Doanh nghiệp tư nhân kỳ vọng hành lang pháp lý mới cho khởi nghiệp sáng tạo
Chiều 15/8, tại Hà Nội, với sự tham gia của gần 200 doanh nhân và lãnh đạo, Phiên đối thoại "Khởi nghiệp - Đổi mới sáng tạo" trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) 2025 đã tập trung bàn giải pháp tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Phát biểu tại Phiên đối thoại, bà Phạm Thị Bích Huệ - Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, Trưởng Ban Tổ chức VPSF 2025 cho biết, sau nửa chặng đường của chuỗi Vòng đối thoại địa phương VPSF 2025, Ban tổ chức đã thu nhận hàng nghìn ý kiến phản ánh thực tế từ các doanh nghiệp. Đây sẽ là cơ sở quan trọng để kiến nghị Chính phủ hoàn thiện cơ chế, chính sách, tiếp thêm sức mạnh cho kinh tế tư nhân.

Theo bà Huệ, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, cùng Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, đang đóng vai trò “kim chỉ nam” cho giới doanh nhân trẻ.
Tới đây, Đề án Quốc gia về khởi nghiệp sáng tạo sẽ cụ thể hóa các định hướng này, tạo hành lang pháp lý, cơ chế tài chính và môi trường hợp tác, đưa những ý tưởng từ phòng thí nghiệm ra thị trường, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia đổi mới sáng tạo vào năm 2045.
Các chuyên gia tại phiên đối thoại đều thống nhất rằng “bộ ba” khoa học công nghệ - đổi mới sáng tạo - chuyển đổi số (STID) chính là động lực giúp Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, nâng cao lợi thế cạnh tranh cho kinh tế tư nhân.
Từ góc nhìn thực tiễn, ông Nguyễn Xuân Lục - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Công nghệ WATA chia sẻ, nhu cầu chuyển đổi số tại Việt Nam đang tăng nhanh, nhưng doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ vẫn có ba điểm nghẽn: thiếu vốn cho R&D, khan hiếm nhân lực chất lượng cao và cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ nước ngoài. Do đó, ông kiến nghị Nhà nước cần rút gọn thủ tục công nhận doanh nghiệp khoa học công nghệ, đẩy mạnh đào tạo sát thực tiễn và tạo điều kiện thử nghiệm công nghệ mới.

Một vấn đề khác được nhiều doanh nghiệp nêu lên là khó tiếp cận quỹ đất sản xuất, đặc biệt đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME). Giải đáp băn khoăn này, bà Bùi Thu Thủy - Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính) cho biết, Nghị quyết 68/NQ-TW đã yêu cầu dành quỹ đất phù hợp cho SME và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, nhất là tại các khu công nghiệp mới hoặc còn đất trống.
Đặc biệt, một Nghị định mới đang được xây dựng để hướng dẫn thực hiện Nghị quyết 198/2025/QH15, trong đó có chính sách hỗ trợ 30% tiền thuê đất cho SME và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, nguồn vốn lấy từ ngân sách địa phương. Nghị định dự kiến sẽ trình Chính phủ ngay trong tháng 8, nhằm tháo gỡ nút thắt về mặt bằng sản xuất.
Theo ông Hoàng Bình Quân - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch danh dự Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, Diễn đàn VPSF không chỉ ghi nhận kiến nghị mà còn hướng đến kết nối hợp tác, giống như những mô hình “lò ấp trứng” ở Trung Quốc, nơi doanh nghiệp trẻ được hỗ trợ mặt bằng, vốn mồi và thủ tục pháp lý.
“Điểm khác biệt của khởi nghiệp sáng tạo là ở ý tưởng, mô hình quản trị, công nghệ sản xuất mới và khả năng chấp nhận rủi ro. Vì vậy, việc kết nối chính sách với doanh nghiệp, đưa khởi nghiệp sáng tạo vào chiều sâu là nhiệm vụ vừa cấp thiết, vừa mang tính chiến lược cho tương lai kinh tế Việt Nam”, ông Quân nhấn mạnh.