Nhằm khắc phục những tồn tại về quản lý và sử dụng xe ô tô công, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 32/2015/QĐ-TTg ngày 4/8/2015 quy định tiêu chuẩn, định mức và chế độ quản lý, sử dụng xe ô tô trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ (thay thế Quyết định số 59/2007/QĐ-TTg và Quyết định số 61/2010/QĐ-TTg).

Nhiều điểm mới

Chia sẻ tại buổi họp báo, ông Trần Đức Thắng cho biết, Quyết định số 32/2015/QĐ-TTg đã quy định việc thay thế xe ô tô phục vụ công tác (gồm xe ô tô phục vụ công tác cho các chức danh; xe ô tô phục vụ công tác chung). Theo đó, thay thế xe khi đã sử dụng vượt quá thời gian theo chế độ quy định (15 năm) hoặc sử dụng ít nhất 250.000 km (đối với địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng hải đảo, vùng đặc biệt khó khăn là 200.000 km) mà không thể tiếp tục sử dụng hoặc bị hư hỏng mà không đảm bảo an toàn khi vận hành theo kiểm định của cơ quan có chức năng. Mức xe ô tô phục vụ công tác chung được thống nhất là từ 1 đến 2 xe/đơn vị cho tất cả các cơ quan, đơn vị có đủ tiêu chuẩn được trang bị xe (bao gồm cả các đơn vị đã trang bị xe theo quy định trước đây).

Quyết định cũng quy định rõ hơn cách xác định mức khoán kinh phí trong trường hợp các chức danh có đủ tiêu chuẩn được sử dụng xe tự nguyện đăng ký nhận khoán kinh phí sử dụng xe công. Theo đó, mức khoán kinh phí được xác định theo từng tháng, trên cơ sở: Khoảng cách thực tế từ nhà ở đến nơi làm việc hoặc khoảng cách thực tế đi công tác; Đơn giá bình quân của phương tiện vận tải công cộng (đơn giá của các hãng xe taxi phổ biến trên thị trường); Số ngày làm việc theo quy định; Số lượt đưa đón (02 lượt/01ngày).

Mức giá mua xe ô tô chuyên dùng cũng được quy định trong 02 trường hợp cụ thể: Thứ nhất, đối với xe ô tô chuyên dùng có gắn kèm trang thiết bị chuyên dùng hoặc xe ô tô có cấu tạo đặc biệt theo yêu cầu chuyên môn nghiệp vụ hoặc xe ô tô từ 16 chỗ ngồi trở lên để phục vụ nhiệm vụ đặc thù, giá mua xe do Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở trung ương quyết định (đối với các cơ quan, tổ chức, đơn vị, Ban Quản lý dự án thuộc trung ương quản lý), Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định (đối với các cơ quan, tổ chức, đơn vị, Ban Quản lý dự án thuộc địa phương quản lý). Thứ hai, đối với các loại xe ô tô chuyên dùng còn lại thì giá mua xe thực hiện như đối với xe ô tô phục vụ công tác chung.

Đồng thời, Quyết định cũng quy định về việc xử lý vi phạm trong việc mua sắm, trang bị, quản lý và sử dụng xe ô tô công. Theo đó, người ra quyết định mua sắm xe ô tô không đúng thẩm quyền, không đúng tiêu chuẩn, định mức, chủng loại phải bồi thường thiệt hại và tùy theo mức độ vi phạm bị xử lý kỷ luật theo quy định của pháp luật. Đối với việc quản lý, sử dụng xe ô tô không đúng quy định, thủ trưởng cơ quan, đơn vị và cá nhân liên quan phải chịu trách nhiệm; tùy theo tính chất, mức độ của hành vi vi phạm và mức thiệt hại mà phải bồi thường thiệt hại, đồng thời bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật. Xe ô tô mua không đúng tiêu chuẩn, vượt giá quy định, vượt định mức bị thu hồi để điều chuyển hoặc bán đấu giá nộp ngân sách nhà nước

Phù hợp với nền kinh tế thị trường

Nhận định về những tác động của Quyết định số 32/2015/QĐ-TTg, ông Thắng cho rằng, Quyết định sẽ góp phần đảm bảo công khai, công bằng trong sử dụng xe ô tô công và cơ quan nhà nước có thể kiểm soát được một cách dễ dàng số xe ô tô công được trang bị so với tiêu chuẩn, định mức do Thủ tướng Chính phủ quy định.

Thêm vào đó, những điểm mới trong Quyết định này sẽ thúc đẩy việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong trang bị, sử dụng xe ô tô công. Với việc chuyển đổi phương thức trang bị xe ô tô công từ nguyên tắc “không vượt quá số xe ô tô hiện có” như trước đây sang trang bị theo định mức từ 01 đến 02 xe/đơn vị sẽ làm giảm một số lượng lớn xe ô tô phục vụ công tác chung. Theo Cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản nhà nước, số lượng xe ô tô phục vụ công tác chung hiện có là 24.460 chiếc, nếu tính toán theo định mức mới ước tính sẽ giảm khoảng 7.000 xe so với hiện tại. Như vậy, mỗi năm ngân sách sẽ tiết kiệm được khoảng 500 tỷ đồng tiền mua xe thay thế, chưa tính chi phí vận hành trong quá trình sử dụng.

Quyết định sẽ từng bước thay đổi phương thức quản lý, sử dụng xe ô tô công theo cơ chế thị trường. Với quy định thống nhất định mức từ 01 đến 02 xe/đơn vị, thuê dịch vụ xe ô tô và khoán kinh phí sử dụng xe ô tô theo giá thị trường sẽ là một bước thay đổi lớn trong việc trang bị, bố trí, sử dụng xe ô tô công tại các cơ quan, đơn vị; khuyến khích các cơ quan, đơn vị dần chuyển sang hình thức khoán kinh phí sử dụng xe ô tô, thúc đẩy dịch vụ phương tiện vận chuyển công cộng, giảm biên chế hành chính và chi phí sử dụng phương tiện đi lại.

“Quy định này phù hợp với chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước trong quản lý tài sản công (trong đó có xe ô tô công) là tiến tới giảm dần việc trang bị hiện vật và chuyển sang cơ chế thuê/khoán. Đây là xu hướng phù hợp với nền kinh tế thị trường, hiệu quả, tiết kiệm đã được nhiều nước đang áp dụng.” – ông Thắng khẳng định.