25 năm kể từ khi bình thường hóa quan hệ, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã tăng gần 120 lần, từ mức 450 triệu USD năm 1994 lên hơn 60 tỷ USD vào năm 2018.

Hiện Việt Nam đứng thứ 16 trong số các đối tác thương mại hàng đầu của Hoa Kỳ và tăng trưởng thương mại giữa hai nước hàng năm đạt 20%.

Cùng với đó, cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam trong trao đổi thương mại với Hoa Kỳ luôn duy trì mức thặng dư lớn.

Bạn hàng quan trọng

Thống kê cho thấy kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang Hoa Kỳ tháng 1/2019 đạt hơn 5,151 tỷ USD, tăng tới 42,1%, tương đương con số tuyệt đối 1,527 tỷ USD so với cùng kỳ 2018. Với con số này, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa sang Hoa Kỳ đã gấp tới 4,7 lần tốc độ bình quân chung cả nước.

Đáng lưu ý, dệt may là mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu cao nhất sang Hoa Kỳ, đạt 1,591 tỷ USD tăng 34,1%. Ngoài dệt may, các nhóm hàng chủ lực khác là giày dép 620 triệu USD, tăng hơn 100 triệu USD; gỗ và sản phẩm gần 475 triệu USD, tăng 156 triệu USD; điện thoại sang Hoa Kỳ đạt gần 473 triệu USD, tăng tới 121%, tương đương con số tăng thêm 259 triệu USD...

Theo Vụ Thị trường châu Âu, châu Mỹ (Bộ Công Thương), mặc dù mới tháng 1 nhưng Hoa Kỳ đã chiếm 23,3% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước và tiếp tục giữ vững vị thế là thị trường trọng điểm của Việt Nam.

Đặc biệt, hàng hóa Việt Nam được thị trường này rất ưa chuộng và mới đây, Việt Nam chính thức được xuất khẩu xoài sang Hoa Kỳ sau 10 năm nỗ lực đàm phán, hoàn thành tất cả các thủ tục của một trong những thị trường cao cấp và khó tính nhất.

Cũng trong tháng 1, tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của cả nước từ thị trường Hoa Kỳ đạt 1,076 tỷ USD đã đưa con số xuất siêu của Việt Nam chạm ngưỡng hơn 4 tỷ USD đối với đối tác hàng đầu này.

Ông Bùi Huy Sơn - Tham tán Công sứ, Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho biết năm 2018 có thể coi là "năm của những biến động" với những diễn biến khó lường và đa chiều nhất từ trước tới nay trong chính sách thương mại quốc tế của Hoa Kỳ. Nổi bật là cuộc xung đột thương mại trực diện, ngày càng khốc liệt qua nhiều đợt áp thuế, nay đã mở rộng tới quy mô chưa từng có với Trung Quốc và chưa có hồi kết. Hay quan điểm của Hoa Kỳ đối với hệ thống thương mại đa biên do WTO đại diện cũng ngày càng gay gắt.

Trước tình hình đó, Bộ Công Thương và các bộ, ngành liên quan đã luôn theo sát tình hình, chủ động, phối hợp với Hoa Kỳ tiếp tục duy trì quan hệ đối thoại về chính sách kinh tế, thương mại, tạo cơ hội cho hai bên giải tỏa quan ngại, tìm giải pháp xử lý vướng mắc, xây dựng bầu không khí thuận lợi cho các bước hợp tác mới.

Ngoài ra, hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp kết nối bạn hàng, tiếp cận thị trường tiếp tục được đẩy mạnh, không chỉ ở những nhóm ngành hàng truyền thống, mà còn mở ra những lĩnh vực hợp tác mới như cơ khí, chế tạo phục vụ phát triển công nghiệp hỗ trợ theo chủ trương của Chính phủ.

Theo ông Bùi Huy Sơn, mới đây Thương vụ đã làm việc với Tập đoàn Rhee Brothers - một trong những chuỗi phân phối thực phẩm châu Á lớn nhất tại Hoa Kỳ để mở rộng đơn hàng và phân phối thực phẩm Việt Nam tại đây.

Thông qua các kênh trao đổi truyền thống cũng như các công cụ giao dịch điện tử, Thương vụ đã tiếp nhận và kết nối cơ hội giao thương giữa các doanh nghiệp, nhà nhập khẩu Hoa Kỳ với các doanh nghiệp Việt Nam trong nhiều lĩnh vực như dệt may, thủy sản, gạo, sản phẩm dừa, đồ gỗ, hàng cơ khí, chế tạo, hóa chất, hóa mỹ phẩm, dây cáp điện, thiết bị điện tử, bán dẫn...

"Với tổng giá trị nhập khẩu lớn nhất thế giới, đạt trên 2.400 tỷ USD năm 2018, Hoa Kỳ tiếp tục là thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam những năm tới, nhưng đây cũng là thị trường cạnh tranh khốc liệt," ông Bùi Huy Sơn bày tỏ.

Lực đẩy cho xuất khẩu

Theo nhận định từ các chuyên gia, quan hệ thương mại Việt Nam-Hoa Kỳ trong năm 2019 nhiều khả năng sẽ có những thay đổi quan trọng, thậm chí về chất lượng. Bởi Hoa Kỳ có khả năng công nhận nền kinh tế thị trường của Việt Nam sau thời điểm 1/7/2019 và quan hệ thương mại hai nước sẽ được đặt trên những nền tảng pháp lý quan trọng là hàng loạt cam kết quốc tế.

Để thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu bền vững vào Hoa Kỳ, theo ông Bùi Huy Sơn các cơ quan Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp cần tiếp tục hợp tác chặt chẽ tạo môi trường chính sách thuận lợi, ổn định, nâng cao chất lượng hàng hóa, xây dựng thương hiệu, tận dụng tốt hệ thống phân phối, triển khai hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại.

Trong nỗ lực chung này, Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ, tích cực thực hiện nhiệm vụ tiền tiêu phục vụ phát triển quan hệ kinh tế, thương mại Việt Nam-Hoa Kỳ.

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh khẳng định bên cạnh các chương trình và định hướng chung về tăng cường hỗ trợ xây dựng năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua việc xây dựng thương hiệu, dỡ bỏ thuế, tháo gỡ hàng rào kĩ thuật, Bộ Công Thương còn có các đề án lớn nhằm tăng cường năng lực cạnh tranh cho sản phẩm xuất khẩu, nhất là sản phẩm của các ngành công nghiệp, công nghiệp chế biến.

Tuy nhiên, ngoài các chính sách hỗ trợ, theo Bộ trưởng các doanh nghiệp phải chủ động phát triển thị trường để nâng cao năng lực sản xuất trong nước; đồng thời gắn kết sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cần xây dựng và triển khai các chiến lược kinh doanh hiệu quả để thâm nhập sâu hơn vào thị trường này và góp phần thắt chặt hơn nữa quan hệ thương mại Việt Nam-Hoa Kỳ trong thời gian tới.