Hướng tới cộng đồng bền vững, thích ứng thiên tai
Năm 2025, tình hình thiên tai dự báo sẽ diễn biến phức tạp với nhiều yếu tố khó lường. Mặc dù các hiện tượng như bão, áp thấp nhiệt đới, nắng nóng, không khí lạnh được dự báo tương đương trung bình nhiều năm, nhưng không loại trừ khả năng xuất hiện các đợt thiên tai mạnh, cực đoan, gây hậu quả nghiêm trọng.

Nâng cao nhận thức cộng đồng
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mùa bão 2025 trên Biển Đông có khả năng xuất hiện tương đương trung bình nhiều năm, với số lượng bão và áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng đến đất liền ở mức xấp xỉ. Tuy nhiên, cần đặc biệt lưu ý đến khả năng xuất hiện các cơn bão mạnh, có quỹ đạo phức tạp, khó dự đoán, tương tự như cơn bão số 3 (Yagi) năm 2024.
Hiện tượng nắng nóng cũng được dự báo tương đương trung bình nhiều năm, nhưng không vì thế mà chủ quan. Các đợt nắng nóng có thể không kéo dài và gay gắt như năm 2024, song vẫn cần đề phòng nguy cơ xảy ra các đợt nắng nóng cục bộ, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hoạt động sản xuất.
Về không khí lạnh, năm 2025 dự báo hoạt động tương đương trung bình nhiều năm, song cần đề phòng các đợt không khí lạnh mạnh, gây rét đậm, rét hại trên diện rộng, đặc biệt là ở khu vực vùng núi phía Bắc. Nguy cơ băng giá, sương muối cũng cần được quan tâm, có biện pháp phòng tránh hiệu quả.
Mưa lớn diện rộng được dự báo xảy ra xấp xỉ trung bình nhiều năm, bắt đầu từ tháng 6 ở Bắc Bộ và kéo dài đến tháng 12 ở các tỉnh Trung Bộ. Các đợt mưa lớn có thể gây ra lũ lụt, ngập úng, sạt lở đất, đặc biệt là ở các khu vực miền núi và trung du.
Xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long được dự báo ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, gây ảnh hưởng đến dân sinh và sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, tình hình xâm nhập mặn không được dự báo nghiêm trọng như các năm 2015-2016 và 2019-2020.
Theo các chuyên gia, các hiện tượng thời tiết cực đoan đã xảy ra cho thấy các quốc gia, trong đó có Việt Nam dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu. Công tác phòng chống và ứng phó cần được đặc biệt chú trọng.
Kinh nghiệm từ năm 2024 cho thấy, chìa khóa để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra là sự lãnh đạo, chỉ đạo chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, kết hợp với ứng dụng công nghệ dự báo, cảnh báo sớm.
Theo đó, Việt Nam cần tăng tốc trong ứng phó cũng như cần đóng vai trò tích cực và trách nhiệm hơn trong nỗ lực của toàn cầu. Các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh thể chế, chính sách, lồng ghép nội dung phòng chống thiên tai vào quy hoạch, kế hoạch phát triển; đồng thời rà soát, điều chỉnh các quy chuẩn, tiêu chuẩn về xây dựng cơ sở hạ tầng, đảm bảo an toàn trước thiên tai.
Ngoài ra, cần được cải tiến công tác truyền tin dự báo, cảnh báo thiên tai, đảm bảo thông tin đến được với người dân nhanh chóng, chính xác, dễ hiểu. Song song với đó là nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống thiên tai, trang bị kiến thức, kỹ năng ứng phó cho người dân.
Nhiều hoạt động hưởng ứng
Để nâng cao nhận thức cộng đồng, nâng cao tinh thần, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong việc chuẩn bị sẵn sàng các phương án ứng phó với thiên tai năm 2025, Ban chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai phát động Tuần lễ Quốc gia phòng, chống thiên tai năm 2025 có chủ đề “Cộng đồng bền vững, thích ứng thiên tai”. Tuần lễ Quốc gia phòng, chống thiên tai thường diễn ra vào khoảng giữa tháng 5 hàng năm, thời điểm bắt đầu mùa mưa bão trên cả nước.
Hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tổ chức Hội thảo tập huấn tích hợp giáo dục phòng, chống thiên tai và biến đổi khí hậu thông qua môn Lịch sử và Địa lý tại tỉnh Lào Cai; hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cấp THCS tại tỉnh Lào Cai.
Đồng thời, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng sẽ tổ chức 2 cuộc thi Rung chuông vàng “Cùng em phòng, chống thiên tai - Kiến tạo tương lai bền vững” tại 2 điểm trường trên địa bàn tỉnh Lào Cai; hoạt động ngoại khóa vẽ tranh tường “Sẵn sàng trước thiên tai và biến đổi khí hậu”; cuộc thi sáng tác tranh và triển lãm tranh “Góc nhìn trước thiên tai”.
Cũng trong Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai năm 2025, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Nông nghiệp và Môi trường) sẽ tổ chức các hoạt động thông tin, truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng.