, tính mạng, sẽ được bảo hiểm chi trả tối đa 150 triệu đồng, về tài sản sẽ được bảo hiểm chi trả tối đa 50 triệu đồng.

Bộ Tài chính cho biết, hầu hết các nước đều áp dụng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe ô tô, mô tô, xe máy và thậm chí có quốc gia áp dụng cả với xe đạp điện, bao gồm cả các nước phát triển có số lượng xe mô tô, xe máy thấp như Mỹ, EU hay các nước đang phát triển có số lượng lớn xe mô tô, xe máy tham gia giao thông như Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia, Thái Lan…

Sau khi Luật kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 được ban hành, căn cứ Luật kinh doanh bảo hiểm và Luật Giao thông đường bộ, Bộ Tài chính đã phối hợp với Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Bộ Giao thông vận tải trình Chính phủ ban hành Nghị định số 67/2023/NĐ-CP ngày 06/9/2023 về bảo hiểm bắt buộc, trong đó có bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới. Theo đó, Nghị định có hiệu lực từ ngày 06/9/2023, đã kế thừa và bổ sung nhiều quy định mới nhằm đơn giản thủ tục bồi thường, đảm bảo quyền lợi của người mua bảo hiểm, cụ thể:

- Đơn giản thủ tục bồi thường: Việc giám định bồi thường là do doanh nghiệp bảo hiểm, chỉ trường hợp tử vong mới yêu cầu hồ sơ công an; Chủ xe có thể cung cấp tài liệu về bồi thường dưới hình thức điện tử hoặc có thể cung cấp bằng chứng chứng minh việc sửa chữa thay mới tài sản bị thiệt hại; Trong vòng 03 ngày làm việc, doanh nghiệp bảo hiểm phải tạm ứng bồi thường đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng.

- Đảm bảo quyền lợi của chủ xe: Tăng, giảm phí bảo hiểm tối đa 15%; Loại trừ trách nhiệm bảo hiểm với trường hợp lái xe có nồng độ cồn vượt quá mức quy định của Bộ Y tế; Mở rộng phạm vi chi hỗ trợ nhân đạo cho các trường hợp không thuộc phạm vi bảo hiểm, tăng mức hỗ trợ cho các trường hợp thương tật toàn bộ; Doanh nghiệp bảo hiểm phải thiết lập đường dây nóng 24/7 để kịp thời tiếp nhận thông tin tai nạn, hướng dẫn, giải đáp cho chủ xe, thực hiện ghi âm cuộc gọi đến đường dây nóng để bảo đảm quyền lợi của chủ xe; Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giải quyết bồi thường bảo hiểm đối với xe máy.

- Về trách nhiệm giải quyết quyền lợi cho khách hàng của doanh nghiệp bảo hiểm, theo quy định khi nhận được thông báo về tai nạn, trong vòng 1 giờ phải hướng dẫn hồ sơ, thủ tục yêu cầu bồi thường, trong vòng 24 giờ tổ chức giám định tổn thất xác định nguyên nhân và mức độ tổn thất làm căn cứ giải quyết bồi thường bảo hiểm. Trong vòng 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo của bên mua bảo hiểm về vụ tai nạn, doanh nghiệp bảo hiểm phải tạm ứng bồi thường đối với thiệt hại về sức khỏe, tính mạng. Đồng thời, doanh nghiệp bảo hiểm phải thu thập các tài liệu hồ sơ bồi thường bảo hiểm gồm tài liệu liên quan của cơ quan công an, biên bản giám định.

Thời gian qua, Bộ Tài chính đã phối hợp với Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, các tổ chức, cá nhân liên quan tổ chức tập huấn, tuyên truyền về chính sách theo Nghị định số 67/2023/NĐ-CP; tiếp tục giám sát việc thực hiện tạm ứng bồi thường, bồi thường bảo hiểm, chi trả hỗ trợ nhân đạo kịp thời, đúng quy định cho chủ xe, góp phần thực hiện an sinh xã hội. Bộ Tài chính sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.

Về kiến nghị bỏ quy định mua bảo hiểm xe mô tô, xe gắn máy bắt buộc, Bộ Tài chính sẽ tiến hành tổng kết, đánh giá và báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh chính sách trong trường hợp cần thiết.