Hướng thị trường tới nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp: “Lợi đủ đường”

Hoàng Minh

Việc quy định nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ mang lại nguồn vốn ổn định cho doanh nghiệp phát hành, hạn chế rủi ro, phù hợp với Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030...

Việc "nắn" thị trường TPDN riêng lẻ đến nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp không ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn của doanh nghiệp.
Việc "nắn" thị trường TPDN riêng lẻ đến nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp không ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn của doanh nghiệp.

Đảm bảo khả năng huy động vốn của các doanh nghiệp

Dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi có bổ sung quy định mua, giao dịch, chuyển nhượng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phải là nhà đầu tư chứng khoán tổ chức chuyên nghiệp.

Theo đại diện lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, phương án hướng đến đúng đối tượng chuyên nghiệp để tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ là cần thiết, đảm bảo được khả năng huy động vốn của các doanh nghiệp trong nền kinh tế.

Ngay cả doanh nghiệp đang trong quá trình tái cơ cấu, năng lực tài chính hạn chế vẫn có thể phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là tổ chức để huy động vốn.

Đối với các doanh nghiệp có tình hình kinh doanh và tình hình tài chính tốt, bên cạnh kênh phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là tổ chức có thể lựa chọn phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng để tiếp cận lượng người muốn tham gia đầu tư rộng hơn.

Nếu doanh nghiệp tiếp tục được phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ theo điều kiện phát hành hiện nay, có thể lựa chọn phát hành trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng tùy thuộc vào năng lực tài chính và uy tín của doanh nghiệp.

Đồng thời, quy định này không làm giảm nhu cầu đầu tư của nhà đầu tư mà chỉ định hướng lại phương thức đầu tư của nhà đầu tư cá nhân. Theo đó, nguồn vốn cung ứng từ các chủ thể trên thị trường cho doanh nghiệp không thay đổi, không ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn của doanh nghiệp.

Hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư

Theo ông Nguyễn Quang Thuân - Chủ tịch FiinGroup, thị trường trái phiếu doanh nghiệp là một kênh dẫn vốn quan trong, song về nguyên tắc, thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ là một thị trường đặc biệt có mức độ rủi ro cao, nên đối tượng tham gia thị trường này được hạn chế trong số lượng nhỏ nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, kinh nghiệm chuyên môn có khả năng nhận biết và chấp nhận rủi ro.

“Trái phiếu là một sản phẩm có thu nhập cố định, tức là cơ bản bị hạn chế về tỷ suất lợi nhuận ở mức thấp (tầm 6-15%/năm) như hiện nay trong khi rủi ro lại lớn. Chỉ có các định chế tài chính mới có đủ khả năng để giải quyết những rủi ro này”, ông Thuân chia sẻ.

Quy định này sẽ phân tách được các doanh nghiệp huy động vốn và nhà đầu tư phù hợp. Cụ thể, những doanh nghiệp có năng lực tài chính tốt được lựa chọn phát hành ra công chúng hoặc phát hành riêng lẻ; doanh nghiệp có năng lực tài chính hạn chế được phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cho nhà đầu tư tổ chức. Nhà đầu tư tổ chức được đầu tư vào mọi sản phẩm trái phiếu.

Trong khi nhà đầu tư cá nhân có thể đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp chào bán ra công chúng, cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư (danh mục đầu tư của các quỹ đầu tư chứng khoán bao gồm sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ). Qua đó, đảm bảo được khả năng quản lý và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.

Phù hợp với định hướng phát triển thị trường

Quy định tại dự thảo Luật cũng sẽ khuyến khích doanh nghiệp chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra công chúng (để bán được rộng rãi cho mọi loại hình nhà đầu tư), góp phần nâng cao tính minh bạch của thị trường.  

Việc quy định chỉ nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp được mua, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp là đúng bản chất của thị trường, theo hướng chuyên nghiệp, bền vững và phù hợp với thông lệ quốc tế hạn chế các vi phạm đã xảy ra trong thời gian vừa qua.

Đồng thời, điều này sẽ thúc đẩy phát triển nhà đầu tư tổ chức - đối tượng nhà đầu tư có năng lực tài chính, có kinh nghiệm và kiến thức đầu tư, phù hợp với thông lệ quốc tế và Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đó là phát triển các nhà đầu tư tổ chức trong nước trong đó chú trọng phát triển các loại hình quỹ đầu tư chứng khoán.

 

Để thị trường có thời gian điều chỉnh và thích ứng với quy định mới, dự thảo Luật đã quy định điều khoản chuyển tiếp và áp dụng từ 01/01/2026 để các nhà đầu tư chuyên nghiệp là cá nhân nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ còn dư nợ có thể được giao dịch và chuyển nhượng trái phiếu cho các đầu tư chuyên nghiệp là tổ chức hoặc cá nhân khác, đảm bảo quyền và lợi ích của các nhà đầu tư hiện hành.