Hướng tới mô hình kế toán thống nhất và minh bạch
(Tài chính) Theo Vụ trưởng Vụ Kế toán nhà nước - Kho bạc Nhà nước (KBNN) Vũ Đức Chính, để đáp ứng yêu cầu hội nhập, quy định của các chế độ kế toán và việc tổ chức thực hiện trong lĩnh vực kế toán nhà nước phải được cải cách phù hợp theo các mô hình, thông lệ và chuẩn mực quốc tế. Nội dung này đã được nêu trong Chiến lược phát triển hệ thống KBNN, theo đó đến năm 2020, KBNN sẽ vận hành chức năng Tổng kế toán nhà nước.
Do vậy, yêu cầu KBNN vận hành theo mô hình Tổng kế toán nhà nước là phù hợp với nhu cầu phát triển đất nước cũng như khả năng tuân thủ các phương pháp và nguyên tắc kế toán theo thông lệ quốc tế. Cụ thể, phải đảm bảo việc tuân thủ các chế độ, chính sách về tài chính, kế toán tại từng đơn vị và tổng hợp thông tin báo cáo kế toán nhà nước trên phạm vi toàn quốc cũng như trên từng địa bàn.
Để triển khai mô hình Tổng kế toán nhà nước, cần thực hiện rất nhiều công việc liên quan khác nhau, trong đó cần phải tập trung vào 3 yếu tố chính là: Khung pháp lý để triển khai mô hình Tổng kế toán nhà nước; Tổ chức bộ máy kế toán để thực hiện các công việc, quy trình nghiệp vụ của Tổng kế toán nhà nước; Hệ thống thông tin để hỗ trợ thực hiện nghiệp vụ Tổng kế toán nhà nước.
Vụ trưởng Vũ Đức Chính cho biết, hiện KBNN đã hình thành khung pháp lý liên quan đến Tổng kế toán nhà nước bao gồm một số nội dung có tính căn bản cần xác định và thực hiện như: Xây dựng và ban hành Nghị định của Chính phủ về Tổng kế toán nhà nước vì để xây dựng và vận hành mô hình Tổng kế toán nhà nước để thực hiện chức năng Tổng kế toán nhà nước của KBNN cần có khung pháp lý ở mức độ phù hợp quy định về đối tượng, phạm vi, quy trình tổ chức xử lý các thông tin và lập các báo cáo đầu ra của Tổng kế toán nhà nước.
Theo đó, cần có một văn bản ở mức độ Nghị định của Chính phủ quy định và hướng dẫn về Tổng kế toán nhà nước để thực hiện chức năng Tổng kế toán nhà nước của Kho bạc Nhà nước, làm cơ sở, hành lang pháp lý tổ chức thực hiện.
Theo đó, Nghị định sẽ quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, đơn vị lập báo cáo của Tổng kế toán nhà nước, đối tượng kế toán thuộc Tổng kế toán nhà nước; Các chế độ kế toán áp dụng cho các đơn vị kế toán nhà nước, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành các chế độ kế toán; Phương án tổ chức thông tin đầu vào của Tổng kế toán; Chế độ báo cáo của các đơn vị kế toán trong lĩnh vực kế toán nhà nước; Quy trình xử lý thông tin để tổng hợp các thông tin từ báo của các đơn vị kế toán nhà nước…
Đồng thời, nghiên cứu, xây dựng, ban hành và công bố hệ thống chuẩn mực kế toán công áp dụng tại Việt Nam dựa trên nền tảng, nội dung và khuôn mẫu hệ thống chuẩn mực kế toán công quốc tế. Chuẩn mực kế toán công sẽ áp dụng cho các cơ quan, tổ chức có nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước các cấp; các cơ quan nhà nước; đơn vị sự nghiệp công lập; tổ chức, đơn vị khác chịu sự kiểm soát của Chính phủ không thuộc đối tượng áp dụng của chuẩn mực kế toán doanh nghiệp.
Việc ban hành chuẩn mực kế toán công của Việt Nam là một trong các điều kiện để triển khai Tổng kế toán nhà nước, nhằm đảm bảo các thông tin của Tổng kế toán nhà nước phù hợp với thông lệ chung. Việc xây dựng chuẩn mực kế toán công là một hoạt động giúp cho các thông tin báo cáo của Tổng kế toán nhà nước được trình bày với chất lượng cao hơn, là hoạt động hỗ trợ, thúc đẩy cho việc triển khai mô hình Tổng kế toán nhà nước.